Στην Ελλάδα η αξιοποίηση νέων ποδοσφαιριστών μοιάζει εδώ και χρόνια με σύντομο ανέκδοτο. Το πρωτάθλημα Super League είναι μακράν τελευταίο σε όλη την Ευρώπη, όσον αφορά τους ποδοσφαιριστές κάτω των 20 ετών που έχουν χρησιμοποιηθεί στην εφετινή σεζόν, καθώς μόλις και μετά βίας συμπληρώνουν ενδεκάδα. Και χωρίς τερματοφύλακα!

Πρόκειται για μία θλιβερή πρωτιά για το ελληνικό ποδόσφαιρο, που δείχνει ανήμπορο, αλλά κυρίως απρόθυμο, να ακολουθήσει το σύγχρονο μονοπάτι του αθλήματος, το οποίο συνοψίζεται στο τρίπτυχο «εξέλιξη-ανάδειξη-μεταπώληση». Οι ελληνικοί σύλλογοι συνεχίζουν να επενδύουν στο εντελώς παρωχημένο μοντέλο του παρελθόντος, αγοράζοντας ξένους ποδοσφαιριστές, που ως επί το πλείστον βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο της καριέρας τους. Όλα τα παραπάνω αποτελούν βασικούς παράγοντες που έχουν οδηγήσει τις εθνικές ομάδες όλων των ηλικιακών γκρουπ σε αποτυχίες, με αποκορύφωμα το 2024, όπου είχαμε διαδοχικούς αποκλεισμούς.

Οι ομάδες της Super League αδιαφορούν παγερά για το αναπτυξιακό οικοδόμημα του ποδοσφαίρου, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Σε πρόσφατη μελέτη του Διεθνούς Παρατηρητήριου Ποδοσφαίρου (CIES) το ελληνικό πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας είναι το πιο «γερασμένο» σε όλη την Ευρώπη με μέσο όρο ηλικίας 28,4 έτη. Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται και στην αξιοποίηση ολοένα και λιγότερων νεαρών ποδοσφαιριστών.

Η συγκριτική ανάλυση του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) θα επικεντρωθεί στις χώρες που καταλαμβάνουν τις θέσεις 8-21 στην κατάταξη της UEFA. Όπως φαίνεται από την έρευνα που ακολουθεί, όλες δείχνουν εμπιστοσύνη στους νέους ποδοσφαιριστές και τα καταφέρνουν πολύ καλύτερα, καθώς και αποτελέσματα παράγουν και παίκτες με υψηλή μεταπωλητική αξία αναδεικνύουν και δημιουργούν ισχυρές εθνικές ομάδες σε όλα τα ηλικιακά γκρουπ.

Οι νέοι στην Ελλάδα τη σεζόν 2023/24

Επικεντρώσαμε στους παίκτες που δεν έχουν κλείσει ακόμα ή κλείνουν μέσα στη χρονιά τα 20 χρόνια τους. Προκύπτει, λοιπόν, ότι μόλις 11 ποδοσφαιριστές γεννηθέντες από το 2004 και μετά, έχουν αγωνιστεί μέχρι τώρα στη Super League. Από αυτούς, μόνο οι έξι έχουν αξιοσημείωτη αγωνιστική εμπειρία, αφού οι υπόλοιποι έπαιξαν ελάχιστα.

Ο Στέφανος Τζίμας δίκαια θεωρείται ως το υπ’ αριθμόν 1 project για τους Έλληνες κάτω των 20 ετών. Ο 18χρονος στράικερ του ΠΑΟΚ έχει ήδη πάρει 16 ματς στη Super League (3 γκολ), ενώ έχει αγωνιστεί και στο κύπελλο και στην Ευρώπη. Τις περισσότερες συμμετοχές (19) και λεπτά (1.564) έχει ο Αλέξης Καλογερόπουλος του Βόλου, που έκανε κίνηση-ματ το περασμένο καλοκαίρι, όταν αποφάσισε να μην παραμείνει στη Β΄ ομάδα του Ολυμπιακού και να μετακομίσει στο Βόλο. Επίσης, σταδιακά ανεβαίνει και κερδίζει χρόνο συμμετοχής ο Γιάννης Αποστολάκης του ΟΦΗ, ενώ οι Παναγίδης (Άρης), Κωνσταντακόπουλος (Κηφισιά) έχουν μείνει πίσω τελευταία, αλλά βρίσκονται στο rotation. Ερωτηματικό παραμένει ο Μπένετ από την Κόστα Ρίκα, που έφερε ο Άρης τον Ιανουάριο.

Στο ελληνικό πρωτάθλημα έχουν πάρει συμμετοχή μόνο δύο γεννηθέντες το 2005, χωρίς όμως να προλάβουν καλά-καλά να ακουμπήσουν τη μπάλα. Ο Έλτον Φικάι μπήκε στις καθυστερήσεις του αγώνα Παναθηναϊκός-Παναιτωλικός, ενώ ο Βασίλης Κοντονίκος της Λαμίας έχει παίξει συνολικά 30 λεπτά σε δύο ματς χωρίς βαθμολογικό κίνητρο για την ομάδα του. Με δεδομένο ότι το ηλικιακό όριο της εθνικής Νέων είναι το 2005, γίνεται κατανοητό πόσο μεγάλο πρόβλημα δημιουργήθηκε στη στελέχωση της ομάδας που συμμετείχε στην Elite Round του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και αποκλείστηκε.

Αναλυτικά οι Έλληνες γεννηθέντες μετά το 2004 που έχουν πάρει συμμετοχή στη Super League:
1. Αλέξης Καλογερόπουλος (2004, Βόλος): 19 συμ. 1.564 λεπτά
2. Στέφανος Τζίμας (2006, ΠΑΟΚ), 16 συμ., 297 λεπτά, 3 γκολ
3. Μιχάλης Παναγίδης (2004, Άρης): 12 συμ., 627 λεπτά
4. Γιώργος Κωνσταντακόπουλος (2004, Κηφισιά): 10 συμ., 363 λεπτά, 1 γκολ
5. Γιάννης Αποστολάκης (2004, ΟΦΗ): 9 συμ., 396 λεπτά 1 γκολ
6. Αλέξανδρος Μασκανάκης (2004, Πανσερραϊκός): 7 συμ., 214 λεπτά
7. Τζούισον Μπένετ (2004, Άρης): 2 συμ., 90 λεπτά
8. Βασίλης Κοντονίκος (2005, Λαμία): 2 συμ., 28 λεπτά
9. Γιάννης Θεοδοσουλάκης (2004, ΟΦΗ): 1 συμ., 16 λεπτά
10. Έλτον Φικάι (2005, Παναθηναϊκός): 1 συμ., 6 λεπτά
11. Βαγγέλης Νικολάου (2004, Παναιτωλικός): 1 συμ., 5 λεπτά
* Στοιχεία ενημερωμένα έως τις 17/3/2024

Ασύγκριτα περισσότεροι νεαροί στις υπόλοιπες χώρες

Η Ελλάδα δεν βρίσκεται απλώς πίσω σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Η απόσταση είναι χαώδης, αφού οι αντίστοιχοι αριθμοί είναι υπερπολλαπλάσιοι των μόλις 11 νεαρών Ελλήνων. Είναι ενδεικτικό ότι στην προτελευταία θέση βρίσκεται η Bundesliga της Αυστρίας, όπου έχουν αγωνιστεί μέχρι σήμερα 24 νέοι, δηλαδή υπερδιπλάσιοι. Πρόκειται, μάλιστα, για διοργάνωση με 12 ομάδες, έναντι 14 της Super League. Άρα κατά μέσο όρο κάθε αυστριακός σύλλογος Α΄ κατηγορίας αξιοποιεί 2 ποδοσφαιριστές κάτω των 20, ενώ κάθε ελληνικός 0.78. Σχεδόν το ένα τρίτο…

Στην έρευνα δεν συμπεριλήφθηκαν τα επτά «μεγάλα» πρωταθλήματα της Ευρώπης (Ισπανία, Αγγλία, Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Πορτογαλία, Ολλανδία), αφού είναι δεδομένο ότι απέχουν έτη φωτός από την Ελλάδα σε επίπεδο οργάνωσης, υποδομών, αξιοποίησης ταλέντων. Επίσης, η πρώτη κατηγορία των πρωταθλημάτων αυτών περιλαμβάνει 18 ή 20 ομάδες και άρα παρέχεται η δυνατότητα χρησιμοποίησης περισσότερων παικτών (πχ στη Γαλλία έχουν ήδη αγωνιστεί 64 γεννηθέντες το 2004 και μετά)! Φυσικά ο μέσος όρος είναι κι εκεί πολύ υψηλότερος σε σχέση με την ελληνική Super League.

Έτσι, θα αναλύσουμε τα δεδομένα σε 14 χώρες που θεωρητικά μπορούν να συγκριθούν με την Ελλάδα και οι οποίες καταλαμβάνουν τις θέσεις 8-21 στο ranking της UEFA.

Αναλογικά με τον αριθμό παικτών κάτω των 20 ετών, οι 14 κατατάσσονται ως εξής:

1. Βέλγιο (16 ομάδες): 66 γεννηθέντες από το 2004 και μετά (3 του 2006, 24 του 2005)
2. Σερβία (16 ομάδες): 53 (19 του 2005, 7 του 2006, 3 του 2007)
3. Δανία (12 ομάδες): 52 (7 του 2006, 13 του 2005)
4. Νορβηγία (16 ομάδες): Το πρωτάθλημα αρχίζει το Σαββατοκύριακο (30-31/3). Πέρσι χρησιμοποιήθηκαν πάνω από 45 νεαροί
5. Πολωνία (18 ομάδες): 44 (13 του 2006, 16 του 2005)
6. Κροατία (10 ομάδες): 39 (3 του 2007, 5 του 2006)
7. Ουκρανία (16 ομάδες): 37 (4 του 2006, 8 του 2005)
8. Τουρκία (20 ομάδες): 36 (17 του 2005, 8 του 2006, αλλά και ένας του 2008!)
9. Ισραήλ (14 ομάδες): 35 (3 του 2006, 8 του 2005)
10. Τσεχία (16 ομάδες): 35 (2 του 2006, 9 του 2005)
11. Ελβετία (12 ομάδες): 29 (1 του 2007, 7 του 2006)
12. Σκωτία (12 ομάδες): 26 (3 του 2007, 6 του 2006)
13. Αυστρία (12 ομάδες): 24 (2 του 2006, 9 του 2005)
14. Ελλάδα (14 ομάδες): 11 (1 του 2006, 2 του 2005)

Συμπεράσματα

Το Βέλγιο, η Δανία και η Κροατία επιδεικνύουν απόλυτη προσήλωση στην ανάδειξη ταλέντων. Οι ομάδες της Α΄ κατηγορίας έχουν χρησιμοποιήσει κατά μέσο όρο στη φετινή σεζόν 4 παίκτες κάτω των 20 ετών, αριθμός πενταπλάσιος σε σχέση με την Ελλάδα. Παράλληλα, παρατηρούμε ότι σε χώρες όπως η Πολωνία, η Τσεχία, η Αυστρία, η Δανία, η Τουρκία, η Νορβηγία και το Βέλγιο έχουν αγωνιστεί πολλοί ποδοσφαιριστές του 2005 και του 2006 κι αυτό σημαίνει ότι οι εκλέκτορες της Κ19 έχουν πολύ μεγάλο εύρος επιλογών για τα αντίστοιχα αντιπροσωπευτικά συγκροτήματα που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 2024.

Επίσης, από τις προαναφερθείσες χώρες η Ελλάδα είναι η μόνη που έχει μόνο έναν παίκτη του 2006, μόνο δύο του 2005 και επίσης η μοναδική στην οποία δεν υπάρχει ούτε ένας τερματοφύλακας, καθώς ο νεότερος είναι ο Γραμματικάκης του Αστέρα Τρίπολης (2003).

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΝΤΑΙΟΥ – amna.gr