Το Staycation -όρος που αποτελεί συνδυασμό των λέξεων stay και vacation- παρουσιάζεται έκανε την εμφάνισή του τελευταίες ημέρες στο ελληνικό internet ως η νέα «τάση» για «διακοπές στο σπίτι», χωρίς να χρειαστεί να ταξιδέψεις σε κάποιο νησί ή κάπου αλλού.

Με τη σημερινή του έννοια απαντάται τις τελευταίες δύο περίπου δεκαετίες, παρόλο που ως όρος εμφανίστηκε ήδη από τη δεκαετία του 1940.

Μία βόλτα στην πόλη, στη γειτονιά ή σε κάποια κοντινή περιοχή, ουσιαστικά αυτό που ήδη κάνουν πολλοί τα Σαββατοκύριακα ή όποτε βρίσκουν ελεύθερο χρόνο, παρουσιάζεται πλέον ως εκείνες οι «εναλλακτικές διακοπές» που φυσικά συνοδεύονται και από τα απαραίτητα… «tips».

Μόνο που η εν λόγω «τάση» δεν μπορεί να θεωρηθεί παρά ως μία κοροϊδία για τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών που είτε δυσκολεύεται να κάνει τις διακοπές που επιθυμεί είτε απλά δεν θα καταφέρει να φύγει ούτε για ένα Σαββατοκύριακο.

Βρισκόμαστε στο ελληνικό καλοκαίρι του 2024, όπου τα έξοδα για τη μετάβαση και τη διαμονή σε τουριστικούς προορισμούς έχουν «εκτοξευτεί» και οι διακοπές είναι πλέον άπιαστο όνειρο για εκτεταμένα στρώματα του πληθυσμού.

Πριν περίπου ένα μήνα ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ, Γιώργος Λεχουρίτης, σημείωνε ότι μία οικογένεια από την ηπειρωτική Ελλάδα μπορεί να χρειαστεί έως και 800 ευρώ για τα έξοδα μετακίνησης σε κάποιο νησιωτικό προορισμό -συγκεκριμένα χρησιμοποίησε το παράδειγμα Αγρίνιο – Κρήτη.

Λίγες μόλις ημέρες πριν, έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) υπογράμμιζε μεταξύ άλλων ότι «μόνο 1 στους 2 θα κάνει διακοπές το καλοκαίρι 2024 λόγω αυξημένου κόστους σε εισιτήρια και διαμονή».

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη στα τέλη Ιουνίου, «οι πληθωριστικές τάσεις έχουν επηρεάσει τις συνήθειες των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων και αύξηση των εσόδων τους».

Ακόμα, «η χρηματική δαπάνη συνεχίζει να είναι το βασικό κριτήριο για την επιλογή τροφίμων με τάση αποκλιμάκωσης από το δεύτερο κριτήριο που είναι η ποιότητα».

Σύμφωνα με τα ευρήματα, «το 71% (έναντι 75% το 2023) του κοινού δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.α», «το 55% (έναντι 54% το 2023) δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου».

Στο ίδιο πλαίσιο, ο μαζικός τουρισμός, οι προσπάθειες μάλιστα για all season προϊόν, όπως διαφημίζει η κυβέρνηση και όχι μόνο, απευθύνεται ως επί το πλείστον σε τουρίστες από το εξωτερικό, συνήθως με οικονομική άνεση που έρχονται να καταναλώσουν… ήλιο και θάλασσα και να «ζήσουν τον μύθο στην Ελλάδα».

Ζήτημα «επιλογής»;

Μόνο που ο «μύθος» για κάποιους αποτελεί τη «ζώνη του λυκόφωτος» για πολλούς άλλους που υπό το βάρος της ολοφάνερης υποβάθμισης του βιωτικού τους επιπέδου εκτοπίζονται από το πεδίο των διακοπών, της ξεγνοιασιάς και της διασκέδασης. Προορισμοί δε, κυρίως νησιωτικοί, είναι κυριολεκτικά απλησίαστοι.

Στο ελληνικό καλοκαίρι του 2024 τα πράγματα είναι ξεκάθαρα από μόνα τους: Το αν θα πάει κάποιος διακοπές ή αν θα μείνει σπίτι, δεν είναι ζήτημα «επιλογής», αλλά μετατρέπεται αυτόματα σε ζήτημα επιβίωσης.

Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται η κάλυψη των βασικών βιοτικών αναγκών ή καλύτερα η όλο και δυσκολότερη ικανοποίησή τους. Η προσπάθεια να μην δημιουργούνται χρέη, να βγει ο μήνας και να πληρωθούν φως, νερό, τηλέφωνο βρίσκεται σε πρώτο πλάνο πλέον.

Το «δουλεύουμε για να πληρώνουμε λογαριασμούς», ακούγεται πλέον όλο και περισσότερο. Όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που καταλήγουν στην αναζήτηση δεύτερης εργασίας, προκειμένου να καλύψουν τα έξοδά τους, καθώς η ακρίβεια σαρώνει το σύνολο σχεδόν των προϊόντων και των υπηρεσιών.

Γιώργος Βασιλείου – reader.gr