Τάξη στο χάος, αλλά και τις πολλές «γκρίζες ζώνες» που δημιουργούνται κατά τη λειτουργία ορισμένων ΜΚΟ στην Ελλάδα, ακόμη και σε ευαίσθητους τομείς, όπως το μεταναστευτικό, υπονομεύοντας το σημαντικό έργο που επιτελεί η συντριπτική τους πλειονότητα, θέλει να βάλει η κυβέρνηση με νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί από τη Βουλή μέχρι τα τέλη Ιουλίου.

Το νομοσχέδιο βρίσκεται στο τελικό στάδιο επεξεργασίας, αλλά οι βασικοί του άξονες έχουν ήδη διαμορφωθεί. Οπως πληροφορείται η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ οι Οργανώσεις Κοινωνίας Πολιτών (ΟκοιΠ), όπως θα ονομάζονται οι εθελοντικές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις προσώπων με νομική προσωπικότητα που έχουν συσταθεί και λειτουργούν στην Ελλάδα, θα εγγράφονται σε δημόσια βάση δεδομένων που θα τηρείται στο υπουργείο Εσωτερικών και θα παρακολουθείται από ειδική διεύθυνση που θα συσταθεί.

Κατά τις ίδιες πηγές, κατεύθυνση της κυβέρνησης είναι στο σχετικό μητρώο να μπορούν να εγγράφονται ΜΚΟ που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Συγκεκριμένα, ο κοινωφελής φορέας που θα υποβάλλει αίτηση θα πρέπει:

• • Να έχει συσταθεί τρία έτη προ της αίτησης εγγραφής του.
• • Να πληροί τα ουσιαστικά κριτήρια και τις προϋποθέσεις ανεξαρτησίας που ορίζει ο σχετικός νόμος.
• • Να μη συνάπτει συμβάσεις οιουδήποτε είδους με πρόσωπα που συμμετέχουν στα όργανα διοίκησής του ή μέλη ή εταίρους της που έχουν τον καταστατικό έλεγχό της, συζύγους, τέκνα και γονείς των ανωτέρω προσώπων, με την εξαίρεση συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας με συνήθεις όρους και αποδοχές και σε ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 3% του συνόλου των εργαζομένων.
• • Να μη λαμβάνει τακτική κρατική επιχορήγηση μεγαλύτερη από 40% επί του προϋπολογισμού για τη λειτουργία του ή δάνεια με εγγύηση του Δημοσίου.

Βασική αρχή του νομοσχεδίου, με στόχο και την οικονομική διαφάνεια στον χώρο των ΜΚΟ θα είναι, επίσης, πως δικαίωμα να λάβουν κρατική χρηματοδότηση θα έχουν μόνον οι εγγεγραμμένες στο μητρώο. Στην ίδια κατεύθυνση υπάρχουν σκέψεις και για πρόσθετες δικλίδες ασφαλείας. Ειδικότερα, για κάθε κρατική χρηματοδότηση οι εγγεγραμμένες ΜΚΟ θα υποχρεούνται, μεταξύ άλλων, να υποβάλλουν τα στοιχεία του φορέα από τον οποίο χρηματοδοτούνται, καθώς και τον προϋπολογισμό και απολογισμό για το κάθε πρόγραμμα. Επίσης, κάθε ΜΚΟ που λαμβάνει κρατική χρηματοδότηση θα είναι υποχρεωμένη να τηρεί ειδικό τραπεζικό λογαριασμό αποκλειστικά για τον σκοπό του συγκεκριμένου χρηματοδοτούμενου προγράμματος. Τέλος, σε περίπτωση δωρεάς από ιδιώτες, όταν το ποσό υπερβαίνει τα πεντακόσια ευρώ ετησίως ανά δωρητή, αυτό θα καταβάλλεται υποχρεωτικά σε τραπεζικό λογαριασμό του οποίου μοναδικός δικαιούχος είναι η ΜΚΟ, ενώ η καταβολή του ποσού θα γίνεται υποχρεωτικά με ονομαστική κατάθεση του δωρητή.

Παράλληλα, όπως αναμένεται να προβλέπει το νομοσχέδιο, η κάθε εγγεγραμμένη ΜΚΟ θα πρέπει να διαθέτει ιστοσελίδα στην οποία θα δημοσιεύει υποχρεωτικά το καταστατικό ή τη συστατική της πράξη, τα στοιχεία των φυσικών προσώπων που απαρτίζουν τα όργανα διοίκησης και τις αρμοδιότητές τους, τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και τον απολογισμό τους, το ετήσιο πιστοποιητικό του ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικού γραφείου, κάθε χρηματοδοτούμενο από το Δημόσιο πρόγραμμα ή δράση, καθώς και στοιχεία πιστοποίησής του από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, εάν διαθέτει τέτοια πιστοποίηση.

Τέλος, σημαντικό «κεφάλαιο» του υπό επεξεργασία νομοσχεδίου θα είναι οι κυρώσεις που θα επιβάλλονται στις ΜΚΟ που παραβιάζουν την προωθούμενη νομοθεσία. Ειδικότερα, σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων που ορίζει ο νόμος, η Διεύθυνση που δημιουργείται στο υπουργείο Εσωτερικών θα αποστέλλει στον παραβάτη γραπτή πρόσκληση προκειμένου να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την άρση της παράβασης εντός τριάντα ημερών. Εάν αυτή η προθεσμία παρέλθει, ο παραβάτης θα τίθεται σε καθεστώς αναστολής της εφαρμογής των ευεργετικών διατάξεων του νόμου, όπως η κρατική χρηματοδότηση και το ειδικό φορολογικό καθεστώς που διαθέτει, για ένα χρόνο. Εάν και στη συνέχεια η ΜΚΟ εξακολουθεί να μη συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις της, η αρμόδια Διεύθυνση προβαίνει στην άμεση διαγραφή της από το ειδικό μητρώο. Σύμφωνα με πληροφορίες, η διαγραφή της θα συνεπάγεται την αυτοδίκαιη αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης, περιλαμβανομένης και της υλοποίησης χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, καθώς και την οριστική διακοπή της εφαρμογής ειδικών ευεργετικών για τις ΜΚΟ διατάξεων, όπως το ειδικό φορολογικό καθεστώς, η απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος, και η απαλλαγή από κάθε δημόσιο, δημοτικό, κοινοτικό ή υπέρ τρίτου άμεσο ή έμμεσο φόρο.

ΚΩΣΤΗΣ Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΣ-kathimerini.gr