Η Επίδαυρος είναι γνωστή κυρίως από το ομώνυμο φεστιβάλ Θεάτρου, για τους αρχαιολογικούς θησαυρούς της αλλά και ως τόπος έλξης όσων επιζητούν κοντινές αποδράσεις.

Με τις γραφικές τοποθεσίες της, τη βυθισμένη Πολιτεία, εξωτικές παραλίες, ταβερνάκια, οργανωμένα κάμπινγκ, ξενοδοχειακά καταλύματα πάνω στην παραλία, στο λιμάνι και μέσα στους πορτοκαλεώνες… δεν έχει να ζηλέψει το παραμικρό από άλλα μέρη.

Αντιθέτως, από τούδε και στο εξής έχει να κομίζει πως ανταπεξήλθε επιτυχώς στην κρίση του κορωνοϊού εν μέσω της θερινής περιόδου. Την ώρα που άλλοι τουριστικοί προορισμοί έμπαιναν σε τοπικά lockdowns ή ο τουρισμός τους κατέρρεε, η Επίδαυρος σημείωνε σχεδόν μηδενικά κρούσματα, παρά την αύξηση των τουριστών.

Πρωτοβουλία να μην λειτουργήσει η ντίσκο

Σήμα κατατεθέν της διασκέδασης στην περιοχή ήταν η ντίσκο Capaki. Ο «ναός» του συνωστισμού, όπως την αποκαλούσαν οι θαμώνες. Μετά τα μεσάνυχτα, ο κόσμος έκανε ουρές για να να μπει στη ντίσκο με τη μαρμάρινη πίστα ανάμεσα σε πορτοκαλιές και μπαμπού τραπεζάκια. Εκεί όλοι ήταν «ίσοι». Ιερά τέρα του ελληνικού θεάτρου, παγκόσμιας φήμης ηθοποιοί, πολιτικοί, εφοπλιστές γίνονταν «ένα» με τους απλούς τουρίστες και τους κατοίκους του χωριού. VIP θέσεις δεν υπήρχαν, ούτε διάκριση στην ποιότητα εξυπηρέτησης. Η μουσική «έδινε φωτιά» στα πόδια  και τεράστιοι, ανθρώπινοι κύκλοι σχηματίζονταν από τηλεοπτικούς αστέρες,  ψαράδες – αγρότες της περιοχής, ακόμη και παιδιά. Η ντίσκο άντεξε στο πέρασμα των χρόνων, χωρίς ποτέ να αλλοιώσει το ύφος της. Το φετινό καλοκαίρι ήταν το πρώτο που δεν λειτούργησε. Αιτία, ο κορωνοϊός. Η ευσυνειδησία των ιδιοκτητών υπερίσχυσε  του κέρδους τους. Πώς θα μπορούσε, άραγε, η φιλοσοφία λειτουργίας της να προσαρμοστεί στα μέτρα κατά της διασποράς του ιού;

Για πρώτη φορά, μετά από 39 χρόνια, η ντίσκο της περιοχής δεν λειτούργησε
Οι προβλέψεις διαψεύστηκαν

Οι πρώτες ενδείξεις, καθόλη τη διάρκεια του lockdown, προμήνυαν ένα άσχημο καλοκαίρι για τους επιχειρηματίες του Τουρισμού στην Επίδαυρο. Οι ακυρώσεις κρατήσεων ήταν απανωτές. Το Φεστιβάλ, όπως και η «εκκίνηση» του Τουρισμού ήρθαν με καθυστέρηση. Ωστόσο, η έκβαση της σεζόν τους διέψευσε πανηγυρικώς.

Σαφώς, όπως επισημαίνουν, σημειώθηκε μείωση συγκριτικά με προηγούμενες χρονιές, αλλά όλα κύλησαν καλύτερα απ’ όσο προσδοκούσαν και ο τόπος γνώρισε μια πλήρη τουριστική περίοδο Ιουλίου – Αυγούστου, βασιμένη κυρίως στον εσωτερικό τουρισμό.

«Το στοίχημα κερδήθηκε, καθώς η Επιδαυρος κατάφερε να βγει αλώβητη από την κρίση του κορωνοϊού. Ήταν δύσκολα, αλλά όσα καταφέραμε αποτελούν, πλέον,  φωτεινό παράδειγμα πως η υπευθυνότητα, η συνέπεια και η υπομονή ωφελούν όλους ανεξαιρέτως» υπογραμμίζουν οι ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου ΑΚΤΙΣ, Ιούλιος Λαλιώτης και Κώστας Παπαθανασίου.

«Πέρα από κάθε προσδοκία» χαρακτηρίζει το φετινό καλοκαίρι ο Τάσος Τσόλης, ιδιοκτήτης της ταβέρνας Καλογερικόν. «Οταν ανοίξαμε του Αγίου Πνεύματος, πιστεύαμε πως η χρονιά θα ήταν χαμένη. Όμως, διαψευσθήκαμε.  Ιδίως ο Αύγουστος μας εξέπληξε» σχολιάζει.

Ικανοποίηση, παρά τις ανατροπές που επιφύλασσε ο φετινός χρόνος,  δηλώνει και η Παναγιώτα Καλαματιανού, ιδιοκτήτρια του ξενοδοχειακού συγκροτήματος ΓΙΑΛΑΣΙ. Το συγκεκριμένο κατάλυμα λειτουργεί με πρoκρατήσεις κυρίως από αλλοδαπούς τουρίστες. Από τον χειμώνα είχαν γίνει οι προπωλήσεις για τον Μάιο και του θερινούς μήνες, μολαταύτα στο άκουσμα το lockdown ξεκίνησαν οι ακυρώσεις που ξεπέρασαν το 70%.

«Υπήρξε ανασφάλεια, διότι ανοίξαμε και οι ακυρώσεις συνεχίζονταν. Κληθήκαμε να καλύψουμε αυτά τα κενά μέσα σε μια ‘κουτσουρεμένη’ περιοδο. Ευτυχώς, τα έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής, με περισσότερες κρατήσεις μικρότερης διαμονής. Όσο ήταν κλειστά τα σύνορα, είχαμε κυρίως Ελληνες. Από τότε που άνοιξαν, μας εμπιστεύτηκαν και οι ξένοι.Τον Μάιο πίστευα πως δεν θα λειτουργούσε τίποτα. Τώρα, νιώθω ανακούφιση»  λέει χαρακτηριστικά η κυρία Καλαματιανού.

Στη Μουριά, που ξεκίνησε τη λειτουργία της από μια παραθαλάσσια παράγκα στα 1950 και σήμερα απαρτίζεται από δωμάτια, στούντιο και το γνωστό εστιατόριο, ο Αύγουστος κύλησε κυρίως χάρη στους Ελληνες. «Κάναμε το ανθρωπίνως δυνατόν, υπερβήκαμε τις δυνατότητες μας με κόστος οικονομικό και περισσότερη προσωπική εργασία, προκειμένου να ανταπεξέλθουμε. Τα καταφέραμε» σχολιάζει ο υπεύθυνος Νικόλας Γκίκας.

Σε κάθε είδους επιχείρηση υπάρχουν σημάνσεις που υπενθυμίζουν τα μέτρα κατά της διασποράς του κορωνοϊού

Στόχος επετεύχθη

Ως προς το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, η Επίδαυρος είχε χρόνια να ζήσει τόσο «δυνατό» καλοκαίρι, τονίζει ο δήμαρχος Τάσος Χρόνης. «Στόχος ήταν να παραμείνουν ανοιχτές οι επιχειρήσεις και να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, ώστε να μην μαραζώσει ο τόπος τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται. Στόχος, λοιπόν, επετεύχθη»  καταλήγει εμφατικά.

O φόβος δεν έλειψε

Μέσα σε αυτό το διάστημα, ωστόσο, εγκυμονούσε ο φόβος. Φόβος, δισυπόστατος, καθώς από τη μία εργαζόμενοι, επιχειρηματίες και κάτοικοι ζούσαν με άγχος μην νοσήσουν οι ίδιοι και από την άλλη επικρατούσε αγωνία μην χαρακτηριζόταν ως εστία μόλυνσης η περιοχή.

Η παρουσία του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη και του καθηγητή Σ. Τσιόδρα στο Θέατρο της Επιδαύρου ώθησε τον κόσμο να εμπιστευτεί το φετινό Φεστιβάλ Επιδαύρου. Από αριστερά: Ο δήμαρχος Επιδαύρου Τάσος Χρόνης με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, μετά την παράσταση “Πέρσες”

Το δύσκολο εγχείρημα του Φεστιβάλ και η έκθεση Αγροτουρισμού

Διόλου αδικαιολόγητες ανησυχίες, αν αναλογιστεί κάποιος την προβολή που χάρηκε η Επίδαυρος, μέσω αφιερωμάτων από τα ελληνικά ΜΜΕ και τον διεθνή Τύπο,  με αφορμή την παγκόσμια προβολή της παράστασης «Πέρσες» από το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Η άφιξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα στο Θέατρο, εκείνη την ημέρα, ώθησαν τον κόσμο να παρακολουθήσει τις υπόλοιπες παραστάσεις του Φεστιβάλ και κατ’ επέκταση να κάνει διακοπές στην Επίδαυρο.

Σύμφωνα με τον δήμαρχο, η διεξαγωγή του Φεστιβάλ δεν ήταν εύκολο εγχείρημα και πέρασε «από σαράντα κύματα», αλλά η κοινή κατεύθυνση που είχαν θέσει, όλοι από την αρχή, δεν άφησε περιθώρια αποτυχίας.

«Η επιτυχία του Φεστιβάλ, το οποίο περιλαμβάνει και τις παραστάσεις του Μικρού Θεάτρου, είναι αποτέλεσμα αλλεπάλληλων συσκέψεων – συνομιλιών και σχεδιασμών, με πρώτο μέλημα την ασφάλεια των επισκεπτών» ανέφερε ο κύριος Χρόνης.

Ερωτηθείς για το υψηλό ρίσκο διασποράς του ιού, καθώς δεν ματαιώθηκε ούτε η έκθεση Αγροτουρισμού, ο δήμαρχος απάντησε «Είναι δύο εκδηλώσεις – θεσμοί. Πραγματοποιήθηκαν και φέτος, όμως όχι παράλληλα, όπως άλλες χρονιές. Τηρήσαμε τους κανόνες που έθεσε η επιστημονική κοινότητα. Διασφαλίσαμε συνθήκες που μας επέτρεψαν να γνωρίζουμε -ανά πάσα ώρα- την επικρατούσα κατάσταση και να κινούμασταν άμεσα αν κάτι συνέβαινε».

Τα τραπεζοκαθίσματα έχουν διαμορφωθεί όπως πρέπει και πολλοί επιχειρηματίες έχουν λάβει μέτρα πέρα από τα υποχρεωτικά

Η ατομική ευθύνη για το συλλογικό συμφέρον

Ηταν αρχές Αυγούστου, όταν δύο αδέρφια – μόνιμοι κάτοικοι του χωριού ένιωσαν ελαφρά αδιαθεσία και ζήτησαν να εξεταστούν για την covid-19. Τα αποτελέσματα ήταν θετικά. Με αίσθημα ευθύνης, ενημέρωσαν κατευθείαν όσους είχαν έρθει σε επαφή και τη δημοτική Αρχή, αποκαλύπτει ο κύριος Χρόνης. Στη συνέχεια, η επικοινωνία των εμπλεκόμενων φορέων ήταν τάχιστη, στοχευμένη και αποτελεσματική, συμπληρώνει. Οι μαζικοί έλεγχοι που ακολούθησαν έδειξαν πως δεν είχε υπάρξει διασπορά στην κοινότητα. Γεγονός που οφείλεται και στα μέτρα που τηρούν οι επιχειρήσεις, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία έχει προσαρμοστεί στους κανονισμούς και τις οδηγίες.

Σε κάθε είδους επιχείρηση, οι εργαζόμενοι φορούν μάσκες, υπάρχουν αντισηπτικά,  ειδικές σημάνσεις για την τήρηση αποστάσεων και τον μέγιστο αριθμό ατόμων. Οι υπεύθυνοι των χώρων ζητούν από τους πελάτες να σέβονται τους κανόνες και έχουν διαμορφώσει τα τραπεζοκαθίσματα κατά πως πρέπει.

Στη  Μουριά υπάρχουν παντού επιδαπέδιες οδηγίες για να υπενθυμίζουν τις αποστάσεις και όλοι οι εργαζόμενοι φορούν τις μάσκες τους, παρά τις υψηλές θερμοκρασίες.  «Ηταν δύσκολο εγχείρημα. Εργαζόμαστε κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες, τηρούμε όλα τα πρωτόκολλα ασφαλείας, ακολουθούμε συγκεκριμένες διαδικασίες για τον καθαρισμό των δωματίων και στο σερβίρισμα των πελατών. Με την πάροδο του καιρού αυτή η νέα κανονικότητα κατέληξε σε συνήθεια» λέει ο κύριος Γκίκας.

Από το μπαρ του ξενοδοχείου ΑΚΤΙΣ, που άλλα καλοκαίρια έσφυζε από ανθρώπους κάθε ηλικίας, φέτος λείπουν τα σκαμπο. «Συμορφωθηκαμε από την πρώτη στιγμή, διότι θέλαμε να προστατεύσουμε τους εργαζόμενούς μας, τις οικογένειες μας και τους ανθρώπους που μας στηρίζουν, τους πελάτες μας» σχολιάζει ο κύριος Λαλιώτης.

Από το μπαρ έχουν απομακρυνθεί τα σκαμπό

Προφυλάξεις πέραν του δέοντος

Αξίζει να σημειωθεί πως δεν είναι λίγοι οι επιχειρηματίες που εφαρμόζουν μέτρα προαιρετικά από το πρωτόκολλο.

Στην ταβέρνα Καλογερικόν, άλλοτε μετά το θέατρο τα τραπέζια γέμιζαν με δεκάδες ανθρώπων μέχρι τα ξημερώματα, τώρα είναι μετρημένες οι καρέκλες και μια χειρόγραφη ταμπέλα προειδοποιεί πως απαγορεύεται η είσοδος προς την τουαλέτα χωρίς μάσκα. Επίσης, μετά τις 23:00 σερβίρονται μόνο πρώτα πιάτα και η μουσική χαμηλώνει.  «Για να φτάσεις στην τουαλέτα, περνάς από τον εσωτερικό χώρο του μαγαζιού. Παίρνουμε τα αυτονόητα μέτρα κι ας μην είναι υποχρεωτικά, για την ασφάλεια όλων μας. Ο κορωνοϊός ανέδειξε παθογένειες της εστίασης. Αντιμετωπίζουμε την κρίση ως μια ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι» εξηγεί ο κύριος Τσόλης.

Μπαίνοντας στο κάμπινγκ Μπέκας, οι μεγάλες αποστάσεις ανάμεσα στις σκηνές και τα τροχόσπιτα είναι ευδιάκριτες με την πρώτη ματιά στον χώρο. Στους κοινόχρηστους χώρους υπάρχουν περισσότερα αντισηπτικά απ’ όσα επιβάλλεται. Στην είσοδο της ρεσεψιόν, βλέπεις ειδικής φόρμες συμπλήρωσης με τα στοιχεία των επισκεπτών, ώστε να διευκολυνθεί η ιχνηλάτηση στην περίπτωση κρούσματος.  «Δεν περιοριστηκαμε στα απαιτούμενα μέτρα» αναφέρει ο ιδιοκτήτης Κώστας Μπέκας και προσθέτει «Με δική μας πρωτοβουλία συμμετείχαμε σε ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τον κορωνοϊό από τον ΕΦΕΤ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης, ώστε να παρέχουμε υπηρεσίες με πλήρη, υγειονομική ασφάλεια».

Στα ξενοδοχεία οι πελάτες δεν δεσμεύονται να φορούν μάσκες. Πρέπει, ωστόσο, να τηρούν τις αποστάσεις και τον επιτρεπόμενο αριθμό ατόμων στην πισίνα, διευκρινίζει η κυρία Καλαματιανού. «Δεν αρκούμαστε στις συστάσεις και τις υποχρεώσεις. Εφαρμόζουμε πολλές προαιρετικές οδηγίες από το πρωτόκολλο που μας έχει δοθεί. Τα προϊόντα καθαρισμού δεν είναι κοινά, αλλά πιστοποιημένα. Οι καθαρίστριες φορούν, πλέον, ειδική ολόσωμη στολή. Παράλληλα ελέγχουμε, ανά τακτά διαστήματα, πως τα μέτρα τηρούνται σε όλους τους χώρους. Είναι μέρος της δικής μας προσωπικής υπευθυνότητας» καταλήγει.

Στις πισίνες των ξενοδοχείων ισχύει μέγιστος αριθμός ατόμων

Οι αντιδράσεις των παραθεριστών

Στην πλειονότητα τους οι τουρίστες, Έλληνες και αλλοδαποί, απόλαυσαν με σύνεση τις διακοπές τους στην Επίδαυρο και προσαρμόστηκαν χωρίς διαμαρτυρίες, στα μέτρα της κάθε επιχείρησης. Υπήρχαν, ωστόσο, ελάχιστες εξαιρέσεις.

Κάθε επαγγελματίας έχει να διηγηθεί μια ιστορία για κάποιον που αντέδρασε διότι πιστεύει σε συνομωσίες, είτε για κάποιον που ήταν πολύ φοβισμένος. Όλα τα περιστατικά διαχειρίσθηκαν με ψυχραιμία, αυστηρότητα και σεβασμό. «Δεν κάναμε εκπτώσεις στα αδιαπραγμάτευτο τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων, οπότε προσαρμόστηκαν και εκείνοι που δεν πιστεύουν στην ύπαρξη του ιού» σχολιάζουν.

Ελειψε η ανεμελιά του ελληνικού καλοκαιριού, σημειώνουν και προτάσσουν στον αντίποδα το αίσθημα ασφάλειας που επικράτησε.

Στα κάμπινγκ λαμβάνονται οι απαραίτητες αποστάσεις και συμπληρώνονται ειδικές φόρμες που θα βοηθήσουν στην ιχνηλάτηση, σε περίπτωση κρούσματος

Περισσότερους ελέγχους ζητούν οι κάτοικοι

«Η επιτυχία μπορεί να είναι αδιαμφισβήτητη, αλλά είναι και προϊόν τύχης σε συνδυασμό με την ευσυνειδησία των πολλών» λένε αρκετοί κάτοικοι της περιοχής, που παρατηρούν αδράνεια των ελεγκτικών μηχανισμών και φοβούνται μην σημειωθεί έξαρση.

«Συνέβη στον Πόρο εξαιτίας της έλλειψης ελέγχων, θα μπορούσε να έχει συμβεί το ίδιο και εδώ, ακριβώς για τον ίδιο λόγο» επισημαίνουν, ζητώντας τακτικότερους ελέγχους στο πλαίσιο πρόληψης.

Τα μέτρα που πήρε ο  Δήμος

Σύμφωνα με τον δήμαρχο, ακολουθήθηκαν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα και όλες οι σχετικές εγκύκλιοι. Ειδικότερα, δόθηκε προτεραιότητα στην επιχειρηματικότητα, με έμφαση στη διάθεση μεγαλύτερων εκτάσεων για τα τραπεζοκαθίσματα. Ανά τακτά διαστήματα διενεργούνταν αντιμικροβιακοί ψεκασμοί στα σημεία έντονης κίνησης. Παράλληλα,  έγινε αυστηρή πεζοδρόμηση σε ορισμένα σημεία, ώστε να διασφαλιστεί η άνεση κυκλοφορίας των επισκεπτών. «Ειχαμε ξεκινήσει την απαραίτητη προετοιμασία από την καραντίνα, γι’ αυτό και ήμασταν έτοιμοι την περίοδο αιχμής» τονίζει ο κύριος Χρόνης.

Ανά τακτά διαστήματα διενεργούνταν αντιμικροβιακοί ψεκασμοί στα σημεία έντονης κίνησης. 

Το στοίχημα της covid safe Επιδαύρου

Στις αρχές της σεζόν κι όταν το Φεστιβάλ είχε μπει στην τελική ευθεία, πραγματοποιήθηκε συνάντηση της δημοτικής Αρχής με εκπροσώπους επιχειρηματιών από όλες τις τουριστικής κοινότητες του Δήμου. Οι δύο πλευρές «έδωσαν τα χέρια» να κρατήσουν το όνομα της Επιδαύρου ψηλά παρά την υγειονομική κρίση και συμφώνησαν να τηρηθούν τα απαραίτητα μέτρα.

«Καλέσαμε τον κόσμο να έρθει να ξεκουραστεί σε μια ‘καθαρή’ περιοχή με ιδιαίτερη ιστορία και πολύ κοντά στην Αττική. Βάλαμε στοίχημα να παραμείνει η Επίδαυρος ‘covid safe’ και το κερδίσαμε από κοινού» λέει ο δήμαρχος Τάσος Χρόνης.

*Στην περιοχή σημειώθηκαν υγειονομικές αποκλίσεις, μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Ωστόσο, άμεσα περιορίστηκαν, οπότε κρίνονται ανάξιες σχολιασμού αφού το τελικό αποτέλεσμα δεν αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης. 

ΕΛΕΝΗ ΚΡΙΤΣΙΔΗΜΑ – kathimerini.gr