Ολοένα και περισσότερα παιδιά στον καταυλισμό προσφύγων της Λέσβου αυτοτραυματίζονται ή επιχειρούν να βάλουν τέλος στη ζωή τους, ανέφεραν ψυχολόγοι που εργάζονται στη Μόρια στο βρετανικό δίκτυο BBC. Όπως αναφέρεται στο σχετικό ρεπορτάζ, περίπου 18.000 μετανάστες διαμένουν επί του παρόντος στον καταυλισμό της Μόριας, μια δομή που είχε κατασκευαστεί για να φιλοξενεί 2.000 άτομα. Από αυτούς, 7.000 είναι παιδιά. Στην πλειονότητά τους, πρόκειται για ανήλικα πλάσματα που έχουν ήδη βιώσει την τραυματική εμπειρία του πολέμου. Τώρα, με την έλευση του χειμώνα, οι συνθήκες διαβίωσης για αυτά τα παιδιά γίνονται ακόμα δυσκολότερες, αφού πολλά από αυτά δεν έχουν κατάλληλα ρούχα ούτε παπούτσια για το κρύο.

Στην παιδική κλινική που έχει στηθεί από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στον καταυλισμό της Μόριας, το BBC καταγράφει ένα επείγον περιστατικό ψυχικής υγείας. Ένας 17χρονος έφηβος μόλις αυτοτραυματίστηκε. Οι συνθήκες διαβίωσής του ήταν πολύ δύσκολες από τη στιγμή που έφτασε μόνος του στον καταυλισμό. «Δεν είναι καλά. Ανέφερε ότι σκέφτεται να το ξανακάνει», λέει η παιδοψυχολόγος ψυχολόγος Άντζελα Μονταρέλι, η οποία μόνο τους τελευταίους τρεις μήνες έχει αντιμετωπίσει 20 περιπτώσεις αυτοτραυματισμού και δύο απόπειρες αυτοκτονίας.

«Το να ακούς παιδιά επτά ή οκτώ ετών να λένε ότι θέλουν να πεθάνουν, είναι κάτι που δεν πίστευα ότι θα άκουγα ποτέ στη ζωή μου» λέει η ψυχολόγος στην κάμερα του BBC. Όπως εξηγεί, για τους εργαζόμενους εκεί είναι προφανές ότι οι συνθήκες διαβίωσης στη Μόρια έχουν πολύ ισχυρή επίδραση στην ψυχική υγεία των παιδιών. «Συνήθως ένα παιδί, όταν βιώνει μια τραυματική εμπειρία, χρειάζεται χρόνο και χώρο για να συνέλθει. Η Μόρια δεν επιτρέπει στα παιδιά αυτά να συνέλθουν. Στις προσχολικές ηλικίες… βλέπεις παιδιά να χτυπούν το κεφάλι τους στον τοίχο για παράδειγμα, ή να ξεριζώνουν τα μαλλιά τους. Στις ηλικίες από 12 έως 17 ετών, κάποια παιδιά αρχίζουν να κόβονται ή να μιλούν έντονα για την επιθυμία να πεθάνουν».

«Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να χτίσουμε έναν ασφαλή χώρο εμπιστοσύνης, και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να αφηγηθούν τις ιστορίες τους. Δουλεύουμε με τα παιδιά για να ενισχύσουμε τα κομμάτια του εαυτού τους που είναι ακόμα πολύ υγιή. Για να τους δώσουμε να καταλάβουν ότι δεν ευθύνονται για όσα τους συμβαίνουν», συμπληρώνει η παιδοψυχολόγος.

Ένα από τα ελάχιστα μέσα «απόδρασης» για τα παιδιά στη Μόρια είναι ένα αυτοσχέδιο σχολείο το οποίο έστησε ο πρόσφυγας Ζέκρια. «Κανείς δεν εγκαταλείπει την χώρα του επειδή το θέλει. Έχω δει πολλά παιδιά εδώ. Ζουν σε πολύ άσχημες συνθήκες. Δεν υπάρχει καλή μεταχείριση των ανθρώπων εδώ. Δεν έχουμε αρκετούς γιατρούς ούτε νοσοκόμους, ενώ υπάρχουν και ελλείψεις φαγητού», λέει ο Ζέκρια στο BBC.

Το σχολείο του Ζέκρια προσφέρει μαθήματα ζωγραφικής, γλώσσας και μουσικής. «Αρχίσαμε από το μηδέν. Προσπάθησα να βρω έναν χώρο για σχολείο εδώ, επειδή δεν υπήρχε σχολείο. Τώρα έχουμε τρεις τάξεις, πάνω από 1000 μαθητές και πάνω από 20 δασκάλους. Εδώ απασχολούνται. Έρχονται, κάθονται για δύο-τρεις ώρες, παίζουν και ζωγραφίζουν. Είναι κάτι που έχει σημαντική επίδραση και τους φέρνει ευτυχία».

Όπως καταλήγει το ρεπορτάζ του BBC, η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να μεταφέρει 20.000 μετανάστες από τη Λέσβο και τα γύρω νησιά στις αρχές της επόμενης χρονιάς στην ηπειρωτική χώρα. Επίσης υπόσχεται να επιταχύνει τις διαδικασίες ασύλου, ωστόσο καλεί την Ευρώπη να μοιραστεί την ευθύνη της αντιμετώπισης της κρίσης.