Η Τερέζα Μέι δεν έχει ψευδαισθήσεις. «Γνωρίζω ότι μας περιμένουν δύσκολες μέρες», δήλωσε χθες απαντώντας σε έναν καταιγισμό ερωτήσεων των Βρετανών βουλευτών. Έπειτα από μία τρελή μέρα, η οποία σημαδεύτηκε από παραιτήσεις κορυφαίων υπουργών, μία επανάσταση στο κοινοβούλιο για το σχέδιο συμφωνίας με τις Βρυξέλλες και ένα «πραξικόπημα» εναντίον της, τι μέλλει γενέσθαι για τη Βρετανίδα πρωθυπουργό, τη χώρα και το Brexit;

Το πρώτο και ίσως σημαντικότερο σενάριο αφορά το πολιτικό μέλλον της ίδιας της Μέι και τη μάχη της ηγεσίας στο Συντηρητικό Κόμμα. Η Βρετανίδα πρωθυπουργός είναι βέβαιο ότι θα βρεθεί αντιμέτωπη με μία πρόταση μομφής.

Οι υπέρμαχοι του σκληρού Brexit, με πρωτοβουλία του βουλευτή των Συντηρητικών Τζέικομπ Ρέες Μογκ, έχουν ήδη καταθέσει 48 επιστολές μομφής, προκειμένου να κινηθεί η σχετική διαδικασία.

Η ψηφοφορία για πρόταση μομφής μπορεί να ξεκινήσει αν 48 βουλευτές των Συντηρητικών (15% του συνόλου) υπογράψουν επιστολή μη εμπιστοσύνης προς τον πρόεδρο της λεγόμενης κομματικής επιτροπής 1922, Γκράχαμ Μπρέιντι.

Στη συνέχεια η πλειοψηφία από τους συνολικά 315 βουλευτές του κόμματος θα πρέπει να ψηφίσει υπέρ της αποπομπής της Μέι. Ο εκπρόσωπός της υπογράμμισε χθες ότι η πρωθυπουργός θα δώσει τη μάχη της έως το τέλος. Εάν βγει νικήτρια, μία τέτοια ψήφος δεν μπορεί να επαναληφθεί προτού συμπληρωθεί ένα έτος. Η ίδια η Μέι θα ενισχύσει εντωμεταξύ τη θέση της και θα συνεχίσει με το σχέδιο που έχει συμφωνήσει με τις Βρυξέλλες για την αποχώρηση της χώρας, στις 29 Μαρτίου του 2019.

Εάν πάλι η Μέι ανατραπεί από το «πραξικόπημα» των Τόρις, τότε θα επιλεγεί ένας νέος ηγέτης από δύο υποψηφίους του κόμματος. Η  διαδικασία ωστόσο εκτιμάται ότι θα είναι χρονοβόρα, γεγονός που θα φέρει ανατροπές στην ατζέντα του Brexit. Και βέβαια ένας νέος πρωθυπουργός είναι πολύ πιθανόν να θέλει να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους της συμφωνίας με τις Βρυξέλλες, έστω και αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποκλείουν περαιτέρω διαβουλεύσεις επί του θέματος.

Τα επόμενα σενάρια αφορούν την πορεία του Brexit, στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, στις 25 Νοεμβρίου, και κυρίως στο Λονδίνο, τον Δεκέμβριο, οπότε το επίμαχο σχέδιο συμφωνίας θα κατατεθεί στη Βουλή των Κοινοτήτων για να ψηφιστεί.

Το καλό σενάριο για τη Μέι – εάν έως τότε εξακολουθεί να βρίσκεται στο τιμόνι της χώρας – είναι να περάσει τη συμφωνία και να δικαιωθεί. Για να συμβεί αυτό, η Βρετανίδα πρωθυπουργός χρειάζεται την πλειοψηφία από τους συνολικά 650 βουλευτές. Καθώς αυτό φαντάζει μάλλον απίθανο, η Μέι υπολογίζει πολύ στη στήριξη του μικρού ενωτικού κόμματος της Βόρειας Ιρλανδίας (DUP), το οποίο μέχρι σήμερα στήριζε την κυβέρνηση μειοψηφίας. Σαφώς δυσαρεστημένοι ωστόσο, οι βουλευτές του DUP αφήνουν να διαρρέει ότι στο εξής δεν συμπορεύονται με τους Τόρις, εάν η Μέι δεν αποσυρθεί. Η ίδια, σήμερα το πρωί, δεν το επιβεβαίωσε ούτε όμως το αρνήθηκε.

Το σενάριο πάλι, σύμφωνα με το οποίο, το κοινοβούλιο απορρίπτει τη συμφωνία, έχει δύο παραμέτρους. Το πρώτο είναι να ζητηθεί από την πρωθυπουργό να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους, το οποίο όπως αναφέρθηκε είναι πολύ δύσκολο – αλλά όχι ανέφικτο, σύμφωνα με τον «Nouvel Observateur». Το δεύτερο αφορά και αυτό τη Μέι, καθώς οι Εργατικοί πιθανότατα θα καταθέσουν πρόταση μομφής κατά της βρετανικής κυβέρνησης, οπότε θα προκηρυχθούν νέες εκλογές. Εκλογές μπορεί επίσης να διενεργηθούν εάν το θελήσουν τα δύο τρίτα των βουλευτών – χωρίς την παρέμβαση των Εργατικών.

Εάν συμβεί αυτό, τότε η χώρα θα μπει σε εκλογική κούρσα για δεύτερη φορά σε διάστημα δύο ετών. Προκειμένου να εξασφαλίσει τη λαϊκή εντολή, η Μέι διενήργησε εθνικές εκλογές τον Ιούνιο του 2017, κατά τις οποίες απώλεσε την απόλυτη πλειοψηφία.

Ένα επίσης πολύ πιθανό σενάριο, εάν η Βουλή των Κοινοτήτων απορρίψει τη συμφωνία ή δεν υπάρξουν νέες διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε έναν νέο ηγέτη των Τόρις και της Ε.Ε., είναι η Βρετανία να κατέβει τελικά από το τρένο της Ένωσης χωρίς συμφωνία. Πρόκειται για το λεγόμενο no deal Brexit, για το οποίο σχεδόν ουδείς διαφωνεί ότι θα είναι καταστροφικό για τη Βρετανία, ακόμη και αν θεωρητικά είναι προετοιμασμένη.

Το τελευταίο σενάριο, το οποίο κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος αλλά η Μέι απορρίπτει κατηγορηματικά σε όλους τους τόνους είναι το ενδεχόμενο ενός νέου δημοψηφίσματος. Αυτή τη φορά, οι Βρετανοί πιθανότατα θα καλούνταν να ψηφίσουν υπέρ ή κατά της συμφωνίας της Μέι ή υπέρ ή κατά του Brexit. Σήμερα ωστόσο, σύμφωνα τουλάχιστον με τις δημοσκοπήσεις, η κατάσταση φαίνεται διαφορετική από τον Ιούνιο του 2016, με την πλειοψηφία πλέον των πολιτών να μη συμφωνούν με το Brexit.

Τα προβλήματα εν προκειμένω είναι δύο, η κοινοβουλευτική αριθμητική και ο χρόνος. Αφενός είναι απαραίτητη η πλειοψηφία (και είναι αμφίβολο εάν συμφωνούν τόσο οι Συντηρητικοί όσο και οι Εργατικοί). Αφετέρου, για να διενεργηθεί ένα δεύτερο δημοψήφισμα χρειάζεται χρόνος, όπερ σημαίνει αναβολή της επίσημης ημερομηνίας εξόδου της χώρας από την Ε.Ε. – υπό την προϋπόθεση πάντα που οι Ευρωπαίοι συμφωνήσουν.

Της Μάρως Βακαλοπούλου-naftemporiki.gr