Χρόνια κόπωση: Όταν η κούραση δεν περνά
Στα µέσα της δεκαετίας του ‘70 χρησιµοποιήθηκε για πρώτη φορά ο όρος Burn-out στις ΗΠΑ για να περιγράψει µια επαγγελµατική παθολογία που χαρακτηρίζεται από γρήγορη κατανάλωση των ενεργειακών ψυχοσωµατικών αποθεµάτων και µείωση των επαγγελµατικών επιδόσεων. Στις αρχές περίπου του ‘90 έµαθε το ευρύ κοινό για το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης.
Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι υποφέρουν από το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης, μίας κατάστασης με βασικό χαρακτηριστικό την εξουθενωτική κούραση.
Παρά τον αυξανόμενο αριθμό των κρουσμάτων ωστόσο, οι ειδικοί εξακολουθούν να μην κατανοούν πλήρως τι προκαλεί το συγκεκριμένο σύνδρομο, γι’ αυτό και συχνά μένει αδιάγνωστο.
Το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης μπορεί να εμφανιστεί σε όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φυλής ή οικονομικού επιπέδου, αλλά οι γυναίκες έχουν τετραπλάσιες πιθανότητες από τους άνδρες.
Δείτε τα πιο κοινά συμπτώματα:
Εξάντληση και όχι απλά κούραση
Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε κουρασμένοι, μετά από μια κοπιαστική μέρα στη δουλειά που την ακολουθούν οι υποχρεώσεις στο σπίτι. Η χρόνια κόπωση όμως είναι κάτι πολύ περισσότερο: μια βαθιά εξάντληση που τη νιώθει κάποιος μέχρι τα οστά του και έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της μέρας. Το άτομο που πάσχει από το σύνδρομο αισθάνεται σαν να έχει βαρίδια στο σώμα του που το δυσκολεύουν ακόμη και να περπατήσει.
Δεν μπορείτε να κοιμηθείτε ή να μείνετε κοιμισμένοι
Περίπου το 80% των ατόμων με πρόβλημα χρόνιας κόπωσης δυσκολεύονται να κοιμηθούν. Όσο κουρασμένος και αν είναι κάποιος δεν μπορεί να κοιμηθεί και όταν καταφέρει να τον πάρει ο ύπνος, ξυπνάει με το παραμικρό, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ξεκουραστεί.
Αδυναμία συγκέντρωσης
Εκτός από τη μόνιμη κούραση, οι περισσότεροι πάσχοντες έχουν και τα εξής συμπτώματα: ξεχνούν εύκολα, δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, αποσπάται η προσοχή τους εύκολα. Όπως περιγράφουν χαρακτηριστικά, είναι σαν να περνούν μέσα από μια βαθιά γκρίζα ομίχλη και το μυαλό τους είναι εξίσου κουρασμένο με το σώμα τους.
Νιώθετε εξαντλημένοι μετά από κάθε δραστηριότητα
Είτε πρόκειται για μια σύντομη βόλτα ή για ένα δείπνο, οποιαδήποτε σωματική ή συναισθηματική πίεση προκαλεί μεγάλη καταπόνηση του οργανισμού.
Έχετε αστάθεια
Για όποιον πάσχει από Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης, το να μείνει όρθιος για πολλή ώρα αποτελεί πραγματική πρόκληση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό οφείλεται στην ορθοστατική δυσανεξία, δηλαδή σε μειωμένη ροή αίματος προς τον εγκέφαλο όταν κάποιος είναι σε όρθια θέση.
Σωματικοί πόνοι
Πολλοί πάσχοντες αναφέρουν πόνους σε όλο το σώμα, όπως στις αρθρώσεις, στους μύες, ακόμη και τον λαιμό και βέβαια συχνούς πονοκεφάλους. Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει εξωτερικός ερεθισμός, πρήξιμο ή κοκκινίλα, μόνο πόνος που φτάνει βαθιά στις αρθρώσεις και τους μύες.
Πέντε διατροφικές αλλαγές για να νικήσετε τη χρόνια κόπωση
Κάνοντας μερικές μικρές αλλαγές στη διατροφή σας θα καταφέρετε να νικήσετε το επίμονο αίσθημα κούρασης που νιώθετε και να ανακτήσετε τη χαμένη σας ενέργεια και διάθεση.
Σημαντική παράμετρος στην επιτυχή διαχείριση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης παίζει η διατροφή, καθώς οι επιλογές που κάνουμε μπορεί είτε να μας «ρίξουν» είτε να μας «ανεβάσουν».
Δοκιμάστε να κάνετε τις παρακάτω πέντε αλλαγές –και να τις διατηρήσετε σε βάθος χρόνου– και θα δείτε θεαματικά αποτελέσματα!
1. Αντικαταστήστε τους απλούς υδατάνθρακες με σύνθετους
Οι απλοί υδατάνθρακες –όπως αυτοί που βρίσκονται στο λευκό ψωμί και στα γλυκά– είναι φτωχοί σε φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά και μεταβολίζονται πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα να ανεβάζουν απότομα τα επίπεδα του σακχάρου. Αντίθετα, οι σύνθετοι υδατάνθρακες –όπως αυτοί που βρίσκονται στα προϊόντα ολικής άλεσης, στους ξηρούς καρπούς και στην κινόα– χάρη στην περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες δεν προκαλούν απότομες αυξομειώσεις του σακχάρου, άρα και μεγάλες διακυμάνσεις στα επίπεδα ενέργειας.
2. Προτιμήστε τα «καλά» λιπαρά
Όπως δεν είναι ίδιοι όλοι οι υδατάνθρακες, δεν είναι ίδια και όλα τα λιπαρά. Τα βλαβερά κορεσμένα και τρανς λιπαρά που βρίσκονται στα τηγανητά, στα πρόχειρα γεύματα και στα έτοιμα σνακ προκαλούν ή επιδεινώνουν τις φλεγμονές στο σώμα. Οι φλεγμονές ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για το χρόνιο αίσθημα κόπωσης. Τα καλά ακόρεστα λιπαρά, όμως, είναι δυνατό να αποτρέψουν ή και να καταπολεμήσουν τις φλεγμονές, γι’ αυτό και είναι δυνατός «σύμμαχος» ενάντια στην επίμονη κούραση. Καλά λιπαρά θα βρείτε σε τροφές όπως οι ξηροί καρποί, το ελαιόλαδο, το αβοκάντο και ο σολομός.
3. Βάλτε στη ζωή σας τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β
Η βιταμίνη Β12 (πουλερικά, αυγό, ψάρι) και η βιταμίνη Β9 (φυλλώδη λαχανικά, μπρόκολο, εσπεριδοειδή) παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων ενέργειας στον οργανισμό, καθώς βοηθούν τα μιτοχόνδρια, τα λεγόμενα «εργοστάσια παραγωγής ενέργειας» του ανθρώπινου οργανισμού, να λειτουργούν σωστά.
4. Μειώστε την καφεΐνη
Μπορεί να σας παρέχει πρόσκαιρη τόνωση, όμως σταδιακά ο οργανισμός τη συνηθίζει, με αποτέλεσμα να αναζητάτε όλο και μεγαλύτερες «δόσεις». Όπως συμβαίνει και με τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες, η τόνωση που προσφέρει η καφεΐνη έρχεται απότομα και το ίδιο απότομα φεύγει, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο αυξομείωσης των επιπέδων ενέργειας και διάθεσης.
5. Αυξήστε την ενυδάτωση
Ακόμη και μια μικρή μείωση στα επίπεδα ενυδάτωσης του οργανισμού μπορεί να δημιουργήσει ένα αίσθημα ατονίας, πνευματικής σύγχυσης ή κακουχίας. Εκτός από το νερό, σημαντικές πηγές ενυδάτωσης είναι και τα ροφήματα χωρίς ζάχαρη (π.χ. τσάι) αλλά και τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
