Πριν από τον Έλβις ήταν… ο Χάρι Μπελαφόντε. Ο Αμερικανός τραγουδιστής, ηθοποιός και (κυρίως) ακτιβιστής, ο οποίος έφυγε την Τρίτη 25/4/2023 από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών, ήταν o πρώτος σόλο καλλιτέχνης που έφτασε σε τόσο μεγάλα ύψη δημοφιλίας πριν από τον βασιλιά του ροκ εν ρολ.

Έσπασε μάλιστα νωρίτερα από οποιονδήποτε άλλο το φράγμα του 1 εκατομμυρίου δίσκων με το «Calypso» του 1956, το τρίτο κατά σειρά προσωπικό άλμπουμ του.

Όπως φαίνεται και από τον τίτλο, ο Μπελαφόντε ήταν επί της ουσίας εκείνος που εισήγαγε τους Αμερικανούς στο συγκεκριμένο calypso μουσικό ιδίωμα, το οποίο έχει τις ρίζες του στον ήχο της Καραϊβικής, από όπου ήταν και η καταγωγή του ιδίου.

Τα «Banana Boat Song», «Jump in the Line» και «Jamaica Farewell», χαρακτηριστικά κομμάτια αυτών των πρώτων άλμπουμ, μπήκαν σε εκατομμύρια αμερικανικά σπίτια, ενώ εξίσου μεγάλο ήταν το σουξέ του Μπελαφόντε και στις ζωντανές συναυλίες.

Σε μια εποχή που μουσική και σινεμά ήταν σε μεγάλο βαθμό αλληλένδετα, ο Χάρι Μπελαφόντε δεν άργησε να δρασκελίσει και το σύνορο της μεγάλης οθόνης.

Υπήρξε μάλιστα από τους πρώτους μαύρους πρωταγωνιστές με το «Island in the Sun» (1957), στο οποίο παίζει δίπλα στους Τζέιμς Μέισον, Τζόαν Φοντέιν και Τζόαν Κόλινς.

Η μεγάλη του επιτυχία στο σινεμά συνεχίστηκε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950 με δύο ακόμη πρωταγωνιστικούς ρόλους («Carmen Jones», «Bright Road»), στο πλευρό της Ντόροθι Ντάντριτζ, απέρριψε ωστόσο μια τρίτη ταινία διότι τη θεώρησε «φυλετικά υποτιμητική».

Ξεκινώντας άλλωστε την ταραγμένη δεκαετία του 1960, ο Μπελαφόντε είχε πια λιγότερη διάθεση για κινηματογράφο ή ακόμη και για μουσική. Βασική του προτεραιότητα ήταν πλέον οι κοινωνικοί αγώνες, όντας από τους πρώτους υποστηρικτές και ταυτόχρονα καλός φίλος του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, τους σκοπούς του οποίου βοήθησε και οικονομικά.

Τη θέση του στις ταινίες ως μαύρου πρωταγωνιστή πήρε ο παλιός άσπονδος φίλος του, Σίντνεϊ Πουατιέ, ωστόσο αυτού του είδους ο χολιγουντιανός στερεοτυπισμός δεν ενδιέφερε τον Μπελαφόντε.

Οταν εκείνος επέστρεψε στη μεγάλη οθόνη ως πρωταγωνιστής και παραγωγός, το έκανε με το «Angel Levine» του 1970, όπου φρόντισε να προσληφθούν 15 μαύροι και λατινικής καταγωγής μαθητευόμενοι, ώστε να εκπαιδευτούν στην τέχνη του κινηματογράφου.

Τη δεκαετία του 1980 βοήθησε στην οργάνωση ενός πολιτισμικού μποϊκοτάζ στη Νότια Αφρική, ενώ διαδραμάτισε βασικό ρόλο τόσο στη διοργάνωση της περίφημης συναυλίας Live Aid όσο και σε εκείνη της αστεράτης ηχογράφησης του «We Are The World», με σκοπό και στις δύο περιπτώσεις την καταπολέμηση της πείνας στην Αφρική.

Ολο αυτό το διάστημα και μέχρι σχετικά πρόσφατα, ο Χάρι Μπελαφόντε συνέχισε να τραγουδά, να βγάζει δίσκους –έναν και σε συνεργασία με τη Νάνα Μούσχουρη– και να παίζει σε ταινίες. Η τελευταία από αυτές ήταν το «BlacKkKlansman» του Σπάικ Λι το 2018.

Αιμίλιος Χαρμπής-kathimerini.gr