Πώς η πανδημία την καθιστά πιο επικίνδυνη

Επανεμφάνιση της γρίπης, και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα, μπορεί να καταγραφεί τον φετινό χειμώνα, στο μέτρο που αίρονται ευρέως τα μέτρα προφύλαξης κατά του κορονοϊού, όπως η χρήση μάσκας και η τήρηση των αποστάσεων.

Αυτός είναι ο φόβος Αμερικανών επιστημόνων, οι οποίοι δεν αποκλείουν ότι και τα επόμενα χρόνια θα υπάρξουν εποχικά ξεσπάσματα της γρίπης, ακριβώς επειδή στη διάρκεια της πανδημίας η γρίπη σχεδόν εξαφανίστηκε.

Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας Mailman του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Λοιμωξιολογίας «Journal of Infectious Diseases», ανέπτυξαν ένα μοντέλο που θεωρεί αρκετά πιθανό ένα μαζικό ξέσπασμα γρίπης λόγω της χαλάρωσης των μέτρων προφύλαξης κατά του κορονοϊού σε δημόσιους χώρους.

Γι′ αυτό, όπως τόνισε ο επικεφαλής ερευνητής, επίκουρος καθηγητής Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας Σεν Πέι, «εφέτος είναι πιο σημαντικό από ποτέ να κάνει κανείς το αντιγριπικό εμβόλιο. Μολονότι είναι σωστό να εστιάζει κάποιος στην προστασία του από την Covid-19, δεν πρέπει να ξεχνά τη γρίπη, που μπορεί επίσης να αποβεί μοιραία».

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, όσο περισσότερο χρόνο υπήρχαν σε μία χώρα ή περιοχή περιοριστικά μέτρα κατά του κορονοϊού, πριν αρθούν πιο πρόσφατα χάρη στους εμβολιασμούς, τόσο μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων θα είναι εφέτος, αλλά και τα επόμενα χρόνια, ευάλωτος στη γρίπη. Επιπροσθέτως, η παγκόσμια καταστολή της δραστηριότητας των ιών της γρίπης, κάτι που αποτέλεσε θετική «παρενέργεια» της προφύλαξης από τον κορονοϊό, καθιστά πιο δύσκολο να γίνει πρόβλεψη ποια στελέχη της γρίπης θα κυκλοφορήσουν περισσότερο, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται η ανάπτυξη αποτελεσματικών αντιγριπικών εμβολίων. Είναι μάλιστα πιθανό να «σηκώσουν κεφάλι» πολλαπλά στελέχη της γρίπης ταυτόχρονα, συμβάλλοντας σε ένα χειρότερο ξέσπασμα.

Η επιδημιολόγος Άμπερ Γουίν του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) των ΗΠΑ ανέφερε πως υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτήν τη στιγμή κυκλοφορούν στον κόσμο στελέχη της γρίπης H3N2, H1N1 και Β. Ένα κύμα λοιμώξεων γρίπης Β τον χειμώνα 2019-2020 συνέβαλε στο να υπάρξει αριθμός ρεκόρ θανάτων παιδιών εκείνη την περίοδο. »Γι′ αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εμβολιαστείτε κατά της γρίπης εφέτος», επεσήμανε.

Αρκετοί επιστήμονες ομολογούν, πάντως, ότι δεν ξέρουν τι πρέπει να περιμένουν φέτος σχετικά με τη γρίπη. «Αν οποιοσδήποτε σας πει ότι ξέρει, στην πραγματικότητα δεν ξέρει», δήλωσε στο περιοδικό «Nature» ο Τζον Πέιτζετ του Ολλανδικού Ινστιτούτου Ερευνών Υγείας στην Ουτρέχτη.

Οι περισσότεροι ειδικοί εκτιμούν ότι η γρίπη τελικά θα ανακάμψει -πιθανώς με ένταση- στο βόρειο ημισφαίριο (όπου βρίσκεται και η Ελλάδα) εφέτος τον χειμώνα. «Μόλις χαλαρώσουμε τις καλές πρακτικές υγιεινής μας, η γρίπη είναι πιθανό να ”χτυπήσει” σκληρά», σύμφωνα με τον κλινικό επιδημιολόγο Ρόμπερτ Γουέαρ του αυστραλιανού Πανεπιστημίου Γκρίφιθ.

Η εποχική γρίπη -συνήθως- σκοτώνει 290.000 έως 650.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, παγκοσμίως. Όμως, στη διάρκεια της διετίας 2020-21 έχει- πρακτικά- σχεδόν εξαφανιστεί από τη Γη. Χαρακτηριστικά, μία μεγάλη χώρα, όπως οι ΗΠΑ, κατέγραψε μόλις 646 θανάτους από γρίπη πέρυσι και εφέτος, όταν ο μέσος ετήσιος αριθμός θανάτων από γρίπη είναι δεκάδες χιλιάδες. Η γρίπη συνεχίζει -πάντως- να κυκλοφορεί σε χαμηλά επίπεδα στις τροπικές περιοχές.

Εκτός από τη γρίπη, τα μέτρα κατά του κορονοϊού έχουν «καταπιέσει» και άλλες βακτηριακές λοιμώξεις, όπως αυτές που προκαλούν πνευμονία και μηνιγγίτιδα. Από την άλλη πλευρά, οι ρινοϊοί του κοινού κρυολογήματος έχουν συνεχίσει καθ′ όλο το διάστημα της πανδημίας να εξαπλώνονται, καθώς φαίνεται πως δεν είναι τόσο ευάλωτοι στα μέτρα προφύλαξης κατά της Covid-19 και, επιπλέον, επειδή δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερο ανταγωνισμό από άλλους αναπνευστικούς ιούς. Ακόμη, οι άλλοι -λιγότερο επικίνδυνοι από τον SARS-CoV-2- κορονοϊοί, οι οποίοι επίσης ευθύνονται για τα κρυολογήματα, έχουν αρχίσει να αυξάνονται σταδιακά προς τα πανδημικά επίπεδά τους.