Οι πρωτοφανείς –ελπίζουμε σύντομα και παρελθούσες– συνθήκες που επικρατούν στον κόσμο και στη χώρα μας απαιτούν από τα κινηματογραφικά φεστιβάλ μια τεχνολογία παρόμοια με εκείνη των σύγχρονων αυτοκινήτων: υβριδική.

Τέτοια είναι, άλλωστε, και η ταυτότητα του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο σήκωσε την Πέμπτη (διαδικτυακή) αυλαία, με τη φιλοδοξία το καλοκαίρι να καταφέρει να υποδεχθεί και διά ζώσης το κοινό του. Για τότε προγραμματίζονται και τα διαγωνιστικά προγράμματα, μαζί με τα ντοκιμαντέρ της ελληνικής παραγωγής, που παρά τις δύσκολες συνθήκες μαθαίνουμε ότι είναι αρκετά και ενδιαφέροντα.

Προς το παρόν, πάντως, μπροστά μας έχουμε ένα εξίσου ενδιαφέρον δεκαήμερο (4-14/3), κατά το οποίο θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε 50 έργα σε τρεις διαφορετικές ενότητες βγαλμένες από τον συναρπαστικό κόσμο των ταινιών τεκμηρίωσης. Πρώτα από όλα, το μεγάλο αφιέρωμα με τον εύγλωττο τίτλο «Προορισμός: ταξίδι», το οποίο αντλεί έμπνευση από την επιθυμία όλων μας για εξερεύνηση και αναζήτηση. Με την πλειονότητα του κόσμου να παραμένει καθηλωμένη στην ίδια «γειτονιά» εδώ και ένα χρόνο, το ταξίδι πλέον μοιάζει όλο και περισσότερο με ανάγκη· και τα ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ, που μας στέλνουν από την Ινδία έως την Αλάσκα και από την Παταγονία μέχρι τη Γροιλανδία, μπορούν να λειτουργήσουν σαν παράθυρο στον κόσμο μέχρι να μπορέσουμε να τον εξερευνήσουμε ξανά ελεύθεροι.

«Top Docs»

Ανάμεσα στις ταινίες του αφιερώματος θα βρει κανείς κλασικά αγαπημένα, όπως το «Οι Λένινγκραντ Κάουμποϊς πάνε Αμέρικα» του Ακι Καουρισμάκι και το «Αν είχα τέσσερις καμήλες» του Κρις Μαρκέρ, καθώς και πιο σύγχρονα, όπως το «Στα βήματα του Μπρους Τσάτουιν» (2019) του σπουδαίου Βέρνερ Χέρτσογκ και το επικό «Αποστολή στην άκρη του κόσμου» του Ντάνιελ Ντέντσικ. Η πιο πρόσφατη παραγωγή των ταινιών τεκμηρίωσης έχει δικό της τμήμα στο φεστιβάλ, υπό τον τίτλο «Top Docs», με ταινίες από όλο τον κόσμο, δημιουργημένες στο σύνολό τους μέσα στο 2020. Ο λόγος για ντοκιμαντέρ που κάνουν τη δική τους πορεία φέτος στα διεθνή φεστιβάλ, αποσπώντας βραβεία και διακρίσεις, όπως η βιογραφία του Τζον Μπελούσι διά χειρός Ρ. Τζ. Κάτλερ και το «Notturno» του Ιταλού Τζανφράνκο Ρόσι («Φωτιά στη θάλασσα»). Τέλος, στο τμήμα «NextGen» ακούμε τις φωνές των νέων ανθρώπων μέσα από ταινίες που θα είναι διαθέσιμες δωρεάν σε χρήστες από όλη την Ελλάδα.

Μια καινοτομία της φετινής διοργάνωσης είναι η είσοδος στο διαρκώς ανερχόμενο πεδίο των podcasts. Μια σειρά διαδικτυακών εργαστηρίων, τα οποία απευθύνονται σε ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τα podcasts, θα προσφέρουν εργαλεία και εξειδίκευση πάνω στις δομές και στα είδη τους. Παράλληλα, την Πέμπτη 11 Μαρτίου στις 6 μ.μ., το κανάλι του φεστιβάλ στο YouTube φιλοξενεί ζωντανή, ανοιχτή στο κοινό εκδήλωση με τη συμμετοχή του Φώτη Σεργουλόπουλου, του Λευτέρη Χαρίτου και της Δάφνης Καρνέζη.

Φυσικά, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ δεν θα μπορούσε να μην τιμήσει τη μνήμη του ιδρυτή του, Δημήτρη Εϊπίδη. Ο άνθρωπος που σύστησε ξανά την ταινία τεκμηρίωσης στη χώρα μας και υπηρέτησε επί δεκαετίες το σινεμά, έφυγε από τη ζωή πριν από μερικούς μήνες και τιμάται τριπλά: με τη θέσπιση ενός νέου βραβείου στο τμήμα «Berlinale Talents» του Φεστιβάλ Βερολίνου (σε συνεργασία με το ΦΝΘ), με ένα βιβλίο πάνω στο έργο του και με τη μετονομασία του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος «Newcomers» σε «Βραβείο Newcomers Δημήτρης Εϊπίδης».

Παρακολουθούμε το φεστιβάλ μέσω της πλατφόρμας online.filmfestival.gr με εισιτήριο 3 ευρώ/ταινία.

Αιμίλιος Χαρμπής – kathimerini.gr