Στο υπουργείο Οικονομικών παρέδωσε αυτή την εβδομάδα η Τράπεζα της Ελλάδος το σχέδιο για την Asset Management Company, η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά του “Ηρακλή”, για τη μείωση των “κόκκινων” δανείων. 

Το σχέδιο αναμένεται τώρα να παρουσιαστεί από τον διοικητή της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρα, στους διευθύνοντες συμβούλους των τραπεζών. Στόχος είναι η συζήτηση μεταξύ κυβέρνησης-ΤτΕ και τραπεζών να οδηγήσει, μέσα στον Οκτώβριο, σε “πόρισμα” από την κυβέρνηση για το εάν το σχέδιο είναι εφαρμόσιμο και μπορεί να τύχει αποδοχής από τις ευρωπαϊκές Αρχές. Εφόσον το σχέδιο πάρει εσωτερικά το “πράσινο φως”, η κυβέρνηση από κοινού με την ΤτΕ θα το παρουσιάσουν και θα το διαπραγματευθούν στην DGComp και τον SSM, επιδιώκοντας η “φαρέτρα” για τη μείωση των “κόκκινων” δανείων να ενισχυθεί με κάθε “όπλο” που θα μπορούσε να λύσει δραστικά και σε σύντομο χρόνο το πρόβλημα των NPLs.

Στο τέλος Μαρτίου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονταν σε 60,9 δισ. ευρώ και ο λόγος τους προς το σύνολο των δανείων των ελληνικών τραπεζών στο 37,4%. Όπως εκτιμά η ΤτΕ, η επιτυχής ολοκλήρωση των συναλλαγών πώλησης NPLs, μέσω τιτλοποίησης δανείων με την ταυτόχρονη χρήση του προγράμματος χορήγησης εγγυήσεων του ελληνικού Δημοσίου (“Ηρακλής”), θα μειώσει τον δείκτη NPL περίπου στο 25%, ποσοστό που θα εξακολουθήσει να παραμένει πολλαπλάσιο του μέσου όρου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού – SSM (2,7% και 3,2%, αντίστοιχα, με στοιχεία Δεκεμβρίου 2019).

Υπό την πίεση και των νέων “κόκκινων” δανείων που θα αφήσει πίσω της η κρίση του κορονοϊού, και τα οποία μπορεί να φτάσουν τα 10 δισ. ευρώ, οι εξελίξεις στο θέμα της προτεινόμενης εγχώριας “bad bank” θα “τρέξουν” πολύ γρήγορα το προσεχές διάστημα. Όπως φαίνεται, το επιθυμητό είναι, αφού οι τράπεζες τελειώσουν επιτυχώς με τον “Ηρακλή” (το αργότερο τον Νοέμβριο και η τέταρτη συστημική τράπεζα – η Εθνική – θα υποβάλει αίτηση ένταξης στο σχήμα με τιτλοποίηση NPLs άνω των 6 δισ. ευρώ), η AMC να είναι έτοιμη να αναλάβει την εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα απομείνουν συν όσων θα προκύψουν από την πανδημία. Όπως υπολογίζεται, η AMC θα μπορούσε να “σηκώσει” κόκκινα δάνεια έως 40 δισ. ευρώ.

O “κάβος” του DTC και οι προβλέψεις 

Μέχρι στιγμής και παρά την κρίση, το “εργαλείο” του “Ηρακλή” έχει δουλέψει απροσδόκητα καλά για τη μείωση των NPLs, λαμβάνοντας εύσημα ακόμα και από το “δύσκολο” ΔΝΤ. “Κόκκινα” δάνεια περίπου 32 δισ. ευρώ θα έχουν μεταβιβαστεί από τις τράπεζες στο ελληνικό APS μέχρι τις αρχές του 2021, με δυνατότητα παράτασής του και σε “Ηρακλή 2”. Ωστόσο, ο υψηλός ακόμη όγκος των ελληνικών μη εξυπηρετούμενων δανείων και το γεγονός ότι πανευρωπαϊκά συζητούνται τρόποι για την αντιμετώπιση των νέων NPLs της COVID-19 φέρνουν με αξιώσεις στο “τραπέζι” το σχέδιο για τη σύσταση εθνικής “bad bank”.

Ειδικά από τη στιγμή που η πρόταση της ΤτΕ φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει παράλληλα και το πρόβλημα του αναβαλλόμενου φόρου για τις ελληνικές τράπεζες. Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις των τραπεζών (DTC) ανέρχονται σε 15,5 δισ. ευρώ, αντιστοιχώντας κατά μ.ό. στο 54% των συνολικών εποπτικών τους κεφαλαίων. Το κόστος των τιτλοποιήσεων και η κεφαλαιακή επιβάρυνση από την εφαρμογή του λογιστικού προτύπου IFRS9 θα ροκανίσουν τα “καθαρά” εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών, ενισχύοντας περαιτέρω το ύψος του DTC.

Σύμφωνα με το σχέδιο της ΤτΕ, η μεταφορά των “κόκκινων” δανείων στην AMC θα διενεργείται στην καθαρή λογιστική τους αξία και έναντι αυτών η τράπεζα θα λαμβάνει ομολογίες χωρίς rating. Η AMC θα τιτλοποιεί το χαρτοφυλάκιο σε τίτλους υψηλής, μεσαίας και χαμηλής διαβάθμισης και θα πουλά σε επενδυτή τουλάχιστον το 50% των τίτλων υψηλής διαβάθμισης (senior notes) και ενδεχομένως τμήμα των τίτλων μεσαίας διαβάθμισης (mezzanine notes).

Για τη διευκόλυνση της πώλησης και προκειμένου να καλύπτεται η διαφορά μεταξύ της αξίας των τίτλων με την οποία τα δάνεια έχουν μεταβιβαστεί στην AMC και της τιμής στην οποία θα τα αγοράζει ο επενδυτής, οι τίτλοι θα συνοδεύονται με κρατική εγγύηση.

Έναντι προμήθειας από τις τράπεζες, η κρατική εγγύηση θα καλύπτει τη ζημιά που θα προκύπτει από την πώληση των NPLs σε τιμές αγοράς (λόγω διαφοράς με το net book value). Οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να παίρνουν τις ζημίες τμηματικά, σε βάθος πενταετίας ή επταετίας, στους ισολογισμούς τους, ενώ η πληρωμή της εγγύησης στο Δημόσιο θα γίνεται με διαγραφή από την τράπεζα ισόποσης αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης.

Ο χειρισμός του αναβαλλόμενου φόρου και το πώς θα χρηματοδοτηθεί η AMC (χορήγηση κρατικής εγγύησης στους τίτλους) θα πρέπει να πείσουν την DGComp για το ότι δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση και δεν προσκρούουν στους ευρωπαϊκούς κανόνες ανταγωνισμού.

Την ίδια στιγμή, το διαφορετικό σημείο εκκίνησης όσον αφορά τις προβλέψεις από την κάθε τράπεζα φαίνεται ήδη να “διχάζει” τις τράπεζες, προδιαγράφοντας “γκρίνιες” και διαπραγματεύσεις. Όπως αναφέρουν πηγές του Capital.gr, η δομή του σχεδίου ευνοεί ουσιαστικά τις τράπεζες που είχαν σχηματίσει χαμηλότερες προβλέψεις το προηγούμενο διάστημα για την κάλυψη των επισφαλών δανείων (άρα είχαν επηρεάσει λιγότερο την κερδοφορία τους), αφού αυτές τώρα θα μπορούν να περάσουν μεγαλύτερη ζημία στην AMC, ελαφρύνοντας παράλληλα περισσότερο το ποσοστό του αναβαλλόμενου φόρου στα κεφάλαιά τους.

Της Νένας Μαλλιάρα – capital.gr