Τι θα αλλάξει με την παραγραφή

Το κύμα του ελληνικού #metoo καταλαμβάνει πλέον τις αποφάσεις αφού θεωρείται πως ήρθε η στιγμή να αυστηριοποιηθεί η νομοθεσία σε σημεία όμως που υπάρχουν περιθώρια. Στο υπουργείο Δικαιοσύνης υπάρχει ειδική επιτροπή παρακολούθησης του Ποινικού Κώδικα, υπό τον διαπρεπή καθηγητή Λάμπρο Μαργαρίτη, που θα εισηγηθεί αλλαγές στον κώδικα.

Αυτό είχε υπολογιστεί να γίνει τον Ιούνιο, αλλά ενδεχομένως πλέον να έρθουν νωρίτερα. Σε κάθε περίπτωση, όπως εκτιμά αρμόδια πηγή, “καλύτερα σε ψυχρό χρόνο”.

Επ΄αυτών των ζητημάτων λοιπόν υπάρχουν σκέψεις, όχι αποφάσεις:

• -Η μια είναι να αρχίζει να μετράει ο χρόνος παραγραφής των πλημμελημάτων (διάταξη που καταργήθηκε με τον νέο ΠΚ) σε βάρος ανηλίκων απο την ενηλικίωση τους (ή και αργότερα) και μετά, όπως συμβαίνει με τα κακουργήματα. Δηλαδή: Το αρ. 113 παρ. 6 του παλαιού ΠΚ ανέφερε πως η παραγραφή για κακουργήματα κατά ανηλίκων ξεκινά από τα 21 έτη και για τα πλημμελήματα από τα 19. Στο νέο ΠΚ η πρόβλεψη είναι για τα κακουργήματα αυτή να ξεκινά με την ενηλικίωση δηλαδή τα 18 έτη ενώ στα πλημμελήματα δεν ορίστηκε αναστολή παραγραφής. Η σκέψη είναι ενδεχομένως να υπάρξει αναστολή και στις δυο περιπτώσεις μέχρι τα 19 έτη για τα πλημμελήματα και μέχρι τα 21 για τα κακουργήματα.
• -Η άλλη να προβλεφθεί πλήρες αυτεπάγγελτο στη δίωξη για αυτά τα αδικήματα, να μη χρειάζεται δηλαδή για καμία τέτοια περίπτωση υποβολή μήνυσης του θύματος. Έτσι θα ξεπεραστεί και το τραγελαφικό, από τη μια να αναστέλλεται η παραγραφή έως την ενηλικίωση του δράστη, αλλά να τρέχει το περιθώριο υποβολής της μήνυσης για τα μη αυτεπαγγέλτως διωκόμενα εγκλήματα που συνήθως είναι τρίμηνη! Δώρον άδωρον δηλαδή.
• -Να μπεί ως επιβαρυντική περίσταση (αύξησης ποινής) σε όλα τα γενετήσια εγκλήματα η διάπραξή τους σε βάρος ανηλίκων

Υπάρχουν όμως και πιο προχωρημένες σκέψεις:

• -Να διώκεται η παιδεραστία (ασέλγεια χωρίς άσκηση βίας δηλαδή) ως κακούργημα χωρίς ηλικιακή διάκριση. Σήμερα πχ. αν το θύμα είναι άνω των 14 ετών το αδίκημα διώκεται ως πλημμέλημα
• -Να επιμηκυνθεί η παραγραφή από τα 15 χρόνια που είναι σήμερα στα 20 χρόνια λόγω της αδυναμίας του ανηλίκου να προστατευθεί, όπως ο ενήλικος

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι αυτό προβληματίζει, αν δηλαδή μπορεί να υπάρχει διαφορετικός χρόνος παραγραφής για επιμέρους αδικήματα, με το φόβο μήπως στο μέλλον τεθούν ζητήματα αντισυνταγματικότητας. Αλλά ήδη υπάρχει διάκριση αφού π.χ αδικήματα που τελούνται σε βάρος του δημόσιου, παραγράφονται στα 20 χρόνια.

Τέλος είναι σαφές πως αν αυστηριοποιηθεί το πλαίσιο δεν καταλαμβάνει και εκκρεμείς υποθέσεις, πχ την υπόθεση Λιγνάδη γιατί ως γνωστόν αυστηρότερος νόμος δεν μπορεί βάση του συντάγματος να έχει αναδρομική ισχύ.

του Παναγιώτη Στάθη – capital.gr