ΚΟΣΜΟΣ

Το μέλλον της Ευρωζώνης… έφτασε: Τι θα γίνει με προϋπολογισμό, τραπεζικές καταθέσεις και ESM

Μπορεί στην Αθήνα να είχαμε στραμμένο το βλέμμα στις συντάξεις και στα σενάρια του 2019 και στην υπόλοιπη Ευρώπη να μονοπωλούσαν το ενδιαφέρον ιταλικό δράμα και Brexit, αλλά το μέλλον της κοινότητας βρίσκεται… υπό διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες. Η αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup η οποία θα προετοιμάσει τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, για την βαθύτερη οικονομική και πολιτική ενοποίηση στην Ευρωζώνη είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Μεγάλοι και μικροί θα ανοίξουν τα χαρτιά τους και θα αποκαλύψουν σε ποιο βαθμό θέλουν και μπορούν να αντιμετωπίσουν τα σημερινά ελλείμματα και ανισορροπίες με βήματα προς μία πραγματική ένωση. Όλοι αναγνωρίζουν ότι από την ΟΝΕ σήμερα απουσιάζει το Όμικρον. Η ένωση είναι νομισματική και όχι οικονομική από τη στιγμή, που δεν διαθέτει την παραμικρή δημοσιονομική ικανότητα, ούτε καν ολοκληρωμένη τραπεζική ένωση.

Ο προϋπολογισμός

Βερολίνο και Παρίσι επιχειρούν να ανασυγκροτήσουν τον άξονα, που από συστάσεως της ένωσης έθετε σε κίνηση τις πρωτοβουλίες της ενοποίησης, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει στραβώσει.  Με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, να βλέπει την δημοτικότητά του στο εσωτερικό της χώρας του να παραπαίει και τη Γερμανίδα καγκελάριο, Άγκελα Μέρκελ, αισθητά αποδυναμωμένη στη γερμανική πολιτική σκηνή, ο πήχης των προσδοκιών έχει χαμηλώσει επικίνδυνα. Δεν έχει όμως χαθεί κάθε ελπίδα. Οι υπουργοί Μπρινό Λεμέρ και Όλαφ Σολτς ετοιμάζονται να καταθέσουν αύριο κοινό γαλλο-γερμανικό σχέδιο για τον ενιαίο προϋπολογισμό της ζώνης του ευρώ. Το ακριβές ύψος του, αλλά και το πώς ακριβώς θα λειτουργεί παραμένουν άγνωστα. Δεν περιμένει βεβαίως κανείς δημοσιονομικές μεταβιβάσεις, αφού οι Γερμανοί ξεκαθαρίζουν όλα αυτά τα χρόνια στο εσωτερικό τους ακροατήριο ότι δεν θα αναλάβουν  οι φορολογούμενοι της χώρας να ξελασπώσουν τον Νότο. Ωστόσο οι τελευταίες πληροφορίες κάνουν λόγο για ένα προϋπολογισμό, ο οποίος θα αφορά άμεσα την Ελλάδα και τους άλλους θεωρούμενους ως «αδύναμους κρίκους», καθώς στοχεύει στην πρόληψη μελλοντικών οικονομικών κρίσεων, αλλά και στη μείωση των οικονομικών αποκλίσεων ανάμεσα στα 19 κράτη – μέλη του ευρώ. Θα έχει επενδυτικό χαρακτήρα και στόχος θα είναι να χρηματοδοτεί επενδύσεις στις υποβαθμισμένες περιοχές της Ευρωζώνης. Σε πρώτη φάση δεν προβλέπεται να υπερβεί τα 25 δισ. ευρώ.

To δίχτυ των καταθέσεων

Επί τάπητος στο Eurogroup θα τεθεί και το ζήτημα της τραπεζικής ένωσης. Αν και υποτίθεται ότι ήταν το πεδίο, στο οποίο μπορούσαν πιο εύκολα να γίνουν βήματα ολοκλήρωσης, οι ενστάσεις της Γερμανίας, αλλά και άλλων χωρών, όπως η Ολλανδία και η Φινλανδία για την ασφάλιση των καταθέσεων είχαν έως τώρα κρατήσει ημιτελή την τραπεζική ένωση. Το Βερολίνο απαιτεί δραστική μείωση του βάρους των κόκκινων δανείων σε όλα τα μέλη του ευρώ, πριν γίνει κάτι τέτοιο. Χώρες όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία και η Ιπανία απέχουν πολύ από τις γερμανικές απαιτήσεις. Παρόλα αυτά η ΕΚΤ και ο ενιαίος μηχανισμός εποπτείας της, SSM, υπογραμμίζουν ότι τα απαραίτητα βήματα για τον περιορισμό των κινδύνων έχουν γίνει και τώρα είναι η ώρα της εγγύησης των καταθέσεων.  Υπάρχουν έτσι προσδοκίες ότι θα βρεθεί μία φόρμουλα ώστε να προχωρήσει το θέμα.

Ο ESM

Βερολίνο και Παρίσι, όπως και τα περισσότερα από τα 19 μέλη της νομισματικής ένωσης, συμφωνούν ότι είναι απολύτως αναγκαία η ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει επαρκώς μελλοντικές κρίσεις. Αρχικά γινόταν λόγος για την μετεξέλιξή του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, αλλά το συγκεκριμένο όνομα φαίνεται να απορρίπτεται. Στην ΕΚΤ δεν αρέσει το πιθανό μπέρδεμα με τη νομισματική πολιτική και σε άλλους ο συνειρμός με τις πολιτικές του ΔΝΤ.  Το μεγάλο ζητούμενο είναι βεβαίως οι εξουσίες που θα έχει και φυσικά τα «πυρομαχικά» του, δηλαδή τα κεφάλαια προς διάθεση.

Της Νατάσας Στασινού-naftemporiki.gr