Οι νέες ρυθμίσεις – Τι αλλάζει μετά από 37 χρόνια – Από κοινού η γονική μέριμνα – Επικοινωνία στο 1/3 του χρόνου του παιδιού, με τον γονιό που δεν μένει μαζί του

Νέες πραγματικότητες για τα παιδιά και τους διαζευγμένους γονείς επιχειρούν να δημιουργήσουν οι διατάξεις του νομοσχεδίου της κυβέρνησης, με το οποίο αλλάζει το Οικογενειακό Δίκαιο για πρώτη φορά μετά το 1983.

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης ήδη κατατέθηκε στη Βουλή από τον υπουργό Κωνσταντίνο Τσιάρα και αμέσως μετά το Πάσχα θα ξεκινήσει η κοινοβουλευτική διαδικαςία στις αρμόδιες επιτροπές με στόχο να ψηφιστεί και να γίνει νόμος του κράτους μέσα στον Μάιο.

Οι αλλαγές που επιφέρει, με γνώμονα το συμφέρον των παιδιών, είναι σημαντικές, καθώς καθιερώνεται με νόμο πως η γονική μέριμνα για τα παιδιά που οι γονείς τους έχουν χωρίσει, θα ασκείται στο εξής από κοινού και από τους δύο γονιούς και θα αφορά σε όλα τα σοβαρά θέματα της ζωής τους, όπως για παράδειγμα τις σπουδές τους, σε ποιό σχολείο θα πάνε, τί εκπαίδευση θα έχουν, ποιά θα είναι η αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας και λοιπά.

Η ρύθμιση για την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, όπως αιτιολογείται από το υπουργείο Δικαιοςύνης, στόχο έχει να μειώσει τις διαφορές μεταξύ των γονιών, αλλά κυρίως θα αυξήσει, προς το συμφέρον των παιδιών, τη συνεργαςία τους και την από κοινού αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων συμβάλλοντας σε μια ομαλή καθημερινότητα για όλους.

Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να διευκρινιστεί, πως η γονική μέριμνα ορίζεται να ασκείται από κοινού από τους χωρισμένους γονείς για τα παιδιά τους. Δεν είναι αλήθεια πως το παιδί ορίζεται να μένει το μιςό χρόνο με τον ένα γονιό και το άλλο μιςό με τον άλλον.

Ομως υπάρχει χωριστή πρόβλεψη για τον γονιό που δεν μένει με το παιδί του μετά το διαζύγιο. Ετσι, για πρώτη φορά ορίζεται ότι θα το βλέπει, θα επικοινωνεί μαζί του και θα έχει τακτικότατη επαφή, όχι μία στις τόσες, όπως ισχύε συνήθως, ούτε μόνον κάποιες ημέρες τα καλοκαίρια, αλλά σε χρόνο που ορίζεται, κατά τεκμήριο στο 1/3 του συνολικού χρόνου του παιδιού.

Το παιδί με άλλα λόγια, θα έχει επαφή και επικοινωνία και με τους δύο γονιούς τους, σε ποσοστό τουλάχιστον στο 1/3 του χρόνου του με τον γονιό που δεν ζεί μαζί του.

Οι γονείς του παιδιού όμως, όπως προβλέπεται, μπορούν πρωτίστως με δική τους συμφωνία, μέσα στα πλαίσια του νόμου, να ορίζουν τα της επικοινωνίας με το παιδί τους, με γνώμονα την αντίληψη, ότι οι διαζευγμένοι γονείς, μπορεί να μην είναι πιά σύζυγοι, είναι όμως πάντα γονείς.

Αυτός ο ορισμός, ενδεικτικά, για αυτό λέγεται και στο νομοσχέδιο τεκμήριο, του 1/3 του χρόνου που θα είναι η βάση για την επικοινωνία του γονιού που δεν μένει με το παιδί μετά το διαζύγιο, θα αποτελεί και το «χαλί» πάνω στο οποίο θα πατάει και ο δικαστής στις περιπτώσεις, που τα θέματα της επικοινωνίας φθάνουν στο δικαστήριο.

Το νομοσχέδιο με τις αλλαγές του Οικογενειακού Δικαίου, το οποίο έχει, όπως ήταν αναμενόμενο, προκαλέσει – και θα προκαλέσει- μεγάλες συζητήσεις, ρυθμίζει και κάτι ακόμα που είναι σημαντικό.

Την άσκηση από τον γονιό η τους γονείς, με κακό τρόπο της γονικής μέριμνας και πως αυτό λαμβάνεται υπόψη για την γενικότερη σχέση του με το παιδί και πως εκτιμάται δικαστικώς.

Για το πώς ασκεί ο γονιός την γονική μέριμνα ειςάγονται με το νομοσχέδιο αντικειμενικά κριτήρια, που λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από το δικαστήριο. Αυτά είναι η μη καταβολή της διατροφής, ο μη σεβασμός στις δικαστικές αποφάσεις και στις συμφωνίες των διαζευγμένων γονέων και  η διάρρηξη των σχέσεων του παιδιού με τον άλλον γονέα και άλλα.

Βέβαια στις περιπτώσεις που υπάρχουν ποινικά αδικήματα, όπως προσβολές γενετήσιας αξιοπρέπειας, βιασμοί και λοιπά, το νομοσχέδιο προβλέπει την αμετάκλητη καταδίκη του γονιού για να ληφθούν μέτρα σε σχέση με την επικοινωνία του με το παιδί.

Αλλο σημαντικό των νέων ρυθμίσεων είναι, πως ενθαρρύνεται η επίλυση των όποιων διαφορών με διαμεσολάβηση, από εξειδικευμένους διαμεσολαβητές που ήδη υπάρχουν για τα θέματα του οικογενειακού δικαίου, και μόνον κατ΄εξαίρεση η προσφυγή στα δικαστήρια, καθώς οι δικαστικές περιπέτειες αφήνουν αρνητικό και πολλές φορές οδυνηρό αποτύπωμα στις σχέσεις των παιδιών με τους γονείς τους, πρωτίστως όμως στα ίδια τα παιδιά.

Μάλιστα προβλέπεται για τους δικαστές που θα ασχολούνται με τα ευαίσθητα αυτά θέματα των σχέσεων των γονιών με τα παιδιά ειδική εκπαίδευση που θα παρέχεται στους νέους δικαστές από την Εθνική Σχολή Δικαστών, ώστε να είναι καταρτισμένοι με βάση τις πιό σύγχρονες αντιλήψεις στον τομέα αυτό, ενώ για τους ήδη υπηρετούντες δικαστικούς προβλέπονται σεμινάρια επιμόρφωσης.

Σε ό,τι αφορά τις εκκρεμείς υποθέσεις, δηλαδή εκείνες που βρίσκονται ήδη στα δικαστήρια με θέματα επικοινωνίας, επιμέλειας και λοιπά για παιδιά διαζευγμένων γονιών, το νέο νομοθέτημα έχει μεταβατική διάταξη που προβλέπει, πως αν δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση, υπάρχει η δυνατότητα μέσα σε δύο χρόνια από την ισχύ του νέου νόμου να υπάρξουν αλλαγές με βάση τις ρυθμίσεις του.

Ανάλογο ρυθμιστικό πλαίσιο με αυτό που προτείνεται με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης έχει εφαρμογή και σε χώρες της Ευρώπης όπου η νομοθεσία προβλέπει την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας. Το πλαίσιο αυτό έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε χώρες όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία , η Ολλανδία, η Αυστρία, η Τσεχία, η Ιρλανδία και η Σουηδία ενώ αντίστοιχη νομοθεσία εφαρμόζει η Λεττονία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Σλοβακία.

Οι αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο

• 1. Από κοινού η γονική μέριμνα των παιδιών από τους διαζευγμένους γονιούς – Συναποφασίζουν για όλα: σχολεία, εκπαίδευση, ιατρικά θέματα παιδιών.
• 2 .Επικοινωνία στο 1/3 του χρόνου του παιδιού, με τον γονιό που δεν μένει μαζί του.
• 3. Κοινή αντιμετώπιση όλων των θεμάτων του παιδιού.
• 4. Με γραπτή συμφωνία των γονιών μπορεί να ορίζεται η επιμέλεια του παιδιού τους.
• 5. Με διαμεσολάβηση η επίλυση των όποιων οικογενειακών διαφορών.
• 6. Εξειδικευμένοι διαμεσολαβητές για τις διαφορές των διαζευγμένων γονιών για τα παιδιά τους – Κατ εξαίρεση θα πηγαίνουν στα δικαστήρια.
• 7. Μεταβατικές διατάξεις για τις εκκρεμείς υποθέσεις.
• 8. Μη καταβολή διατροφής και κακές σχέσεις με τον άλλο γονιό λαμβάνονται υπόψη για την επικοινωνία γονιού – παιδιού.

Ιωάννα Μάνδρου – kathimerini.gr