Τα συλλεκτικά αντικείμενα του… πόθου στην Ιστορία των Μουντιάλ
Το Μουντιάλ άρχισε και όπως κάθε μεγάλη αθλητική διοργάνωση, προκαλεί το συλλεκτικό ενδιαφέρον σε όλο τον πλανήτη. Από τα αυτοκόλλητα Panini, μέχρι τις trademark μπάλες που κυκλοφορούν σε κάθε τουρνουά, οι συλλέκτες «οργιάζουν» και δαπανούν ένα σωρό χρήματα για να εμπλουτίσουν τις συλλογές τους. Κάποια αντικείμενα, όμως, είναι ανεκτίμητης αξίας. Μπορεί να βρίσκονται σε ποδοσφαιρικά μουσεία, μπορεί να έχουν δημοπρατηθεί κάνοντας πλούσιους τους κατόχους τους, μπορεί και να έχουν αφανιστεί.
Τα 10 αντικείμενα του… μουντιαλικού πόθου για κάθε (Έλληνα) ποδοσφαιρόφιλο.
10. Μπάλα Tango Durlast, Αργεντινή 2018
Ξεκινάμε με το αντικείμενο που πολλοί χαρακτηρίζουν ως την πιο εμβληματική μπάλα. Όχι μόνο στην Ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου αλλά γενικότερα! Κρυφός πόθος κάθε πιτσιρικά που μεγάλωσε τη δεκαετία του 1980, αλλά και δείγμα οικονομικής ευμάρειας αφού η Tango ήταν πανάκριβη για τα δεδομένα της εποχής. Η πρώτη κατασκευάστηκε από την Adidas για τη διοργάνωση του 1978, ονομάστηκε Tango Durlast και η αξία μιας τέτοιας αυθεντικής μπάλας ανέρχεται σε χιλιάδες ευρώ. Έκτοτε η Tango έγινε τόσο δημοφιλής που εμφανίστηκε ως επίσημη μπάλα στο Μουντιάλ της Ισπανίας το 1982, σε τέσσερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (EURO 1980, 1984, 1988, 2012) αλλά και σε δύο Ολυμπιακούς Αγώνες (Λος Άντζελες 1984, Σεούλ 1988).
9. Φανέλα Εθνικής Ελλάδας, ΗΠΑ 1994
Ο Αλκέτας Παναγούλιας να ουρλιάζει «ΣΟΥ-ΤΑ-ΡΕ-ΤΕ» στα αποδυτήρια και ο Γιώτης Τσαλουχίδης να ακούει με σκυμμένο το κεφάλι, φορώντας εκείνο το αξέχαστο jersey της Diadora, σε μπλε ή λευκό με αντίθετο χρώμα στο «V». Οι αναμνήσεις από την πρώτη παρουσία της εθνικής μας σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου δεν είναι και οι καλύτερες, αλλά οι φανέλες εκείνες είναι άκρως συλλεκτικές. Οι φήμες λένε ότι σύζυγος διεθνή της εποχής ήθελε να αδειάσει τις ντουλάπες και «ξεφορτώθηκε» μία τέτοια εμφάνιση. Μαζί της και μία του Γκαμπριέλ Μπατιστούτα, την οποία ο άντρας της είχε ανταλλάξει στο ματς με την Αργεντινή! Πάλι καλά που δεν ήταν του Μαραντόνα…
8. Γάντια του Τιμ Χάουαρντ, Βραζιλία 2014
Την 1η Ιουλίου 2014 ο Τιμ Χάουαρντ των ΗΠΑ πραγματοποίησε ρεκόρ επεμβάσεων με 16 (!) εναντίον του Βελγίου, στον προημιτελικό του Μουντιάλ της Βραζιλίας. Μάταια προσπαθούσαν ο Ντε Μπρόινε, ο Οριγκί, ο Εντέν Αζάρ, ο Μιραλάς. Ο τίμιος Αμερικανός γκολκίπερ με τα λευκά Nike γάντια του έπιανε τα πάντα, πριν «λυγίσει» (2-1) στην παράταση. Όμως το Twitter οργίασε, χαρακτηρίζοντάς τον «Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ», ενώ στους κλασικούς παραλληλισμούς που γίνονται σε τέτοιες περιπτώσεις γράφτηκε ότι ο Χάουαρντ θα μπορούσε να σώσει τους δεινόσαυρους, τον Τιτανικό και τον Στρατιώτη Ράιαν!
7. Φανέλα Αντρές Εσκομπάρ, ΗΠΑ 1994
Γενικά μια φανέλα Κολομβίας με το όνομα «Εσκομπάρ» στην πλάτη, πάντα θα «πουλάει». Όμως στην προκειμένη περίπτωση η συλλεκτική της αξία έχει να κάνει με φόρο τιμής στο αδικοχαμένο παλικάρι από το Μεντεγίν, που δολοφονήθηκε στις 2 Ιουλίου 1994. Ο «Καμπαγέρο» ήταν στη λάθος πλευρά της ιστορίας, αφού μόλις είχε καταρρεύσει η αυτοκρατορία του Πάμπλο Εσκομπάρ, ο οποίος μέχρι τότε είχε υπό την απόλυτη προστασία του όλους τους παίκτες της Ατλέτικο Νασιονάλ. Ο Αντρές έκανε το λάθος, βγήκε βόλτα ένα βράδυ στο Μεντεγίν και δεν δίστασε να απαντήσει σε δυο μεθυσμένους φονιάδες που του ζήτησαν το λόγο για το αυτογκόλ που είχε πετύχει στο ματς με τις ΗΠΑ, λίγες μέρες πριν (22/6/1994). Η φανέλα με το Νο2 της Umbro σκέπασε το φέρετρό του στην κηδεία που παρακολούθησαν πάνω από 10.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και ο τότε πρόεδρος της Κολομβίας, Σέζαρ Γκαβίρια.
6. Μπάλα Telstar, Μεξικό 1970
Η πιο παλιά μουντιαλική μπάλα που μπορεί (ή δεν μπορεί) να βρει κανείς. Στο Ebay υπάρχει ενεργή δημοπρασία στις 12.000 ευρώ, αλλά πώς μπορεί κανείς να ελέγξει την αυθεντικότητα μετά από 50 χρόνια; Μην ξεχνάτε ότι τότε δεν έβγαιναν στο εμπόριο, άρα μιλάμε μόνο για μπάλες οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν στη διοργάνωση. Η Telstar είναι η απόλυτη μπάλα του πόθου, όχι μόνο επειδή είναι τόσο παλιά, αλλά επειδή είναι η πρώτη που κατασκεύασε η Adidas ειδικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο, το 1970 στο Μεξικό, και η πρώτη που «βαφτίστηκε». Ήταν και η πρώτη ασπρόμαυρη, για λόγο που δεν φαντάζεται κανείς. Για να φαίνεται καλύτερα στις οθόνες των ασπρόμαυρων τηλεοράσεων γι΄αυτό και διαφημίστηκε ως η μπάλα «σταρ της TV». Οι ασπρόμαυρες τηλεοράσεις, λοιπόν, είναι η βασική αιτία που στις μέρες μας το άθλημα δεν παίζεται με καφέ ή πορτοκαλί μπάλες!
5. Συλλεκτική κάρτα Πελέ, Σουηδία 1958
Γυρίζουμε το χρόνο στις εποχές που καλά-καλά δεν υπήρχε τηλεόραση. Ακόμα και τα πλάνα από την πρώτη εμφάνιση του 17χρονου Πελέ στο Μουντιάλ της Σουηδίας (1958) είναι περιορισμένα, ασπρόμαυρα, κακής ποιότητας. Σουβενίρ δεν υπήρχαν, το ποδόσφαιρο δεν είχε καν οραματιστεί τη σύνδεσή του με το εμπόριο. Όμως, μία εταιρία καφέ είχε την πρωτοποριακή για την εποχή ιδέα να συνδέσει το όνομά της με το Παγκόσμιο Κύπελλο. Η «Bremer Fachring Kaffee» κυκλοφόρησε κάρτες με φωτογραφίες από εκείνη τη διοργάνωση, οι οποίες χρόνια μετά απέκτησαν απίστευτα συλλεκτικό χαρακτήρα, ως τα μοναδικά memorabilia εκείνης της διοργάνωσης. Και όταν μιλάμε για το πρώτο τρόπαιο που κατέκτησε ο Πελέ, η αξία πολλαπλασιάζεται. Ειδικά αυτή που απεικονίζει τον «βασιλιά» να κλαίει δίπλα στον Τζάλμα Σάντος, κοστολογείται σε χιλιάδες ευρώ.
4. Παπούτσια Ζιστ Φοντέν, Αγγλία 1966
Πολύ πριν τα σύγχρονα ποδοσφαιρικά φαινόμενα, είχε εμφανιστεί ο… κομήτης Ζιστ Φοντέν, πρώτος σκόρερ του Μουντιάλ 1966 με 13 γκολ! Από τότε οι υπόλοιποι πρώτοι σκόρερ των διοργανώσεων μόλις και μετά βίας φτάνουν τα μισά. Ο Γάλλος (με ρίζες από το Μαρόκο) δεν ήταν «φωτοβολίδα» όπως ας πούμε ο Σκιλάτσι το 1990, αλλά δεινός σκόρερ και με την ομάδα του (Ρεμς), αλλά ένας τραυματισμός τον ανάγκασε να εγκαταλείψει νωρίς. Έτσι, αυτό ήταν το μοναδικό Παγκόσμιο Κύπελλο της καριέρας του, στο οποίο χρόνια μετά ομολόγησε ότι σκόραρε τα 13 γκολ με παπούτσια δανεικά από τον συμπαίκτη του, Στεφάν Μπρουέ! Η Adidas σε ειδική της αναφορά υποστηρίζει ότι αυτά (φωτό) είναι τα παπούτσια που φορούσε, αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι ξεκάθαρο στο αγωνιστικό στιγμιότυπο.
3. Φανέλα Γιόχαν Κρόιφ, Δυτική Γερμανία 1974
Ποιος άλλος πλην του αξεπέραστου Ολλανδού θα μπορούσε να το κάνει; Η Adidas είχε αναλάβει να ντύσει την εθνική Ολλανδίας του 1974, την εκπρόσωπο του total football, την ομάδα που έφερε την επανάσταση στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Όμως, ο Κρόιφ είχε χορηγό την Puma, έτσι φόρεσε τη φανέλα με το Νο14 η οποία είχε μία βασική διαφορά σε σχέση με όλες τις άλλες: δύο ρίγες, αντί για τις κλασικές τρεις της Adidas! Εδώ ολόκληρα αδέλφια, ο Άντι και ο Ρούντολφ Ντάσλερ είχαν «χωρίσει τα τσανάκια τους» από τη δεκαετία του 1950 και από συνοδοιπόροι στην εταιρία αθλητικών ειδών, έγιναν ανταγωνιστές. Ο Άντι δημιούργησε την Adidas και ο Ρούντολφ την Puma. Έτσι, ο Γιόχαν Κρόιφ εμφανίστηκε στα γήπεδα της Δυτικής Γερμανίας με δυο ρίγες στη φανέλα, αλλά και στο σορτσάκι του σε αντίθεση με όλους τους συμπαίκτες του!
2. Η μπάλα στο «Χέρι του Θεού», Μεξικό 1986
Πρόσφατα αποτυπώθηκε και σε μετρητά η αξία αυτής της μπάλας, καθώς πουλήθηκε σε δημοπρασία έναντι περίπου 3.000.000 ευρώ. Ο τυχερός πωλητής ήταν ο Τυνήσιος διαιτητής Μπιν Νάσερ που «σφύριξε» το all time classic Αργεντινή-Αγγλία 2-1 στις 22 Ιουνίου 1986. Περίπου 35 χρόνια μετά, και στα 78 του πλέον, αποφάσισε να αποχωριστεί το ιστορικό κειμήλιο, τη μπάλα με την οποία ο Ντιέγκο Μαραντόνα πέτυχε τα δύο πιο χαρακτηριστικά γκολ στην Ιστορία των παγκοσμίων κυπέλλων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η αξία της να εκτοξευτεί στα ύψη. Την εποχή εκείνη, μάλιστα, η FIFA είχε προβλέψει με ειδική διάταξη ότι οι διαιτητές των αγώνων είχαν το δικαίωμα να κρατούν ως αναμνηστικό τις μπάλες. Μάλλον είναι ο πιο τυχερός διαιτητής στην Ιστορία της διοργάνωσης. Άλλωστε και την ευθύνη για το γκολ με το χέρι, την έριξε στον επόπτη. «Αφού αυτός είχε καλύτερη ορατότητα και έφυγε για τη σέντρα, εγώ όφειλα να κατακυρώσω το γκολ», είπε στο περιθώριο της δημοπρασίας.
1. Τρόπαιο Ζιλ Ριμέ
Το πιο πολύτιμο αντικείμενο, που θα μείνει για πάντα ανεκπλήρωτος πόθος. Όχι μόνο των συλλεκτών, αλλά όλης της ποδοσφαιρικής κοινότητας παγκοσμίως. Κι αυτό γιατί το χρυσό κύπελλο που φιλοτέχνησε ο Γάλλος γλύπτης Αμπέλ Λαφλέρ, απεικόνιζε τη θεά Νίκη και πήρε το όνομα του παλιού πρόεδρου της FIFA, Jules Rimet, δεν υπάρχει πια. Κλάπηκε από τα γραφεία της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας το 1983, δεν ανακτήθηκε ποτέ και ο αστικός μύθος αναφέρει ότι το έλιωσαν για το χρυσάφι του.
Χρόνια νωρίτερα, το τρόπαιο είχε κλαπεί ξανά. Το Μάρτιο του 1966 εκτέθηκε δημόσια στο Λονδίνο, λίγους μήνες πριν από τη διεξαγωγή του Μουντιάλ, όμως εξαφανίστηκε ξαφνικά. Μία εβδομάδα αργότερα το ανακάλυψε ένας σκύλος με όνομα «Πικλς», τυλιγμένο σε μία εφημερίδα στο νότιο Λονδίνο. Σήμερα, 56 χρόνια μετά, κανείς δεν γνωρίζει ακόμα τι είχε συμβεί! Η ιστορία που αρέσει πολύ (αλλά δεν έχει διασταυρωθεί) είναι ότι το είχε κλέψει το αφεντικό του Πικλς, όμως η αγάπη του για το ποδόσφαιρο υπερίσχυσε των χρημάτων που θα κέρδιζε εάν το εκποιούσε.