Ολισθηρή απαξίωση! Φέτος, για ακόμη μία χρονιά, υπήρξαν υποψήφιοι για τα πανεπιστήμια οι οποίοι πήραν το φοιτητικό εισιτήριο παραδίδοντας «λευκή κόλλα».

Μάλιστα, αυτό θα μπορούσε να είναι κυριολεξία για τον υποψήφιο που συγκέντρωσε 625 μονάδες με άριστα τις 20.000 μονάδες. Δηλαδή είχε μέσον όρο που αντιστοιχεί στο 0,625. Ωστόσο, η ευρύτερη εικόνα δεν απέχει πολύ από την ακραία αυτή περίπτωση. Υποψήφιοι θα φοιτήσουν σε τμήματα Μαθηματικών και Φυσικής έχοντας μέσον όρο στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα 3 και 6, με άριστα το 20. Συνολικά ο ένας στους τρεις υποψηφίους εισήχθη με βαθμό κάτω από τη βάση, ενώ το 40% των τμημάτων είχε βάση μικρότερη των 10.000 μονάδων. Το φαινόμενο έχει καταγραφεί εδώ και χρόνια, αλλά καμία ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δεν θέλησε να το αντιμετωπίσει. Φέτος οι πολύ χαμηλές βαθμολογικές βάσεις εισαγωγής εμφανίζονται κατά κύριο λόγο σε πανεπιστημιακά τμήματα που ίδρυσε η προηγούμενη κυβέρνηση για μικρομματικούς λόγους στην περιφέρεια και τα οποία διατήρησε η παρούσα. Το πρόβλημα θέτει σε ολισθηρή πορεία για τη βιωσιμότητά τους και για την ακαδημαϊκή τους επάρκεια τα περιφερειακά ΑΕΙ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το εισιτήριο πήρε το 77% των υποψηφίων. Από τις 105.420 υποψηφίων εισήχθησαν στα πανεπιστήμια και στις παραγωγικές σχολές 81.413 μέλλοντες φοιτητές.

Το εντυπωσιακό είναι ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του μαθηματικού-αναλυτή κ. Στράτου Στρατηγάκη, τα τμήματα που είχαν βάση μικρότερη των 10.000 μορίων ήταν 186, ενώ τα τμήματα που είχαν βάση μεγαλύτερη των 10.000 μορίων ήταν 273. «Πλησιάζουμε σιγά σιγά να γίνουν τα τμήματα με βάση μικρότερη του 10 όσα και αυτά με βάση μεγαλύτερη του 10», παρατηρεί στην «Κ» ο κ. Στρατηγάκης. Συνολικά, ο αριθμός όσων εισήχθησαν με λιγότερες από τις 10.000 μονάδες υπολογίζονται σε περίπου 25.000. Ξεχωρίζουν οι περιπτώσεις του Φυσικού Καβάλας όπου ο τελευταίος εισαχθείς είχε μέσον όρο 5,8, των Πολιτικών Μηχανικών Σερρών με 7,6 μέση βαθμολογία, το 7,9 που είχε μέσον όρο ο τελευταίος εισαχθείς στο Τμήμα Αεροδιαστημικής στα Ψαχνά Ευβοίας και το 3,1 στο Μαθηματικό Σάμου. «Αλήθεια, με ποιες προαπαιτούμενες γνώσεις στα Μαθηματικά και στη Φυσική εισέρχονται τα παιδιά σε σχολές με πολύ δύσκολα αντικείμενα όπως αυτά; Θα φοιτήσουν ή απλώς θα γραφτούν; Και αν φοιτήσουν, θα ολοκληρώσουν τις σπουδές τους; Και εντέλει, γιατί υπάρχουν αυτά τα τμήματα; Και αυτοί οι βαθμοί εισαγωγής εμφανίζονται χρόνια τώρα, ανεξαρτήτως δυσκολίας των θεμάτων», παρατηρεί, μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, ο φυσικός κ. Λεωνίδας Καστανάς.

Εγκατάλειψη σπουδών

«Οι πολύ χαμηλές βάσεις δημιουργούν προβλήματα παρακολούθησης των σπουδών από όσους εισάγονται με πολύ χαμηλές επιδόσεις. Ο τελευταίος εισαχθείς στο Τμήμα Μαθηματικών Σάμου είχε μόλις 3.125 μόρια. Θεωρώ ότι αυτός ο φοιτητής, για να μπορεί να παρακολουθήσει τις σπουδές του, θα πρέπει να ξεκινήσει τα Μαθηματικά από την αρχή, από την Α΄ Λυκείου. Διαφορετικά, θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τις σπουδές του. Είναι σημαντικό να αρχίσουμε να βλέπουμε αν οι νέοι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν ή θα οδηγηθούν στην εγκατάλειψη των σπουδών τους και σε μια προσωπική ήττα», λέει ο κ. Στρατηγάκης.

Από την πλευρά του, ο κ. Καστανάς επισημαίνει ότι «θα είναι πολύ δύσκολο στους πανεπιστημιακούς να διδάξουν κανονικά τα Μαθηματικά ή τη Φυσική επιστήμη σε φοιτητές που έχουν εισέλθει με βαθμούς πολύ κάτω από τη βάση του 10. Αλλά και στους ίδιους τους φοιτητές θα είναι δύσκολο να αντεπεξέλθουν σε υψηλού επιπέδου εξετάσεις. Αυτή η κατάσταση απαξιώνει τις ανώτατες σχολές, τις οποίες με κόπο συντηρεί οικονομικά η πολιτεία, αλλά και εξαπατά τους νέους, διότι τους οδηγεί σε σπουδές χωρίς επαγγελματικό αντίκρισμα. Είμαστε η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών στην Ευρώπη και με τη μικρότερη παραγωγή και καινοτομία. Τότε γιατί οδηγούμε τα παιδιά μας σε ειδικότητες χωρίς επαγγελματικό μέλλον και σε πτυχία που αν τελικά αποκτηθούν θα είναι υποβαθμισμένα, δηλαδή άχρηστα; Είναι αστείο να πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο ωφελεί την πραγματική οικονομία των επαρχιακών πόλεων, επειδή δουλεύουν τα σουβλατζίδικα…». Ουσιαστικά, απαιτούνται μεταρρυθμίσεις χωρίς τον φόβο του πολιτικού κόστους.

Διατηρείται το χάσμα μεταξύ των σχολών πολλών ταχυτήτων

Ακόμη κι αν τα «ρετιρέ» των σχολών υποχώρησαν βαθμολογικά, διατηρείται πάντα το χάσμα μεταξύ των σχολών πολλών ταχυτήτων στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μάλιστα, φέτος, με τη θέσπιση και βαθμολογικού ορίου ως προϋπόθεσης για να πάρει ένας φοιτητής μετεγγραφή (πρέπει να έχει το πολύ 2.750 μονάδες λιγότερες από τη βάση της σχολής που επιθυμεί να μετεγγραφεί), υπάρχουν τμήματα περιφερειακών ΑΕΙ που «απομακρύνονται» από τα αντίστοιχα των κεντρικών ΑΕΙ (π.χ. πολυτεχνεία, μαθηματικά, οικονομικά).

Ειδικότερα, πτώση-ρεκόρ κατέγραψαν οι βάσεις εισαγωγής στις ιατρικές σχολές, επιβεβαιώνοντας απολύτως τις προβλέψεις του μαθηματικού – αναλυτή Στράτου Στρατηγάκη στην «Κ» της 22ας Αυγούστου (είχε προβλέψει τη βάση εισαγωγής σε 127 τμήματα με απόκλιση μέχρι 200 μόρια, παρά τις μεγάλες αυξομειώσεις). Ενδεικτικά, η Ιατρική Αθηνών βρέθηκε στα 18.250 μόρια με πτώση 474 μορίων, ενώ η Ιατρική Θράκης κάτω από τις 18.000, στα 17.400 μόρια. Για τους υποψηφίους των ΓΕΛ, από τις 459 σχολές μόνο στις 131 υπήρξε άνοδος στις βάσεις εισαγωγής. «Οι αιτίες της μεγάλης πτώσης των ιατρικών καθώς και άλλων τμημάτων είναι πολλές. Αρχικά η πανδημία, που κράτησε τα σχολεία κλειστά από τον Μάρτιο, λειτούργησε διαφορετικά για τους μαθητές. Οι καλοί μαθητές, που έχουν υψηλή αυτοπειθαρχία, διάβασαν περισσότερο. Οι μέτριοι και οι αδύνατοι μαθητές βγήκαν από τη ρουτίνα της καθημερινότητας και δεν μπόρεσαν να διαχειριστούν σωστά τον χρόνο τους, με αποτέλεσμα να αποδιοργανωθούν και να διαβάσουν λιγότερο από τις άλλες χρονιές. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα των σχολών του 1ου πεδίου, όπου είχαμε περισσότερους υποψηφίους με υψηλές επιδόσεις, με αποτέλεσμα άνοδο των βάσεων στα τμήματα της Νομικής και της Ψυχολογίας, ενώ οι βάσεις έπεσαν πολύ στις χαμηλόβαθμες σχολές», παρατηρεί ο κ. Στρατηγάκης. Επίσης, τις βάσεις επηρέασε η «μετακίνηση» υποψηφίων από το 2ο πεδίο (θετικές επιστήμες) στο 4ο πεδίο (οικονομία και πληροφορική). «Αυτό συνέβη διότι αρκετοί υποψήφιοι θεωρούν πιο εύκολο το 4ο πεδίο, αφού διαγωνίζονται στα Οικονομικά και στην Πληροφορική, αντί της Φυσικής και της Χημείας στις οποίες διαγωνίζονται οι υποψήφιοι του 2ου πεδίου. Συνέπεια ήταν στο 2ο πεδίο να υπάρξουν λιγότεροι από τις θέσεις υποψήφιοι, με αποτέλεσμα να περάσουν όλοι και να “γκρεμιστούν” οι βάσεις σε αυτό το πεδίο», λέει ο κ. Στρατηγάκης.

Από την άλλη, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στην «Κ» ο σύμβουλος σταδιοδρομίας Σπύρος Μιχαλούλης, φέτος παρατηρήθηκαν τα εξής αξιοσημείωτα στις Πανελλαδικές Εξετάσεις:

• • Στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 17 από τα 18 τμήματα (94%) έχουν βάση κάτω από 10.000 μόρια. Το μόνο που έχει βάση πάνω από 10.000 μόρια είναι το Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης στη Ρόδο με 10.900 μόρια. Η πρύτανης του Παν. Αιγαίου Χρυσή Βιτσιλάκη απέδωσε την πτώση των βάσεων του ιδρύματος στην πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να επεκτείνει και να αναπαράγει στην ενδοχώρα νέα τμήματα. «Πρόκειται για άναρχη και χωρίς σχεδιασμό εκπαιδευτική πολιτική», σχολίασε.
• • Στο νέο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, που προήλθε κατά κύριο λόγο από την «πανεπιστημιοποίηση» του ΤΕΙ Κρήτης, 10 από τα 11 τμήματα (90%) έχουν βάση κάτω από 10.000 μόρια. Το μόνο που έχει βάση πάνω από 10.000 μόρια είναι το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας στο Ηράκλειο με 14.200 μόρια.
• • Τα 52 από τα 137 τμήματα (εκτός των στρατιωτικών σχολών) των θεωρητικών επιστημών έχουν βάση εισαγωγής χαμηλότερη των 10.000 μονάδων, ενώ το 2019 ήταν 32 εκείνα κάτω από τη βάση.
• • Πλέον μπορεί να αποφοιτήσει κάποιος με πτυχίο που θα του επιτρέψει να διεκδικήσει θέση φιλολόγου σε σχολείο έχοντας εισαχθεί με 7.475 μονάδες, στο τμήμα Ιστορίας Ιονίου στην Κέρκυρα.
• • Κάποιος εισαχθείς μπορεί να γίνει διαιτολόγος με 9.175 μόρια, που είναι η βάση στο τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας στη Σητεία.
• • Υποψήφιοι εισήχθησαν με λιγότερα από 5.000 μόρια σε σχολές που οδηγούν στα επαγγέλματα του οικονομολόγου, του λογιστή, του φοροτεχνικού.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ – kathimerini.gr