Είστε από εκείνους που έπειτα από έναν άσχημο χωρισμό εξαφανίζουν όλα τα… στοιχεία;

Καίνε ρούχα, σχίζουν -ή σήμερα απλώς διαγράφουν- φωτογραφίες του άλλοτε αγαπημένου προσώπου και ορκίζονται «ποτέ ξανά»;

Περίπου το ίδιο έκανε το 1916 και ο σπουδαίος ζωγράφος Αμεντέο Μοντιλιάνι, όταν έληξε η παθιασμένη σχέση του με την Μπέατρις Χάστινγκς, υπολόγισε ωστόσο δίχως την σύγχρονη τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης, η οποία κάτι παραπάνω από έναν αιώνα αργότερα έκανε τις δικές της αποκαλύψεις.

Στον πίνακα «Πορτρέτο μιας κοπέλας» του 1917 που ανήκει στην Tate Modern, ο Μοντιλιάνι απεικονίζει μια από τις χαρακτηριστικές ψιλόλιγνες μορφές του· η προσεκτικότερη εξέταση του έργου ωστόσο και το σκανάρισμα με ακτίνες-Χ έδειξαν πως κάτω από την συγκεκριμένη κοπέλα, υπήρχε μια άλλη, την οποία στη συνέχεια ο καλλιτέχνης επιζωγράφισε, σαν να ήθελε να την… εξαφανίσει.

Κάπου εδώ μπαίνουν στην ιστορία, ο νευροεπιστήμονας Αντονι Μπουρασέντ και ο φυσικός Τζορτζ Καν, δύο υποψήφιοι διδάκτορες του University College London, οι οποίοι κατάφεραν να δημιουργήσουν μια σειρά αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης, που με την σειρά τους ανασύνθεσαν την χαμένη μορφή. Οι ψηφιακοί εκτυπωτές ανέλαβαν τα υπόλοιπα και voila: η φυσιογνωμία της Μπέατρις Χάστινγκς, γνώριμη από άλλους πίνακες του Μοντιλιάνι, αναδύθηκε στην επιφάνεια.

«Δυνητικά υπάρχουν χιλιάδες έργα τέχνης εκεί έξω που είναι κρυμμένα κάτω από στρώματα μπογιάς. Μέσα στα επόμενα χρόνια, θα καταφέρουμε να ρίξουμε φως σε αυτή την σκοτεινή γκαλερί», δήλωσε ο Τζορτζ Καν. Από την άλλη υπάρχουν και εκείνοι που πιστεύουν πως μια τέτοια προσωπική επιλογή του καλλιτέχνη, θα έπρεπε να γίνει σεβαστή κι όχι σήμερα να «ξεθάβουμε» το παρελθόν κατά το δοκούν.

Άλλωστε η Χάστινγκς δεν ήταν μια οποιαδήποτε σχέση του Μοντιλιάνι. Πέντε χρόνια μεγαλύτερη από εκείνον, συγγραφέας και δημοσιογράφος, τον επηρέασε βαθιά, σε μια θυελλώδη σχέση δύο ετών γεμάτη πάθος αλλά και τρομερούς καυγάδες ενισχυμένους από το αψέντι και άλλες ουσίες.

Επιπλέον η συγκεκριμένη περίοδος είναι ακριβώς εκείνη, όπου ο Μοντιλιάνι αναπτύσσει το ζωγραφικό του στιλ, καταλήγοντας στην σήμα-κατατεθέν εικονογραφία του, η οποία δεν είναι παράλογο να υποθέσουμε ότι επηρεάστηκε από την Χάστινγκς.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, η επιστήμη δεν σταματά. Το «κρυμμένο» πορτρέτο θα εκτεθεί στην γκαλερί Λέμπενσον του Λονδίνου.

ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ – moneyreview.gr με πληροφορίες από theguardian.com