Μια αρχαία σήραγγα που ανακαλύφθηκε κάτω από έναν αιγυπτιακό ναό του Οσιρι στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου μπορεί να οδηγεί στον τάφο της Κλεοπάτρας; Αυτό υποστηρίζει ομάδα αρχαιολόγων που εδώ και δυο δεκαετίες ανασκάπτει την περιοχή γύρω από τον ιερό χώρο στη Μεγάλη Ταπόσιρι – την αρχαία αιγυπτική πόλη, κοντά στο σημερινό Αμπουκίρ – αναζητώντας το σημείο ταφής της τελευταίας πτολεμαίας βασίλισσας της Αιγύπτου και του αγαπημένου της, Μάρκου Αντώνιου.

Η σήραγγα μήκους 1.400 μ. και ύψους 1,8 μ. που εντοπίστηκε σε βάθος 13 μ. περιγράφεται από τους επιστήμονες ως σπουδαίο επίτευγμα της μηχανικής και συγκρίνεται με το Ευπαλίνειο Ορυγμα του 6ου αι. π.Χ. στη Σάμο: μια σήραγγα που ο μεγαρίτης αρχιτέκτονας Ευπάλινος δημιούργησε ενώνοντας δύο σήραγγες τις οποίες έσκαψε ταυτόχρονα από τις δύο πλευρές του βουνού, ώστε να συναντηθούν στο μέσο. Ενα τμήμα της αιγυπτιακής σήραγγας βρίσκεται κάτω από τη θάλασσα, πιθανόν λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας που σημειώθηκε κατά την πρώτη χιλιετία μ.Χ. στην περιοχή, καθώς έχουν καταγραφεί στις πηγές περί τους 23 σεισμούς από το 320 έως το 1303.

Τα ευρήματα

Εκτός από τη σήραγγα, στον ναό Ταπόσιρις Μάγκνα, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως δύο αγάλματα από αλάβαστρο της εποχής των Πτολεμαίων, το ένα από τα οποία φαίνεται να απεικονίζει μία σφίγγα, καθώς και πήλινα αγγεία. «Αυτό είναι το τέλειο μέρος για τον τάφο της Κλεοπάτρας», δηλώνει σε διεθνή μέσα η αρχαιολόγος Κάθλιν Μαρτίνεζ από το Πανεπιστήμιο του Αγίου Δομίνικου. «Αν υπάρχει 1% πιθανότητα να έχει ταφεί εδώ η τελευταία βασίλισσα της Αιγύπτου είναι καθήκον μου να αναζητήσω την τελευταία της κατοικία. Αν ανακαλύψουμε τον τάφο θα είναι η πιο σημαντική ανακάλυψη του 21ου αιώνα. Αν δεν τον ανακαλύψουμε έχουμε ήδη εντοπίσει σημαντικά ευρήματα εντός κι εκτός του ναού», συνεχίζει, δεδομένου ότι μέχρι σήμερα έχουν στο πλαίσιο της ανασκαφής του ευρύτερου χώρου αποκαλυφθεί μούμιες με χρυσές γλώσσες που χρονολογούνται στο τέλος της ελληνιστικής και τις αρχές της ρωμαϊκής περιόδου, γεγονός που σύμφωνα με τη Μαρτίνεζ, ενισχύει τη θεωρία της ότι στην περιοχή είχε ανεγερθεί βασιλικό μαυσωλείο.

Την πεποίθηση ότι ενδεχομένως μπορεί να βρίσκεται κοντά στην αποκάλυψη του τάφου της Κλεοπάτρας, η αρχαιολόγος επίσης στηρίζει στο γεγονός ότι η βασίλισσα είχε ταυτιστεί με την Ισιδα – αδελφή και σύζυγο του Οσιρι και ναοί και των δύο θεοτήτων έχουν βρεθεί στην περιοχή των ανασκαφών.

Αντιρρήσεις

Η άποψη ωστόσο ότι η Κλεοπάτρα έχει ταφεί στην Ταπόσιρις Μάγκνα δεν έχει τύχει ευρείας αποδοχής. Οι περισσότεροι επιστήμονες εκτιμούν ότι τάφηκε στην Αλεξάνδρεια, ενώ πρόσφατα η αρχαιολόγος έχασε κι έναν πολύτιμο σύμμαχό της, τον άλλοτε ισχυρό άνδρα της αιγυπτιακής αρχαιολογίας, Ζαχί Χαουάς. «Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο τάφος της Κλεοπάτρας θα μπορούσε να βρίσκεται στην Ταπόσιρις Μάγκνα» υποστηρίζει ο αμφιλεγόμενος Χαουάς, ο οποίος για μία και πλέον δεκαετία συνεργάστηκε με την ανασκαφική ομάδα. Συντάσσεται με όσους υποστηρίζουν ότι ο περιζήτητος τάφος βρίσκεται κοντά στο παλάτι της πτολεμαίας βασίλισσας και πως σήμερα ενδεχομένως να βρίσκεται κάτω από το επίπεδο της θάλασσας. Αν ισχύει αυτή η εκδοχή υπάρχει σοβαρή πιθανότητα και να μη βρεθεί ποτέ το σημείο ταφής της Κλεοπάτρας. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι μερικά χρόνια πριν είχε διατυπώσει εντελώς διαφορετική άποψη και δημοσίως διατεινόταν πως η σπουδαία ανακάλυψη βρισκόταν προ των πυλών. Το τελευταίο διάστημα, όμως, έχει στραφεί προς τη Νεφερτίτη, την αποκάλυψη του τάφου της οποίας, προσφάτως, δεσμεύτηκε ότι θα ανακοινώσει σύντομα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ