Πρώην εταίροι, τώρα εχθροί: σκηνικό ανάφλεξης στήνουν Τουρκία και Ρωσία, παρά τη συμφωνία εκεχειρείας, με επίκεντρο την Ιντλίμπ. Θύμα ο συριακός λαός που έχει πάρει πάλι το δρόμο της προσφυγιάς.

«Οι άνθρωποι στο Ιντλίμπ έχουν δύο επιλογές, είτε να κάτσουν στο σπίτι τους και να δουν τον θάνατο με τα μάτια τους, είτε να περάσουν τα σύνορα προς την Τουρκία αναζητώντας ασφάλεια και καλύτερη ζωή», λέει ο Σύρος Μουσταφά Ντανόν.

Στέκεται στα τουρκοσυριακά σύνορα και μιλά στην κάμερά του. Το σύντομο βιντεάκι που ετοίμασε μπορεί κανείς να το δει μέσω twitter. Mε τον τίτλο «Από το Ιντίλμπ προς το Βερολίνο» χιλιάδες συμμετείχαν το Σαββατοκύριακο σε πορεία από τη συριακή επαρχία στα σύνορα με την Τουρκία, για να παρακινήσουν τη διεθνή κοινότητα να κάνει κάτι, καθώς αισθάνονται αφημένοι στην τύχη τους.

Προς το τελευταίο προπύργιο των τζιχαντιστών

Εδώ και δύο εβδομάδες ο κυβερνητικός στρατός του προέδρου Ασαντ και η Ρωσία βομβαρδίζουν τους κατοίκους του Ιντλίμπ. Η νοτιοδυτική επαρχία της χώρας είναι το τελευταίο προπύργιο των ανταρτών και των εξτρεμιστών. Ο Σύρος πρόεδρος θέλει να θέσει και αυτή την περιοχή υπό τον έλεγχό του. Οι δυνάμεις του, με τη κάλυψη της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας, έχουν ήδη καταλάβει πολλές περιοχές, μεταξύ αυτών και την σημαντική πόλη Μααράτ αλ Νουμάν, 33 χιλιόμετρα από το Ιντλίμπ, η οποία βομβαρδίστηκε όταν οι κάτοικοι είχαν ήδη φύγει. Πολλές υποδομές καταστράφηκαν. «Ένας σημαντικός αριθμός  νοσοκομείων επλήγη, πολλά καταστράφηκαν ολοσχερώς» λέει ο Κρίστιαν Ρέιντερς από την οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα. «Για τους τραυματίες λιγοστεύουν οι δυνατότητες περίθαλψης.

Όσο μακρύτερα πρέπει να κινηθούν οι άνθρωποι για να βρουν γιατρό, τόσο μεγαλύτερος είναι ο φόβος να πεθάνουν στο δρόμο, ή να χειροτερέψει η κατάστασή τους», περιγράφει τις συνθήκες. Σε ολόκληρο το νότιο τμήμα του Ιντλίμπ δεν υπάρχει κανένα νοσοκομείο όρθιο, όπως αναφέρουν οι υγειονομικές αρχές της πόλης. Τις προάλλες βομβαρδίστηκε ένα νοσοκομείο στην Αρίχα, 15 χιλιόμετρα από το Ίντιλμ  με δέκα νεκρούς αμάχους. Η Μόσχα αρνήθηκε την ανάμειξή της.

Ο Ασαντ με τους Ρώσους συμμάχους του έχει βάλει ως στόχο να επανακτήσει τα τελευταία εδάφη των ανταρτών, που ελέγχουν οι τζιχαντιστές της οργάνωσης Hayat Tahrir al-Scham. Πρόκειται για παρακλάδι τη Αλ Κάιντα. Σύμφωνα με τον ειδικό εντεταλμένο των ΗΕ, Τζέιμς Τζέφρις, μόνο τις περασμένες ημέρες ο συριακός στρατός και τα ρωσικά πολεμικά σφυροκόπησαν την περιοχή με 200 βόμβες. Η Τουρκία, που βρίσκεται στο πλευρό των ανταρτών, έχει χτίσει 12 παρατηρητήρια για την επιτήρηση της συμφωνίας εκεχειρίας. Ωστόσο όλες οι συμφωνίες ανάμεσα στην Τουρκία και την προστάτιδα του προέδρου Ασαντ, Ρωσία, έχουν αποτύχει.

Νικητής σε στρατιωτικό πεδίο ο Ασάντ

Οι εξελίξεις τη Δευτέρα ήταν ραγδαίες. Κατά την προέλασή τους Σύροι στρατιώτες σκότωσαν 5 Τούρκους στρατιώτες και δύο συνεργάτες των Τούρκων από τον άμαχο πληθυσμό. Κατόπιν αυτού η Τουρκία πέρασε στην αντεπίθεση και σε επιχείρηση αντιποίνων σκότωσε 35 Σύρους στρατιώτες. «Ο Ερντογάν ναι μεν εμφανίζεται ως εγγυητής των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, αλλά η δραστηριοποίησή του στην Ιντλίμπ στοχεύει πολύ περισσότερο στο να καταλάβει μια θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όταν διευθετηθεί η νέα τάξη πραγμάτων στη χώρα», υποστηρίζει ο Κρίστιαν Μπράκελ, επικεφαλής του ιδρύματος Χάινριχ Μπελ στην Κωνσταντινούπολη.

«Η βασική ανησυχία του ίσως να έγκειται στο ενδεχόμενο μεγαλύτερης αύξησης των μεταναστευτικών ροών από τη Συρία» λέει ο Μπράκελ. Συνολικά 390.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους στο Ίντλίμπ από τον περασμένο Δεκέμβριο σύμφωνα με στοιχεία των ΗΕ. Ο αριθμός των προσφύγων τους 9 προηγούμενους μήνες φαίνεται να έχει αγγίξει τους 750.000 ανθρώπους. Ακόμη κι αν τα σύνορα με την Τουρκία είναι κλειστά, η πορεία προς αυτά έχει συμβολική επίδραση.

Πολλοί δεν εγκαταλείπουν την ελπίδα να βρουν κάποιον μεθοριακό φρουρό και να τον «λαδώσουν» για να περάσουν στην άλλη πλευρά. Οι περισσότεροι βέβαια καταλήγουν στους προσφυγικούς καταυλισμούς με βροχή, με παγωνιά, χωρίς επαρκή ιατροφαρμακευτική φροντίδα. Οι οργανισμοί των ΗΕ προειδοποιούν για ανθρωπιστική καταστροφή. Σε μερικές εβδομάδες συμπληρώνονται 9 χρόνια από την έκρηξη του πολέμου στη Συρία.  Ενα είναι ήδη σαφές: ο Σύρος πρόεδρος Ασάντ είναι ο νικητής- σε στρατιωτικό επίπεδο- αυτού του πολέμου. Για να ανακαταλάβει ολόκληρη της Συρία του λείπει ο έλεγχος στην Ιντλίμπ. Όμως ο κυβερνητικός στρατός με τους συμμάχους του δεν φαίνεται να κάνουν διάκριση ανάμεσα σε εξτρεμιστές ή αμάχους συνεχίζοντας την προέλαση προς την πόλη.

Ντιάνα Χοντάλι
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου

Πηγή: Deutsche Welle