Το λάθος που θα οδηγήσει στην πιθανή παράταση της πανδημίας για χρόνια

Ένα εξαιρετικά δυστοπικό σενάριο παρουσιάζει το αμερικανικό Axios, σημειώνοντας ότι τα μεταλλαγμένα στελέχη του κορωνοϊού ενδέχεται να παρατείνουν χρονικά την πανδημία, προκαλώντας περισσότερους θανάτους και μεγαλύτερο βάθεμα στην εν εξελίξει οικονομική κρίση.

Στην Ελλάδα το μεταλλαγμένο στέλεχος έχει ήδη φτάσει, προκαλώντας κινητοποίηση στις αρχές. Όπως ανακοίνωσε το απόγευμα της Κυριακής ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), συνολικά στην Ελλάδα έχουν ταυτοποιηθεί 173 δείγματα θετικά για το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7 (βρετανική μετάλλαξη) και ένα μεταλλαγμένο στέλεχος B.1.351 (νοτιοαφρικανική μετάλλαξη), ενώ οι έλεγχοι συνεχίζονται.

Ο φόβος επαυξάνεται κι από τον παράγοντα «Φεβρουάριο»: Τις χειμερινές καιρικές συνθήκες που ευνοούν τη μετάδοση των ασθενειών.

Για την ελληνική κυβέρνηση, το ζητούμενο είναι να υπάρξει ετοιμότητα τόσο σε ό,τι αφορά στην επιδημιολογική επιτήρηση, όσο και στην ετοιμότητα του συστήματος υγείας.

Το γεγονός που ανησύχησε όσους συμμετείχαν σε πρωινή τηλεδιάσκεψη του υπ. Υγείας είναι ότι καθημερινά έχουμε πλέον 50-80 νέες εισαγωγές ασθενών Covid στα νοσοκομεία της Αττικής. Στην πρώτη ΥΠΕ που περιλαμβάνει την Αττική μέχρι την προηγούμενη Δευτέρα είχαν γίνει 455 εισαγωγές, οι οποίες σήμερα έχουν φτάσει τις 547.

Ποια είναι η μεγάλη εικόνα

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Axios, στις ΗΠΑ και σε ολόκληρο τον κόσμο εξελίσσεται ένας αγώνας δρόμου για τον έλεγχο του ιού, προτού οι μεταλλάξεις το καταστήσουν απαγορευτικά δύσκολο. Ωστόσο, ειδικοί αναμένουν ότι η κατάσταση θα χειροτερεύσει προτού βελτιωθεί. Αυτό, βεβαίως, σημαίνει ότι το τέλος της πανδημίας απομακρύνεται χρονικά.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Wall Street Journal, το υπουργείο Παιδείας της Σιγκαπούρης ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι «μπορεί να χρειαστούν 4 με 5 χρόνια προτού δούμε τελικά το τέλος της πανδημίας και την απαρχή μια μετά-covid εποχής κανονικότητας».

Που βασίζεται ωστόσο αυτή η απαισιοδοξία; Ολλανδοί αξιωματούχοι, αναφερόμενοι στο αρχικό στέλεχος της COVID-19 και στην αυξανόμενη απειλή από τα μεταλλαγμένα στελέχη του ιού, τόνισαν ότι «επί της ουσία έχουμε δυο διαφορετικές επιδημίες».

Υπάρχει φως στο τούνελ σε σχέση με τον αρχικό στέλεχος της πανδημίας, μολονότι η διασπορά είναι ακόμα μεγάλη σε όλο τον κόσμο, καθώς σημειώθηκε μείωση στις εισαγωγές στα νοσοκομεία και ο εμβολιασμός προχωράει. Την ίδια ώρα, οι μεταλλάξεις του ιού δίνουν την αίσθηση μιας επανάληψης του σκηνικού.

Ειδικοί από τις ΗΠΑ εκτιμούν ότι το βρετανικό στέλεχος αναμένεται να γίνει κυρίαρχο στην Αμερική πολύ σύντομα. Είναι πιο μεταδοτικό από τον ιό που αντιμετωπίζουμε όλο αυτό το διάστημα και εκτιμάται ότι είναι και κατά 30% πιο θανατηφόρο.

«Ο τυφώνας έρχεται»

Ο Μάικλ Όστερχομ, ειδικός επιδημιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα και μέλος της συμβουλευτικής ομάδας του Τζο Μπάιντεν, μιλώντας την Κυριακή στην εκπομπή Meet the Press δεν έκρυψε την απαισιοδοξία του: «Ο τυφώνας έρχεται». Το μεταλλαγμένο στέλεχος θα αυξήσει τον αριθμό των κρουσμάτων, ως εκ τούτου και τις εισαγωγές στα νοσοκομεία και ταυτοχρόνως τη θνητότητα. Ο ίδιος υπογράμμισε: «Θα δούμε κάτι που έως τώρα δεν το έχουμε δει στη χώρα».

Αυτή η κατάσταση ήδη εξελίσσεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου υπήρχε μεγάλη αύξηση στα κρούσματα και στις εισαγωγές σε νοσοκομείο, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση Τζόνσον σε λήψη νέου γύρου μέτρων.

Σύμφωνα με όλες τις υπάρχουσες πληροφορίες, τα εμβόλια έχουν αποτέλεσμα έναντι του βρετανικού στελέχους, ωστόσο δεν υπάρχει η ίδια βεβαιότητα απέναντι στο μεταλλαγμένο στέλεχος από τη Νότια Αφρική.

Οι φαρμακοβιομηχανίες ήδη έχουν ανακοινώσει ότι εργάζονται στην κατεύθυνση της βελτίωσης της επάρκειας του εμβολίου έναντι πιο ισχυρών στελεχών, αλλά αυτό αναπόφευκτα θα πάρει περισσότερο χρόνο.

Σύμφωνα με το Axios, όλα τα παραπάνω έχουν μια κοινή βάση: Δεν έχει ελεγχθεί ακόμα η διασπορά του ιού. Περισσότερα κρούσματα σημαίνουν περισσότερες εισαγωγές και αυτό περισσότερους θανάτους. Η πανδημική έξαρση δίνει την ευκαιρία στην ανάδυση και τη διασπορά περισσότερων μεταλλάξεων.

Η μεγαλύτερη μετάδοση του ιού σημαίνει ότι ένα μεγαλύτερο μερίδιο του πληθυσμού –τουλάχιστον το 85%– θα πρέπει να εμβολιαστεί για να πετύχουμε την ανοσία αγέλης.

Την ίδια ώρα, η παραγωγή των εμβολίων ακόμα δεν έχει μπει σε μια ικανοποιητική τροχιά, ο έλεγχος της δεύτερης αυτής φάσης της πανδημίας θα εξαρτηθεί από της κοινωνική απόσταση, τη χρήση μάσκας και ούτω καθεξής. Στις ΗΠΑ, η χρήση μάσκας δεν είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένη σε όλες τις Πολιτείες και η νέα διοίκηση Μπάιντεν δίνει αγώνα σε αυτό το πεδίο.

Το Axios καταλήγει επισημαίνοντας ότι το εμβόλιο ναι μεν είναι λειτουργικό και δίνει ελπίδα για τερματισμό της πανδημίας, ωστόσο το να δοθεί αποκλειστικά βάση εκεί είναι λάθος- ένα λάθος που θα οδηγήσει στην πιθανή παράτασητης πανδημίας για χρόνια.

Τι συμβαίνει με τον εμβολιασμό στην Ελλάδα

Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη που έχουν πλήρη εικόνα των διεργασιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και των δόσεων των εμβολίων που θα είναι διαθέσιμα για την Ελλάδα, πιθανότερο σενάριο θεωρείται το εξής: τον Μάιο να έχει εμβολιαστεί το 25%-30% του πληθυσμού. Στην πράξη, δηλαδή, οι άνω των 70 ετών, οι ευάλωτες ομάδες και οι εργαζόμενοι σε επαγγέλματα αιχμής που έρχονται σε επαφή με πολύ κόσμο.