Οι ΗΠΑ έχουν μακρά ιστορία ομαλών μεταβιβάσεων εξουσίας που είναι πιθανόν να συνεχιστεί παρά τις επιθέσεις του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη νομιμότητα της εκλογικού αποτελέσματος, όπως υποστηρίζουν ειδικοί σε θέματα εθνικής ασφάλειας. 

Τι πρέπει όμως να αναμένουμε τις επόμενες εβδομάδες και μήνες;

Υπάρχει προθεσμία για να αποχωρήσει από την προεδρία ο Τραμπ;

Ναι. Οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές δεν έχουν ολοκληρωθεί επίσημα. Οι εκλέκτορες –πρόσωπα που πρόσκεινται στα κόμματα και που τυπικά δεσμεύονται να στηρίξουν τον υποψήφιο που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους στην πολιτεία τους– θα συνεδριάσουν στις 14 Δεκεμβρίου για να ψηφίσουν επίσημα. Το νεοσυσταθέν Κογκρέσο αποδέχεται το αποτελέσματα από το Κολλέγιο των Εκλεκτόρων στις 6 Ιανουαρίου. Εάν ο Μπάιντεν κερδίσει την ψήφο του Κολλεγίου των Εκλεκτόρων, όπως αναμένεται, θα ορκιστεί το μεσημέρι της 20ης Ιανουαρίου –μια ημερομηνία που καθορίζεται από το Σύνταγμα.

Μπορεί να γίνει μεταβίβαση εξουσίας στον Μπάιντεν παρά τις αντιρρήσεις του Τραμπ

Ναι. Ο Τραμπ έχει μόνο την εξουσία να επιβραδύνει τη μεταβίβαση εξουσίας στον Μπάιντεν.

Ένας νόμος, που ονομάζεται Πράξη Προεδρικής Μεταβίβασης του 1963, καθιστά τους δημόσιους λειτουργούς παράγοντες ζωτικής σημασίας για τη μεταβίβαση της εξουσίας, καθώς έχουν συγκεκριμένες προθεσμίες για την παροχή στοιχείων και πρόσβασης στους νέους αξιωματούχους.

Βάσει νόμου, η διαδικασία μεταβίβασης της εξουσίας θα μπει σε υψηλή ταχύτητα μόλις η ομοσπονδιακή αρχή, που ονομάζεται General Services Administration (GSA) και που διαχειρίζεται τα ομοσπονδιακά κτίρια, θα κατονομάσει τον προφανή νικητή των εκλογών. Σε αυτή τη φάση, η ομάδα του νέου προέδρου μπορεί να έχει τη διάθεσή της ενημερωτικά έγγραφα, να χρησιμοποιήσει πόρους και να αποστείλει εκπροσώπους να επισκεφθούν κυβερνητικούς φορείς.

Χθες, ειδικοί σε θέματα μεταβίβασης εξουσίας απέστειλαν επιστολή στην επικεφαλής της GSA Έμιλι Μέρφι, καλώντας την να αναγνωρίσει τον Μπάιντεν ως νικητή.

«Παρά το γεγονός ότι θα υπάρξουν νομικά ζητήματα που απαιτούν δικαστικές αποφάσεις, το αποτέλεσμα [των προεδρικών εκλογών] είναι επαρκώς ξεκάθαρο και η διαδικασία μεταβίβασης της εξουσίας πρέπει να ξεκινήσει τώρα» ανέφερε σε επιστολή του το Κέντρο Μεταβίβασης της Προεδρικής Εξουσίας.

Το GSA ανέφερε σε ανακοίνωση το Σάββατο ότι «επιβεβαιώνει τον προφανή επιτυχή υποψήφιο μόλις είναι ξεκάθαρος ο νικητής βάσει της διαδικασίας που ορίζεται στο Σύνταγμα».

Πολιτικοί επιστήμονές δήλωσαν στο Reuters ότι είναι αισιόδοξοι για την ανθεκτικότητα αυτού του νομικού πλαισίου.

Παρά την εχθρότητα μεταξύ του Τραμπ και του Μπάιντεν κατά την προεκλογική εκστρατεία, η κυβέρνηση του Τραμπ συμμορφώθηκε νωρίτερα φέτος με τις θεσμικές υποχρεώσεις για τη παροχή ομοσπονδιακών χώρων γραφείων και κυβερνητικών πόρων στην προεκλογική εκστρατεία του Μπάιντεν.

Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ορκίζονται να τηρούν το Σύνταγμα των ΗΠΑ. Ο όρκος αυτός απαιτεί την αναγνώριση του Μπάιντεν ως νέου προέδρου εάν κερδίσει το Κολλέγιο των Εκλεκτόρων, ανεξάρτητα από το τι λέει ο Τραμπ, δήλωσε ο Ρόμπερτ Τσέσνι, καθηγητής δικαίου εθνικής ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. «Δυσκολεύομαι πολύ να πιστέψω ότι ο στρατός, οι μυστικές υπηρεσίες, το FBI, ή κάποιο άλλο κομμάτι της γραφειοκρατίας θα συνταχθεί με τον Τραμπ εάν το Κολλέγιο των Εκλεκτόρων ή ένα δικαστήριο πουν το αντίθετο», δήλωσε.

Μπορεί ο στρατός να απομακρύνει τον Τραμπ;

Δύο βετεράνοι του αμερικανικού στρατού ανέφεραν την πιθανότητα ο στρατός να εξαναγκάσει τον Τραμπ να απομακρυνθεί σε «ανοικτή επιστολή» προς τον αρχηγό του γενικού επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγό Μαρκ Μίλεϊ, τον Αύγουστο.

«Εάν ο Ντόναλντ Τραμπ αρνηθεί να εγκαταλείψει τη θέση του κατά τη λήξη της συνταγματικής του θητείας, ο στρατός των ΗΠΑ πρέπει να τον απομακρύνει διά της βίας, και πρέπει να δώσετε αυτή την εντολή», ανέφερε η επιστολή που δημοσιεύθηκε στο Defense One και έφερε την υπογραφή του Τζον Ναγκλ, εν αποστρατεία αξιωματικού του στρατού και του Πολ Γίνγκλινγκ, αντισυνταγματάρχη εν αποστρατεία του αμερικανικού στρατού.

Ωστόσο άλλοι υποστήριξαν ότι μια τέτοια κίνηση είναι καλό να αφεθεί στην Μυστική Υπηρεσία, που είναι επιφορτισμένοι με την ασφάλεια του προέδρου και άλλων προσωπικοτήτων, επικαλούμενοι μια θεμελιώδη νομική αρχή των ΗΠΑ ότι το στρατιωτικό προσωπικό δεν θα πρέπει να παρεμβαίνει σε θέματα εγχώριας επιβολής του νόμου.

«Έχουμε συνταγματικές διαδικασίες για να το διαχειριστούμε αυτό και ο στρατός δεν είναι μέρος αυτής της εξίσωσης», δήλωσε ο Κόρι Σάκε, διευθυντής διεθνούς και αμυντικής πολιτικής στο American Enterprise Institute.

Εάν ο Τραμπ πραγματικά αρνηθεί να εγκαταλείψει τον Λευκό Οίκο, στις 20 Ιανουαρίου θα θεωρηθεί ότι βρίσκεται εκεί παρανόμως, δήλωσε ο Τσέσνι.

«Η Μυστική Υπηρεσία τότε θα έρθειν και θα τον συνοδεύσει έξω», είπε ο ίδιος.