Οι φιλικές σχέσεις είναι σημαντικός παράγοντας ευζωίας, ενώ η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, αλλά και με καρδιαγγειακά προβλήματα

Τα τελευταία χρόνια, οι κύκλοι των φίλων στις ΗΠΑ συρρικνώνονται, φαινόμενο που επιταχύνθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πριν από τριάντα χρόνια, μόνο το 3% των Αμερικανών, σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας Gallup, ανέφερε ότι δεν είχε στενούς φίλους. Το ποσοστό αυτό εκτινάχθηκε στο 12% σε διαδικτυακή έρευνα το 2021. Την πρώτη χρονιά της πανδημίας, το 13% των γυναικών και το 8% των ανδρών, ηλικίας από 30 έως 49 ετών, παραδέχονταν ότι είχαν χάσει την επαφή με τους περισσότερους φίλους τους.

Αυτή η κατάσταση έχει δυσμενείς συνέπειες για την υγεία. Οι φιλικές σχέσεις είναι σημαντικός παράγοντας ευζωίας, ενώ η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, αλλά και με καρδιαγγειακά προβλήματα. Μελέτη που εκπόνησε το 2010 η Τζουλιάν Χολτ Λούντσταντ, καθηγήτρια Ψυχολογίας και Νευροεπιστημών στο Πανεπιστήμιο Μπρίγκχαμ Γιανγκ της Γιούτα, διαπίστωσε ότι η μοναξιά είναι εξίσου επικίνδυνη για την υγεία μας όσο το κάπνισμα 15 τσιγάρων κάθε ημέρα.

Ποιος είναι ο ιδανικός αριθμός φίλων που πρέπει να έχουμε: Η Τζουλιάν Χολτ Λούντσταντ επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες επί του αντικειμένου, αλλά οι λίγες που έγιναν υποδεικνύουν ως «χρυσό» αριθμό τους τρεις έως έξι στενούς φίλους. Ο δρ Τζέφρι Χολ, καθηγητής Επιστημών Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας, αντιθέτως, εκτιμά ότι για να αντιμετωπιστούν οι δυσμενείς συνέπειες που έχει η μοναξιά στη φυσική μας υγεία, αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρχει στη ζωή μας ένας άνθρωπος – σύντροφος, γονέας, φίλος ή άλλος.

Μελέτες υποδεικνύουν ως «χρυσό» αριθμό τα τρία έως έξι στενά άτομα, ενώ ο δρ Τζέφρι Χολ εκτιμά ότι αρκεί να υπάρχει στη ζωή μας ένας άνθρωπος – σύντροφος, γονέας, φίλος ή άλλος

Ο ρόλος των social media

Ασαφές είναι, πάντως, ποιο ρόλο διαδραματίζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς έρευνες έχουν δείξει ότι ο αριθμός των «φίλων» που έχει ένας χρήστης δεν επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο εκλαμβάνει την ευζωία του. Αν και κατά την πανδημία πολλοί έχασαν την επαφή τους με το φιλικό τους περιβάλλον, κάποιοι βρήκαν ουσιαστική επικοινωνία στο Διαδίκτυο.

Ακόμα όμως και αν νιώσουμε ότι θα θέλαμε να αποκτήσουμε περισσότερους φίλους, κάτι τέτοιο είναι αρκετά δύσκολο στην ενήλικη ζωή μας. Οι έρευνες δείχνουν ότι πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται γιατί διστάζουν να εμπιστευθούν νέα πρόσωπα ή απλώς επειδή δεν διαθέτουν αρκετό χρόνο για να καλλιεργήσουν μια σχέση. Για αυτό συχνά είναι ευκολότερο να δοθεί νέα πνοή σε μια φιλία που έχει ατονήσει, τονίζει η ψυχολόγος Μαρίζα Φράνκο. «Πάρτε την πρωτοβουλία και μη νομίσετε ότι οι φιλίες δημιουργούνται αυτόματα. Διατηρήστε, όμως, την ευθυκρισία σας. Αν οι νέοι “φίλοι” σάς δημιουργούν αμφιβολίες επειδή είναι ανταγωνιστικοί, υπερβολικά επικριτικοί ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο, μη δαπανάτε μαζί τους τον χρόνο σας, διότι αυτό βλάπτει την υγεία σας».

Ο παράγων χρόνος

O δρ Χολ υπογραμμίζει ότι ο χρόνος που περνάτε με τους φίλους σας είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Μια στενή φιλία χρειάζεται για να αναπτυχθεί τουλάχιστον 200 ώρες. Eχει και ένα ενθαρρυντικό συμπέρασμα για τους πιο εσωστρεφείς. H ύπαρξη τριών έως έξι φίλων στη ζωή μας, επισημαίνει, μπορεί να είναι ένας υπολογισμός, αλλά δεν συνιστά και απαρέγκλιτο κανόνα για όλους μας. «Η προσωπικότητα κάθε ανθρώπου και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ζωής του είναι αυτά που θα κάνουν τη διαφορά».

ΚAΘΡΙΝ ΠΙΡΣΟΝ / THE NEW YORK TIMES / ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ