Πρόσφυγες και ντόπιοι ανταλλάσσουν εμπειρίες μέσα από εργαστήρια stand-up comedy
Στη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης, σε ένα χώρο γεμάτο χρώμα και παιδικά παιχνίδια, συναντάται μια πολυπολιτισμική ομάδα νέων ανθρώπων, οι οποίοι μυούνται στον κόσμο του stand-up comedy. Στέκονται πίσω από το μικρόφωνο και αφηγούνται τις ιστορίες και τα βιώματά τους μέσα από μια χιουμοριστική οπτική.
Αυτές οι συναντήσεις προσφύγων, μεταναστών και ντόπιων γίνονται μέσα από μια σειρά εργαστηρίων stand-up comedy, υπό το συντονισμό της οργάνωσης «Athens Comics Library». Στα εργαστήρια οι συμμετέχοντες μαθαίνουν τεχνικές κωμωδίας και επιλέγουν τα θέματα που τους εμπνέουν, πάνω στα οποία δουλεύουν την αφήγησή τους. Στόχος των εργαστηρίων είναι να δώσουν βήμα σε επίδοξους κωμικούς, ιδιαίτερα προσφυγικού και μεταναστευτικού προφίλ, προκειμένου να μοιραστούν τις ιστορίες τους υπό το πρίσμα της κωμωδίας. Κορύφωση των εργαστηρίων θα αποτελέσει η παράσταση που θα δώσουν οι συμμετέχοντες, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό την Κυριακή 19 Ιουνίου, στις 6:00 μ.μ., στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η συντονίστρια του προγράμματος, Βασιλεία Βαξεβάνη, «συχνά ζητάμε από πρόσφυγες και μετανάστες να πουν την ιστορία τους και περιμένουμε να ακούσουμε μια δακρύβρεχτη ή σοβαρή ιστορία, που είναι ένα κομμάτι της πραγματικότητας, αλλά όχι όλη η ζωή τους. Στόχος των εργαστηρίων είναι να δείξουν και ένα άλλο κομμάτι της πραγματικότητας, που εμπεριέχει χιούμορ. Επίσης, το γέλιο έχει ένα στοιχείο επούλωσης, υπάρχει και άλλη σκοπιά για να δεις το τραύμα που έχεις ζήσει, άρα και τον εαυτό σου: είσαι ένας άνθρωπος με ολόπλευρη προσωπικότητα και έχεις και αστείες ιστορίες να πεις».
Επίσης, η κυρία Βαξεβάνη διευκρινίζει ότι «δεν ζητάμε ποτέ από τους συμμετέχοντες να μας αφηγηθούν αστείες ιστορίες, αλλά ενδιαφέρουσες ιστορίες. Αυτό οδηγεί στην ενδυνάμωση, γιατί οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι έχουν κάτι ενδιαφέρον να πουν».
Τα εργαστήρια οργανώθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «No Direction Home: Stand-up Comedy», το οποίο η «Athens Comics Library» υλοποιεί σε συνεργασία με τη βρετανική οργάνωση «Counterpoint Arts» που συνδυάζει δημιουργικά τη μετανάστευση με τις τέχνες. Στη Βρετανία τα αντίστοιχα εργαστήρια πραγματοποιούνται από το 2018 με τη συμμετοχή του κωμικού Τομ Πάρι, ο οποίος έκανε και διαδικτυακή εκπαίδευση στους συμμετέχοντες των εργαστηρίων της Αθήνας.
Ανάμεσα στους συμμετέχοντες είναι ο 18χρονος Άρας, αιτών άσυλο από το Αφγανιστάν, ο οποίος ζει τα τελευταία έξι χρόνια στην Ελλάδα. Μέχρι τη συμμετοχή του στα εργαστήρια δεν είχε καμία επαφή με την stand-up comedy. «Μου φάνηκαν ενδιαφέροντα γιατί μου αρέσει να δοκιμάζω καινούριες δραστηριότητες», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ σε άπταιστα ελληνικά.
Στα εργαστήρια έχει επιλέξει να παρουσιάσει τρεις ιστορίες σχετικές με τη ζωή του: τη σχέση του με την αγαπημένη του κιθάρα, τη ζωή του στο σχολείο και τη σχέση του με τις κοπέλες. Μας εξηγεί ότι δεν θέλει να βασίσει τις ιστορίες του στις δύσκολες εμπειρίες που έχει ζήσει, θεωρεί ότι δεν ταιριάζουν με την κωμωδία. «Δεν θέλω να θυμάμαι τις δυσκολίες που έζησα και να μείνω πίσω στη ζωή μου», λέει χαρακτηριστικά. Εξάλλου, παρά τις δυσκολίες που έχει βιώσει, φοιτά σε ελληνικό σχολείο και νιώθει υπερήφανος που μόλις ολοκλήρωσε τη Γ’ Γυμνασίου. «Είναι μεγάλη επιτυχία στη ζωή μου ότι αυτό το πραγματοποίησα σε μια ξένη χώρα, σε ένα ελληνικό σχολείο. Δεν περίμενα ότι θα γνώριζα τόσους ανθρώπους στην Ελλάδα, θα μάθαινα καλά μια ξένη γλώσσα και τελικά τα κατάφερα. Είναι αυτό που λένε ότι η θέληση παίζει ρόλο», επισημαίνει.
Για τη Λιν από το Λουξεμβούργο, που ζει τα τελευταία δύο χρόνια στην Αθήνα και συνεργάζεται ως εθελόντρια με τη ΜΚΟ Ankaa Project, η φυσιογνωμία της Αθήνας αντικατοπτρίζεται και στη σύνθεση των συγκεκριμένων εργαστηρίων. «Μου αρέσει η πολυπολιτισμική σύνθεση της ομάδας. Έτσι βλέπω και την Αθήνα, ως μια πολυπολιτισμική πόλη», λέει. Η ίδια πιστεύει ότι αυτή η πολυπολιτισμικότητα του πρότζεκτ «φέρνει την ομορφιά στα εργαστήρια, ότι άνθρωποι με διαφορετικές εμπειρίες συναντώνται με έναν αστείο τρόπο».
Ως συμμετέχουσα στα εργαστήρια η Λιν αντλεί την έμπνευσή της από καθημερινές εμπειρίες και συναισθήματα, γι’ αυτό έχει διαρκώς μαζί της ένα σημειωματάριο, όπου καταγράφει αστεία συμβάντα. «Έτσι ανακάλυψα ότι κάποιες εμπειρίες είναι αστείες και οι άνθρωποι συνδέονται με αυτές», εξηγεί.
Η σύνδεση του κοινού με τις ιστορίες των κωμικών αποτελεί το στοίχημα και της Κωνσταντίνας, σχεδιάστριας γυαλιών σε εταιρεία και μιας από τις Ελληνίδες συμμετέχουσες στα εργαστήρια. Πηγή έμπνευσης και για εκείνη αποτελούν οι καθημερινές ιστορίες, «ακόμα και μια ρουτίνα που μπορείς να την κάνεις αστεία και το κοινό να σε καταλάβει, χωρίς να σε ξέρει, χωρίς να έχετε κοινό κώδικα επικοινωνίας». Επίσης περιγράφει πώς μέσα από τα εργαστήρια ο καθένας προσπαθεί να σπάσει τον πάγο «ώστε να μπορέσουμε στο τέλος να επικοινωνήσουμε τις εμπειρίες μας. Μπορεί έτσι οι άλλοι να γίνουν μέρος του κόσμου σου και εσύ μέρος του δικού τους. Δεν ξέρω αν είναι εύκολο ή δύσκολο αλλά θέλει δουλειά».
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα εντάσσεται στο πρώτο φεστιβάλ «Refugee Week Greece», που γίνεται στην Ελλάδα 20-26 Ιουνίου υπό το συντονισμό του «Athens Comics Library», με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων.