Ο πνιγμός ενός ανθρώπου που ήθελε απλώς να ταξιδέψει είναι μια ανυπολόγιστη καταστροφή που εντείνει την ανάγκη, μπροστά στα κύματα μισαναπηρικής προκατάληψης και βίας, να ορθωθούν ανθρώπινοι κυματοθραύστες

Ο Αντώνης Καργιώτης ήταν παλιός γνώριμος στους εργάτες του λιμανιού του Πειραιά. Κυκλοφορούσε συχνά στην Πύλη όπου έδεναν τα πλοία από την Κρήτη και πηγαινοερχόταν στο νησί τακτικά. Κάποιοι τον είχαν δει να κοιμάται στο λιμάνι, αντάλλαξαν μαζί του μερικές κουβέντες εκείνο το ίδιο βράδυ πριν πεθάνει. Τους είχε πει ότι είχε κάποια προβλήματα. Άνθρωποι που τον γνώρισαν τον περιέγραψαν στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ως «αδύνατο και αδύναμο». Δεν διέθετε τη σωματική διάπλαση για να τα βάλει με τα ορμητικά απόνερα της προπέλας, αλλά όσο καλός κολυμβητής και αν είναι κάποιος, είναι μάλλον απίθανο να γλιτώσει τον πνιγμό σε εκείνο το σημείο, -σημείωσε ο καβοδέτης που περισυνέλεξε τη σορό του από τη θάλασσα.

Τις ώρες που έπονταν του πνιγμού, τα ξημερώματα της Τετάρτης, στο λιμάνι επικρατούσε απόκοσμη σιωπή. Το Blue Horizon παρέμενε δεμένο μέχρι να αντικατασταθεί το πλήρωμα που θα το πήγαινε πίσω στην Κρήτη, μερικά οχήματα του λιμενικού βρίσκονταν στο σημείο -μάλλον ετεροχρονισμένα σύμφωνα με μαρτυρίες αυτοπτών στην «Κ»- και οι καβοδέτες που είχαν τελειώσει τη βάρδιά τους παρέμεναν σε επιφυλακή για να λύσουν τους κάβους. Ένας πιτσιρικάς που είχε παρακολουθήσει το περιστατικό σχεδόν από το ξεκίνημά του, σχολίασε, στα πηγαδάκια των λιγοστών που βρίσκονταν μέχρι αργά εκείνο το βράδυ στην Πύλη Ε3, ότι τελικά ο Αντώνης θα έμπαινε στο καράβι για την Κρήτη. Η φωτογραφία της νεκροφόρας που περνάει τον καταπέλτη για να οδηγήσει τον νεκρό στον Άγιο Νικόλαο για την κηδεία την Παρασκευή, επιβεβαίωσε την τραγική παρατήρηση.

Απόρριψη

Ελάχιστοι γνωρίζουν ποιες ήταν οι τελευταίες κουβέντες που αντάλλαξε με τα μέλη του πληρώματος που τον εξώθησαν, σύμφωνα με τα βίντεο που έχουν δει το φως τη δημοσιότητας, στη θάλασσα. Αλλά δεν είναι ίσως πολύ δύσκολο να φανταστεί κανείς τις τελευταίες σκέψεις που έκανε ο 36χρονος επιβάτης, που σκόπευε απλώς να ταξιδέψει: Απορία για την άρνηση επιβίβασης, ίσως και απόγνωση για το δίκαιο αίτημά του που προσέκρουσε σε αναχώματα λογικής. Απόρριψη ήταν μάλλον η τελευταία εντύπωση που αποκόμισε ο Αντώνης Καργιώτης από τον κόσμο στον οποίο μεγάλωσε, πριν τον αναγκάσουν να τον εγκαταλείψει.

Δεν θα ήταν όμως η πρώτη φορά που την ένιωθε. Βίντεο που κυκλοφορούν τις τελευταίες μέρες στα social media δείχνουν τον 36χρονο να βιντεοσκοπείται παρά τη θέλησή του και να χλευάζεται. «Τις τελευταίες ώρες έρχονται πολλά μηνύματα στο inbox των Cool Crips και σε μερικά από αυτά ο Αντώνης γινόταν αντικείμενο χλευασμού όσο ακόμα ζούσε», λέει στην «Κ» ο Σπύρος Νταντανίδης, ανάπηρος ακτιβιστής και συνδημιουργός μιας σελίδας με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για ζητήματα αναπηρίας.

«Κάποιοι τον έβγαζαν βίντεο χωρίς τη θέλησή του και γελούσαν γιατί ένιωθαν πιο έξυπνοι από τον Αντώνη. Αυτό μας ταρακουνάει ακόμα περισσότερο. Σκεφτόμαστε ότι οι άνθρωποι με νοητικές βλάβες, οι συνανάπηροί μας, βιώνουν πολύ συχνά καταστάσεις στις οποίες τους περιγελούν, ίσως δημόσια σε κάποια παραδείγματα. Σκεφτόμαστε τον φόβο που βιώνουν οι οικογένειές τους για το αν η κοροϊδία θα μετατραπεί σε ωμή βία και πόσο έντονα θα γίνει αυτό. Σκεφτόμαστε πως η υποτίμηση έχει γίνει νόρμα -έτσι ήταν κι έτσι είναι. Τον χαζό τον κοροϊδεύεις, τον τυφλό τον λυπάσαι, τον κουτσό τον θαυμάζεις. Και δεν ξέρω αν το καταλάβατε αλλά αυτά μπορεί να οδηγήσουν και σε φόνο, όσο τρομακτικό κι αν ακούγεται», λέει ο κ. Νταντανίδης.

Χωρίς τύψεις

«Πιστεύω ότι ήταν μια ενέργεια που είχε να κάνει με την αναπηρία του», λέει στην «Κ» και ο ψυχίατρος Μανόλης Καναβάκης, που γνώριζε τον 36χρονο από δράσεις στην κοινότητα της κινητής μονάδας ψυχικής υγείας στον Άγιο Νικόλαο. Ο κ. Καναβάκης είχε ενημερώσει στο παρελθόν πληρώματα πλοίων της γραμμής Κρήτης – Πειραιά για την ευαλωτότητα του Αντώνη Καργιώτη και τους είχε ζητήσει να τον προσέχουν.

Από αυτήν την προτροπή μέχρι το σπρώξιμο και την εγκατάλειψη ανθρώπου στη θάλασσα, μεσολαβεί ένα δυσνόητο χάος που εξηγείται ίσως μόνο από την εισχώρηση και εδραίωση μισαναπηρικών αντιλήψεων σε μέρος της κοινωνίας. «Η πράξη των ναυτικών απέναντι στον Αντώνη ήταν μια πράξη η οποία δείχνει την έλλειψη συνείδησης και την έλλειψη τύψεων. Καμία τύψη και συνείδηση απέναντι σε έναν ευάλωτο άνθρωπο», λέει ο κ. Καναβάκης και επιχειρεί μια εξήγηση: «Το 1974 έγινε ένα συνέδριο στην Αθήνα με θέμα “Πολιτική, αλλαγή και ανθρώπινη συμπεριφορά”. Έχουν περάσει τόσα χρόνια και σήμερα η κοινωνία έχει γίνει πολύ χειρότερη. Η οικονομική κρίση και η πανδημία είναι μόνο δύο παραδείγματα που έκαναν τους ανθρώπους χειρότερους. Σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν μπαίνουν στη θέση του άλλου τόσο εύκολα και νοιάζονται μόνο για τον εαυτό τους και μάλιστα κάνουν και κάτι περισσότερο: στρέφονται εναντίον του άλλου. Ο Αντώνης ήταν πλήρως σε θέση να μετακινηθεί αυτόνομα στη γραμμή Κρήτης – Πειραιά. Το γεγονός ότι ο λόγος του ήταν λίγο ιδιαίτερος και ο σωματότυπος μικρός και ανήμπορος στην ουσία, τους έδινε τη δυνατότητα να μην δώσουν τη σημασία που όφειλαν, λέει.

Οργιζόμαστε γιατί είδαμε σε βίντεο τη σκληρή εικόνα του μισαναπηρισμού. Όχι μιας ράμπας που την κλείνει ένα αμάξι, ούτε μιας κατειλημμένης αναπηρικής θέσης. Του μισαναπηρισμού που σου λέει ωμά ότι “άλλο εσύ κι άλλο εμείς”

«Όταν είδαμε το βίντεο νιώσαμε σοκ για την βαρβαρότητα. Όταν μάθαμε ότι ο νεκρός ήταν ανάπηρος νιώσαμε ένα σφίξιμο, έναν κόμπο στον λαιμό. Κι όταν συνειδητοποιήσαμε ότι μάλλον τον ήξεραν, τον έσπρωξαν υποτιμώντας την αξία της ύπαρξής του, δεν σκέφτηκαν να τον σώσουν από πνιγμό και ατίμασαν τον νεκρό φεύγοντας από το λιμάνι, τότε νιώσαμε οργή. Οργιζόμαστε γιατί είδαμε σε βίντεο τη σκληρή εικόνα του μισαναπηρισμού. Όχι μιας ράμπας που την κλείνει ένα αμάξι, ούτε μιας κατειλημμένης αναπηρικής θέσης. Του μισαναπηρισμού που σου λέει ωμά ότι “άλλο εσύ κι άλλο εμείς”. Τέλος, τον Αντώνη τον έσπρωξαν κι επειδή είχε την εικόνα ενός φτωχού ανθρώπου. Να σας εξηγήσω εδώ πως οι ανάπηροι άνθρωποι φτωχοποιούμαστε κατά κόρον επειδή μας αποκλείουν εμπόδια που τα συναντάμε σε κοινωνικές και επαγγελματικές δραστηριότητες κι επειδή δεν λαμβάνουμε καμια σοβαρή στήριξη για αυτό. Το έγκλημα αυτό δεν είναι μόνο απάνθρωπο και κατάπτυστο. Είναι ξεκάθαρα μισαναπηρικό», καταλήγει ο Σπύρος Νταντανίδης.

Ο πνιγμός ενός ανθρώπου που ήθελε απλώς να ταξιδέψει είναι μια ανυπολόγιστη καταστροφή που εντείνει την ανάγκη, μπροστά στα κύματα μισαναπηρικής προκατάληψης και βίας, να ορθωθούν ανθρώπινοι κυματοθραύστες.

Ελβίρα Κρίθαρη – kathimerini.gr