Πληρώνουν ακριβά για μια θέση σε συναυλία
Μάλλον δεν εννοούσε ακριβώς αυτό ο Kanye West όταν το 2013 κυκλοφόρησε το κράμα ηλεκτρονικής και χιπ χοπ μουσικής «I Am a God», ωστόσο η πραγματικότητα είναι πως οι τιμές των εισιτηρίων των σύγχρονων συναυλιών έχουν φτάσει στον Θεό. Η μέση τιμή ενός εισιτηρίου για τις 100 δημοφιλέστερες εμφανίσεις στις ΗΠΑ έχει καταφέρει σχεδόν να τετραπλασιαστεί μέσα σε μόλις δύο δεκαετίες, ξεπερνώντας κατά πολύ τα επίπεδα του πληθωρισμού, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας Pollstar. Ενώ το 1996, 25 δολάρια αρκούσαν για να απολαύσει κανείς ζωντανά τις επιτυχίες της εποχής, το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους οι τιμές των εισιτηρίων κυμάνθηκαν γύρω από το ποσό των 92 δολαρίων.
Από μια άποψη, οι αστρονομικές τιμές αποτελούν αναμενόμενη επίπτωση της μάστιγας της πειρατείας, καθώς και των σημαντικά μειωμένων εσόδων των καλλιτεχνών την εποχή του streaming και της βασιλείας του Spotify. Αλλωστε, οι αστέρες του πανθέου της ποπ μουσικής, όπως η Μπιγιονσέ και η Τέιλορ Σουίφτ, μπορούν να βγάλουν περισσότερα χάρη στις μαξιμαλιστικές εμφανίσεις ενός μήνα απ’ ό,τι κερδίζουν από τις πωλήσεις δίσκων ενός ολόκληρου χρόνου.
Ωστόσο, όπως στις περισσότερες περιπτώσεις, η εκθετική άνοδος των τιμών είναι και ζήτημα της ζήτησης – γεγονός που αποδεικνύουν άλλωστε και οι κατάμεστες αρένες των συναυλιών του 2019. «Η πραγματικότητα είναι πως υποτιμούσαμε τα εισιτήρια για πολλά, πολλά χρόνια», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Τζο Κίλιαν, ο οποίος οργανώνει σειρά επιτυχημένων συναυλιών στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης, ενώ συμπληρώνει πως οι οπαδοί θα πλήρωναν οποιαδήποτε τιμή για να απολαύσουν από κοντά τον αγαπημένο τους καλλιτέχνη.
Το φαινόμενο αυτό τράβηξε την προσοχή της μουσικής βιομηχανίας, χάρη στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες μεταπωλήσεων, όπως το Stubhub και το Ticketmaster, στις οποίες η αγοραπωλησία εισιτηρίων θύμιζε σχεδόν δημοπρασία σπάνιων κειμηλίων. Το 2016, μάλιστα, αφελής χρήστης πλήρωσε 5.000 δολάρια μέσω πλατφόρμας μεταπωλήσεων για να παρακολουθήσει από κοντά τη Ριάνα. Οταν αντιλήφθηκε πως η αρχική τιμή δεν ξεπερνούσε τα 100 δολάρια, παραπονέθηκε στο διαδικτυακό τμήμα εξυπηρέτησης πελατών, ωστόσο η απάντηση της υπαλλήλου τον αποστόμωσε: «Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι, κύριε μου, αφού μόνος σας το πληρώσατε!».
Στον εντυπωσιακά υψηλό μέσον όρο τιμής των εισιτηρίων συμβάλλει, φυσικά, και η διαφορετική κοστολόγηση. Σειρά καλλιτεχνών οργανώνει πλέον ξεχωριστές VIP εμπειρίες για τους οπαδούς που διαθέτουν «χοντρά πορτοφόλια», οι οποίες περιλαμβάνουν περίοπτα καθίσματα και προσωπικές συναντήσεις μετά το πέρας της συναυλίας. Στην τελευταία συναυλία του, ο Jay-Z χρέωσε μέχρι και 2.000 δολάρια για τους λίγους και εκλεκτούς που επιθυμούσαν μια σέλφι στα παρασκήνια. Από την άλλη, η έννοια της σύγχρονης συναυλίας έχει τελείως μεταλλαχθεί, καθώς οι καλλιτέχνες διευρύνουν τα σύνορα και παρουσιάζουν πανάκριβες, φαντασμαγορικές παραγωγές. Στην τελευταία της περιοδεία, η Μπιγιονσέ ερμήνευσε μπροστά σε δεκάδες μουσικούς που ήταν ντυμένοι σαν αθλητική μπάντα και εκτελούσαν μια χορογραφία που έκοβε την ανάσα, ενώ η συναυλία Cornucopia της πάντοτε διορατικής Μπιορκ συμπεριέλαβε έναν φουτουριστικό ανεμοστρόβιλο από πολύχρωμα οπτικά εφέ επαυξημένης πραγματικότητας.
Ισως τελικά την εποχή όπου οι άνθρωποι επικοινωνούν, ερωτεύονται και διασκεδάζουν ψηφιακά, μια ζωντανή μουσική εμπειρία να αποκτά πράγματι επιπλέον αξία. Ισως βέβαια και όχι – το πιο σύνηθες θέαμα στις συναυλίες του σήμερα, άλλωστε, είναι χιλιάδες κινητά στραμμένα προς τον καλλιτέχνη να βιντεοσκοπούν κάθε κίνησή του.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ