Το φιλμ που χάρισε στον Καουρισμάκι το βραβείο της επιτροπής στις Κάννες

Πεσμένα φύλλα ★★★½
ΔΡΑΜΕΝΤΙ (2023)
Σκηνοθεσία: Ακι Καουρισμάκι
Ερμηνείες: Αλμα Πόιστι, Γιούσι Βατάνεν

Ο βετεράνος, αλλά πάντα ενδιαφέρων, Ακι Καουρισμάκι κέρδισε το βραβείο της επιτροπής του τελευταίου Φεστιβάλ Καννών, με ένα μίνι κομψοτέχνημα διάρκειας μόλις 81 λεπτών. Εκείνη δουλεύει σε σούπερ μάρκετ και γυρίζει σπίτι μόνο για να ζεστάνει ένα «έτοιμο» γεύμα και να πέσει για ύπνο. Εκείνος τελειώνει τη χειρωνακτική εργασία του και πίνει μερικές γερές γουλιές αλκοόλ προτού ξαπλώσει σε μια στενόχωρη για το μπόι του κουκέτα. Οι δυο μοναχικοί άνθρωποι θα συναντηθούν τυχαία ένα σαββατόβραδο σε κάποιο καραόκε μπαρ· η βουβή έλξη τους είναι ισχυρή, ωστόσο, μια σειρά από δυσκολίες, άλλες κωμικές και άλλες δραματικές, θα σταθεί εμπόδιο στην κοινή τους ευτυχία.

Με μινιμαλιστικό στυλ, ο Φινλανδός κινηματογραφιστής δημιουργεί μια εκ πρώτης όψεως «ψυχρή» ιστορία αγάπης, η οποία πάντως καταφέρνει να σου ζεστάνει την καρδιά με την ευαισθησία και τη βαθιά ανθρωπιά που αποπνέει. Οι δύο πρωταγωνιστές, μέλη της εργατικής τάξης, μοιάζουν αρχικά με γρανάζια μιας αμείλικτης μηχανής που επιφυλάσσει ρουτίνα και κατάθλιψη στους μη προνομιούχους, με αντάλλαγμα κάποιες πενιχρές ανέσεις. Παρ’ όλα αυτά, η συνάντησή τους θα πυροδοτήσει έναν κόσμο συναισθημάτων, τα οποία εκφράζονται με ιδιότυπο, αμήχανο τρόπο ή οδηγούν ακόμη και στην αυτοκαταστροφή.

Οπως πάντα στον Καουρισμάκι, η κοινωνικοπολιτική φόρτιση είναι ευδιάκριτη: άνθρωποι που μετά βίας εξασφαλίζουν τα προς το ζην, εργάζονται σε εξαντλητικές δουλειές με αφεντικά που απαιτούν όλο και περισσότερα. Παραδίπλα, κάποιοι άλλοι είναι πρόθυμοι να πατήσουν επί πτωμάτων προκειμένου να κερδίσουν μια ελάχιστη εύνοια. Από τα ραδιόφωνα ακούγονται συνεχώς αναφορές στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Από την άλλη, ακόμη και τα «πεσμένα φύλλα», παρότι έρμαια στις διαθέσεις των ανέμων και της τύχης, καταφέρνουν να αναζητήσουν τουλάχιστον τον δρόμο προς την ευτυχία, συχνά με κωμικά αποτελέσματα. Γενικώς αυτό το «στεγνό», συνήθως μαύρο χιούμορ, χαρακτηριστικό της φινλανδικής σχολής, είναι πανταχού παρόν εδώ, βοηθώντας να ελαφρύνουν μερικές κατά τα άλλα τραγικές καταστάσεις.

Με τα λόγια του ίδιου του Ακι Καουρισμάκι: «Αν και μέχρι στιγμής, η αμφιβόλου ποιότητος φήμη μου έχει δημιουργηθεί κυρίως μέσα από άσχετες βίαιες ταινίες, τελικά αποφάσισα, βασανισμένος από όλους τους παράλογους, περιττούς και εγκληματικούς πολέμους, να γράψω μια ιστορία για τα θέματα μέσα από τα οποία η ανθρωπότητα θα μπορούσε να έχει μέλλον: τη λαχτάρα για αγάπη, αλληλεγγύη, ελπίδα και σεβασμό για τους άλλους ανθρώπους, τη φύση και οτιδήποτε ζωντανό ή νεκρό».

Αιμίλιος Χαρμπής – kathimerini.gr