Περιπλέκονται επικίνδυνα οι σχέσεις Βρετανίας – Κίνας
Στις στήλες της εφημερίδας Financial Times, η επικεφαλής του συνδέσμου βρετανικών βιομηχανιών CBI, Κάρολιν Φέρμπερν, δεν έκρυψε την ανησυχία της για την τροπή που έχουν πάρει οι σινοβρετανικές σχέσεις. Σε διάστημα λίγων μηνών, η συνεργασία Λονδίνου – Πεκίνου έχει διακοπεί σε μία σειρά τομέων, με πιο απλό, αλλά καθόλου αμελητέο παράδειγμα την απόφαση της κινεζικής τηλεόρασης να αφαιρέσει τους αγώνες του αγγλικού πρωταθλήματος από το βασικό κινεζικό αθλητικό κανάλι.
Το ζήτημα, φυσικά, δεν εστιάζεται στο ποδόσφαιρο, αν και για το μάρκετινγκ των βρετανικών ομάδων, η γιγάντια κινεζική αγορά αποκτά όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα. Η απόφαση αντανακλά τη δραματική επιδείνωση των διμερών σχέσεων, την οποία η Κίνα αποδίδει στην υπερβολική επιρροή που ασκεί η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Nτόναλντ Τραμπ στον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον. Η ανακοίνωση της Βρετανίας ότι αποκλείει την κινεζική εταιρεία Huawei από την κατασκευή του δικτύου κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς έγινε δεκτή μετά πολλών επαίνων από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, ο οποίος την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε στο Λονδίνο. Ο Πομπέο επιχειρεί να ωθήσει τη Βρετανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε ένα νέο αντικινεζικό μέτωπο, μεταφέροντας στον 21ο αιώνα το ψυχροπολεμικό μοντέλο του 20ού αιώνα.
Η σινοβρετανική συμφωνία με την οποία η βρετανική αποικία του Χονγκ Κονγκ μεταφέρθηκε σε κινεζικό έλεγχο το 1997 έχει έρθει να τροφοδοτήσει την ένταση, καθώς η Βρετανία κατηγορεί την Κίνα ότι την αψηφά, επεκτείνοντας την ισχύ της κινεζικής δικαιοσύνης στο έδαφος του Χονγκ Κονγκ, με τον νέο νόμο περί εθνικής ασφαλείας. Η Βρετανία αντέδρασε στη νέα κινεζική νομοθεσία προσφέροντας προοπτική υπηκοότητας σε 3 εκατομμύρια κατοίκους του Χονγκ Κονγκ, επιβάλλοντας εμπάργκο όπλων στην πόλη και αναστέλλοντας την ισχύ της συμφωνίας έκδοσης υπόπτων ανάμεσα στη Βρετανία και το Χονγκ Κονγκ. «Θα προστατέψουμε τα ζωτικά μας συμφέροντα, θα διαφυλάξουμε τις αξίες μας και θα υποχρεώσουμε την Κίνα να τηρήσει τις διεθνείς της υποχρεώσεις» δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ.
Η Κίνα κατηγόρησε το Λονδίνο ότι τρέφει ακόμη «αποικιακές φαντασιώσεις» και απείλησε με αντίμετρα, αν η Βρετανία δεν αντιληφθεί «τα σφάλματά της». «Θέλουμε να είμαστε φίλοι και εταίροι σας, αλλά αν θέλετε να μετατρέψετε την Κίνα σε εχθρό σας, θα υποστείτε τις συνέπειες» ανακοίνωσε η κινεζική πρεσβεία στο Λονδίνο, υποστηρίζοντας ότι η προσφορά βρετανικών διαβατηρίων στους κατοίκους του Χονγκ Κονγκ αποτελεί παραβίαση των συμφωνηθέντων από την πλευρά της Βρετανίας.
Τα αντίμετρα αυτά είναι που ανησύχησαν τη Φέρμπερν. «Σε μια ταραχώδη χρονιά, στην οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι με προκλήσεις που δεν έχουν προηγούμενο, ο τρόπος με τον οποίο η Βρετανία αντιμετωπίζει την Κίνα συγκαταλέγεται στα θέματα που προξενούν τον μεγαλύτερο προβληματισμό» έγραψε η επικεφαλής του συνδέσμου βιομηχάνων, προειδοποιώντας ότι οι επιλογές που γίνονται τώρα θα θίξουν τις θέσεις εργασίας και την ευημερία της Βρετανίας στο μέλλον. «Η Κίνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, η ισχυρότερη κινητήρια δύναμη της παγκόσμιας ανάπτυξης και έχει σημαντική συνεισφορά στις θέσεις εργασίας στη Βρετανία» έγραψε, σημειώνοντας ότι οι εξαγωγές βρετανικών προϊόντων προς την Κίνα έχουν εξαπλασιαστεί τα τελευταία 14 χρόνια, ενώ στα βρετανικά πανεπιστήμια, οι Κινέζοι φοιτητές πλέον είναι περισσότεροι από τους φοιτητές που κατάγονται από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες μαζί.
O Βρετανός πρωθυπουργός, που στο παρελθόν έχει περιγράψει τον εαυτό του ως «φιλοκινέζο», έχει δηλώσει ότι η σχέση ανάμεσα στην Κίνα και τη Βρετανία πρέπει να είναι «ώριμη, σύγχρονη, να χαρακτηρίζεται από αμοιβαίο σεβασμό και αναγνώριση του ρόλου της Κίνας στον κόσμο». Η εφαρμογή των κατευθύνσεων αυτών στην πράξη γίνεται όλο και πιο δύσκολη.
FT, BLOOMBERG, BBC, REUTERS, A.P.