Παγκόσμια μανία η Black Friday
Είναι εργάσιμη ημέρα στις περισσότερες χώρες του κόσμου, αλλά οι καταναλωτές συχνά τη μετατρέπουν σε… αργία και κάνουν πραγματικές επιδρομές στα εμπορικά καταστήματα, που προσφέρουν εκπτώσεις και ειδικές τιμές για την ημέρα. Ο λόγος για την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου, αμέσως μετά τη γιορτή της Ημέρας των Ευχαριστιών, που πλέον έχει πάρει τα χαρακτηριστικά της αμερικανικής Black Friday σε πολλές χώρες. Και αυτό γιατί οι ΗΠΑ κατόρθωσαν να εξαγάγουν σε αυτές τις χώρες μία από τις γιορτές του αμερικανικού καταναλωτισμού.
Ετσι, από το Μεξικό μέχρι την Κολομβία και το Πακιστάν, οι έμποροι λιανικής σπεύδουν να υιοθετήσουν το πρόσχημα της Black Friday για να δώσουν προσφορές για τα προϊόντα τους και να τονώσουν τις πωλήσεις τους, εκμεταλλευόμενοι την καταναλωτική μανία της ημέρας· μιας ημέρας που σηματοδοτεί ουσιαστικά την έναρξη της περιόδου των χριστουγεννιάτικων αγορών.
Το Μεξικό εισήγαγε μεν το αμερικανικό έθιμο, αλλά του έδωσε εθνικά χαρακτηριστικά και τροποποίησε τις ημερομηνίες. Το 2011 η κυβέρνηση του Μεξικού ήρθε σε συμφωνία με τις τοπικές επιχειρήσεις για να βαφτίσουν τη δική τους καταναλωτική γιορτή «El Buen Fin», που σημαίνει «Το καλό Σαββατοκύριακο». Πρόκειται για το Σαββατοκύριακο που συμπίπτει με την Ημέρα της Επανάστασης στα τέλη Νοεμβρίου. Η επιτυχία του συνδυασμού αυτού, εισαγόμενου συρμού και παράδοσης, υπήρξε ιδιαίτερα ικανοποιητική, καθώς οι καταναλωτές επιδράμουν μαζικά στα καταστήματα, όπου και λαμβάνουν χώρα μερικές από τις σκηνές που είναι συνήθεις στις ΗΠΑ μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών. Στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, που αρχίζει από την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου, οι πωλήσεις αυξάνονται κατά μέσον όρον 15% ετησίως. Αναμένεται μάλιστα να φτάσουν φέτος σε αξία τα 120 δισ. πέσο, ποσό αντίστοιχο περίπου των 6,2 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με έρευνα της μεξικανικής εφημερίδας El Economista.
Η Βρετανία έχει τις δικές της καταναλωτικές παραδόσεις και συγκεκριμένα τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων, την 26η Δεκεμβρίου, γνωστή ως Boxing Day. Οι Αρχές δεν εμπόδισαν πάντως τα εμπορικά καταστήματα να υιοθετήσουν τόσο την Black Friday όσο και τη Cybher Monday. Σχετική έρευνα της συμβουλευτικής Oliver Wyman καταδεικνύει ότι το 89% των Βρετανών καταναλωτών προγραμματίζει τις αγορές του γι’ αυτές τις ημέρες. Μόνον το 11%, όμως, σχεδιάζει να περιοριστεί σε αγορές από καταστήματα. Οι εικόνες των γεμάτων καταστημάτων είναι, πάντως, συνήθεις στις 26 Δεκεμβρίου, όταν οι καταναλωτές τα επισκέπτονται για να αλλάξουν δώρα που δεν τους ικανοποιούν.
Η Κίνα, χάρη στην εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου Alibaba, μοιάζει να έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ. Σε μία δεκαετία, από το 2009 έως σήμερα, ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου μετέτρεψε την Ημέρα των Ανύπαντρων στη μεγαλύτερη καταναλωτική γιορτή του κόσμου «προσηλυτίζοντας» εκατομμύρια νεαρά άτομα από όλον τον κόσμο. Σύντομα, άλλωστε, η Alibaba διεύρυνε το κοινό της και στη φετινή Ημέρα των Ανύπαντρων σημείωσε πωλήσεις άνω των 38 δισ. δολαρίων μέσα σε 24 ώρες. Εξώθησε, άλλωστε, και τους ανταγωνιστές της JD.comInc και Pinduoduo Inc. να συμμετάσχουν στην κούρσα του καταναλωτισμού.
Στη Λατινική Αμερική, τα εμπορικά καταστήματα και οι επιχειρήσεις σε Κολομβία και Βραζιλία υιοθέτησαν τα τελευταία χρόνια την Black Friday, προσφέροντας εκπτώσεις είτε online είτε μέσα σε καταστήματα. Στην Κολομβία, μάλιστα, προέκυψε ότι δεν ήταν αρκετή μία ημέρα και ορισμένα εμπορικά καταστήματα ορίζουν κάποιες «Black days» το διάστημα από τις 7 Νοεμβρίου μέχρι τις 3 Δεκεμβρίου Στη Βραζιλία δε, οι επιχειρήσεις λιανικής και τα καταστήματα προωθούν την ιδέα ενός «Black November» και μιας «Black Week».
Η Ινδία έχει τις δικές της θρησκευτικές παραδόσεις, αιώνες παλαιότερα από εκείνη της Black Friday. Η κορύφωση των αγορών στην Ινδία γίνεται δύο ημέρες πριν από τις ημέρες των φωτισμών, που εορτάζονται τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Οι ημέρες αυτές θεωρούνται κατάλληλες για να αγοράσει κανείς χρυσό, αυτοκίνητα, διαρκή αγαθά και πολλά άλλα ή για να ιδρύσει μια νέα κοινοπραξία. Ο συγκεκριμένος εορτασμός είναι συνυφασμένος με τον πλούτο και την ευημερία. Πολλά καταστήματα μένουν ανοικτά μέχρι τα μεσάνυχτα, οι επιχειρήσεις προσφέρουν μεγάλες εκπτώσεις, ενώ πολλοί καταναλωτές παίρνουν λίγες ώρες άδεια από τη δουλειά τους για να κάνουν τις αγορές τους.