ΚΟΣΜΟΣ

Ο τσάρος που φορολόγησε ακόμη και τα γένια

1η Σεπτεμβρίου 1689: Ο Πιότρ Α΄ Αλεξέγιεβιτς γνωστός και ως Πέτρος ο Μέγας αποφασίζει την επιβολή ενός από τους πιο περίεργους φόρους που έχουν ποτέ καταγραφεί στην ιστορία.

Πρόκειται για τον φόρο της γενειάδας. Όσοι άνδρες ήθελαν να τη διατηρήσουν έπρεπε να πληρώσουν φόρο. Όποιος τολμούσε να αρνηθεί να το κάνει ξυριζόταν δημόσια.

Η απόφαση του τσάρου που είχε ταξιδέψει ινκόγκνιτο στη Δυτική Ευρώπη είχε εν μέρει μόνο να κάνει με την πρόθεσή του να γεμίσει τα κρατικά ταμεία και να χρηματοδοτήσει τις πολιτικές του. Πρώτιστως στόχος ήταν ο εξευρωπαϊσμός της Ρωσίας. Λέγεται μάλιστα πως κατά τις πρώτες ημέρες επιβολής του φόρου, ξύριζε και ο ίδιος βογιάρους. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 20 Αυγούστου, είχε καθιερώσει με νόμο το ευρωπαϊκό, δυτικό ντύσιμο, ενώ λίγους μήνες αργότερα τον Δεκέμβριο επρόκειτο να καθιερώσει το νέο ημερολόγιο. Μάλιστα επέβαλε και πάλι φόρο στη χρήση του παλαιού ημερολογίου για όσους ήθελαν να το διατηρήσουν. Ο πιο προσοδοφόρος του ωστόσο φόρος ήταν εκείνος στον καπνό, τον οποίο και νομιμοποίησε.

Των αποφάσεων αυτών είχε προηγηθεί ένα μεγάλο ταξίδι του στη Δυτική Ευρώπη. Ταξίδεψε ινκόγκνιτο συνοδευόμενες από ολιγομελές επιτελείο. Αν και αρχικά προσπάθησε να εξασφαλίσει στήριξη από τις ευρωπαϊκές αυλές για να επιτεθεί κατά του ταταρικού Χανάτου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν κατάλαβε ότι δεν υπήρχε προθυμία, έστειλε τους συνοδούς του πίσω στη Μόσχα και εκείνος έμεινε στην Ευρώπη με ψεύτικο όνομα. Σπούδασε μάλιστα ναυπηγική στην Ολλανδία και στρατιωτικές τακτικές στην Αυστρία.

Το 1698 αναγκάστηκε να επιστρέψει εσπευσμένα στη Ρωσία για να καταστείλει μία εξέγερση των Στρέλτσι. Μαζί του όμως έφερε και εκσυγχρονιστικές ιδέες. Πίστευε ότι για να αναδειχθεί η χώρα του σε μία υπερδύναμη έπρεπε να έρθει εγγύτερα στη Δύση με κάθε τρόπο.

Μεταξύ άλλων συγκρότησε μόνιμο στράτευμα ξηράς κατά τα πρότυπα της Γερμανίας, δημιούργησε πολεμικό στόλο και κατέστησε υποχρεωτική για όλους τους άνδρες την θητεία. Ίδρυσε επίσης πλήθος σχολείων και ανώτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και εκσυγχρόνισε την εκπαίδευση, ενώ φρόντισε να αναπτύξει τους εμπορικούς δεσμούς με τις ευρωπαϊκές χώρες. Αν και πιστώνεται τον εκσυγχρονισμό της Ρωσίας, οι μεταρρυθμίσεις του δεν υλοποίηθηκαν αναίμακτα. Πυροδότησαν εξεγέρσεις οι οποίες και αντιμετωπίστηκαν με άγρια καταστολή.

Πηγή: moneyreview.gr