Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν προχώρησε σε μια νέα χειρονομία για να «συμφιλιώσει τις μνήμες» Γάλλων και Αλγερινών, διευκολύνοντας την πρόσβαση σε απόρρητα αρχεία, ηλικίας άνω των 50 ετών, για τον πόλεμο της Αλγερίας.

Η απόφαση αυτή συνιστά ένα νέο βήμα για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών, με την απομάκρυνση των «ταμπού» που παραμένουν ακόμη ισχυρά, σχεδόν 60 χρόνια από το τέλος της αποικιοκρατίας και του πολέμου του 1962.

Αυτό το «έργο μνήμης» επιταχύνθηκε μετά τις 20 Ιανουαρίου, όταν ο ιστορικός Μπενζαμέν Στορά υπέβαλε την έκθεσή του για το θέμα και θα ενταθεί ακόμη περισσότερο μέχρι να λήξει η θητεία του Μακρόν στην προεδρία.

Καθώς του χρόνου συμπληρώνονται 60 χρόνια από την ανεξαρτησία της Αλγερίας (5 Ιουλίου 1962), οι πρόεδροι των δύο χωρών όρισαν ο καθένας τους από έναν ειδικό: τον Αμπνελματζίντ Σίχι (πρώην μαχητής του πολέμου της ανεξαρτησίας, ιστορικός, διευθυντής των εθνικών αρχείων) για την Αλγερία και τον Μπενζαμέν Στορά (ιστορικός, ειδικός στη σύγχρονη ιστορία της Αλγερίας) για τη Γαλλία. Ο στόχος είναι να αναζητηθεί το πεδίο για μια συμφιλίωση, με φόντο την κοινή ιστορία των δύο χωρών, ένα θέμα που παραμένει ακόμη ευαίσθητο και, συχνά, οδυνηρό.

Την περασμένη Τρίτη ο Μακρόν παραδέχτηκε την ευθύνη της Γαλλίας για τη δολοφονία, το 1957, του δικηγόρου, υπέρμαχου της ανεξαρτησίας της Αλγερίας, Αλί Μπουμεντιέλ.

Η απόφαση που αφορά τα αρχεία δεν είναι τόσο συμβολική όσο «τεχνική». Ο Γάλλος πρόεδρος εισάκουσε έτσι και το αίτημα της πανεπιστημιακής κοινότητας που διαμαρτυρόταν για τη δυσκολία πρόσβασης στα αρχεία που παρέμεναν απόρρητα εδώ και πάνω από μισό αιώνα ως «εθνικά αμυντικά μυστικά». Από αύριο Τετάρτη, τα Εθνικά Αρχεία και οι υπηρεσίες των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας θα μπορούν να αποχαρακτηρίσουν ολόκληρες κούτες των αρχείων αυτών και όχι μόνο σελίδα με τη σελίδα, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.

Οι ερευνητές θα αποκτήσουν πρόσβαση σε έγγραφα που χρονολογούνται μέχρι το 1970, δηλαδή όταν αποχώρησε και ο τελευταίος Γάλλος στρατιώτης από την Αλγερία.

Οι φάκελοι αυτοί ενδέχεται να περιέχουν αναφορές στους Αλγερινούς «αγνοούμενους» του πολέμου – είναι 2.200, σύμφωνα με το Αλγέρι.

Ωστόσο, οι πληροφορίες για τις πυρηνικές δοκιμές που πραγματοποιούσε η Γαλλία στη Σαχάρα κατά τη δεκαετία του 1960 θα παραμείνουν απόρρητες, προς μεγάλη απογοήτευση της Αλγερίας, που τις ζητούσε.