Ο Αλέξης Τσίπρας τελικά υποχώρησε έναντι της εσωκομματικής αντιπολίτευσης ή προχωρά ακάθεκτος στο σχέδιο μετεξέλιξης του κόμματος; Οι απαντήσεις στη συγκεκριμένη ερώτηση διίστανται, ανάλογα με την οπτική και την ιδεολογικοπολιτική τοποθέτηση του καθενός. Εκείνοι που ήθελαν πιο «ρηξικέλευθες» τομές και να προχωρήσει «εμφατικά» ο ΣΥΡΙΖΑ στην επόμενη φάση του βλέπουν «υποχώρηση» του Αλέξη Τσίπρα υπό το βάρος του «βαθέος» ΣΥΡΙΖΑ και των εσωκομματικών αντιδράσεων που μπορεί να προκαλέσει.

Εστιάζουν, δε, αφενός στην επαναλαμβανόμενη από ηγετικά στελέχη θέση πως ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει «αριστερό, ριζοσπαστικό κόμμα» και αφετέρου στη διπλή στήριξη του κ. Τσίπρα στον Πάνο Σκουρλέτη, που δείχνει «αμυντική στάση» του πρώην πρωθυπουργού απέναντι στο ισχυρό στέλεχος του κόμματος. Η αντίθετη άποψη λέει πως ο κ. Τσίπρας, με όσα έχει εξαγγείλει, προχωρά ήδη σε μεγάλες τομές, όπως η ενοποίηση των οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ και της «Προοδευτικής Συμμαχίας» και ουσιαστικά κάνει πράξη όσα είχε πει το βράδυ των εθνικών εκλογών για τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ. Η αλήθεια μάλλον είναι κάπου στη μέση.

Οι κίνδυνοι

Ο τέως πρωθυπουργός γνωρίζει πολύ καλά τις παθογένειες και τις δύσκολες ισορροπίες του κόμματός του. Γνωρίζει δηλαδή πως, αν προχωρήσει σε απότομες αλλαγές, οι αντιδράσεις θα είναι τόσο έντονες, που το όλο εγχείρημα όπως το έχει στο μυαλό του όχι μόνο δεν θα ολοκληρωθεί, αλλά μπορεί να προκαλέσει έντονη εσωστρέφεια και αναταράξεις στο κόμμα. Η Αριστερά, άλλωστε, έχει παράδοση στις εσωτερικές έριδες, στις ατέρμονες ιδεολογικές συγκρούσεις, ακόμα και στις διασπάσεις, και ο πρόεδρος του κόμματος θέλει πάση θυσία να τις αποφύγει. Αρα ποια είναι η επιλογή του; Να ανοίξει τις πόρτες του κόμματος και οι αλλαγές να «επιβληθούν από κάτω προς τα πάνω».

Αυτή τη στιγμή τα «κλειδιά» του ΣΥΡΙΖΑ του 1.780.000 ψήφων τα κρατούν 30.000 μέλη. Οπως το θέτει πηγή που γνωρίζει καλά πώς λειτουργεί το κόμμα, «όσοι και να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές και ό,τι και να εξαγγείλει ο Τσίπρας, όλη τη δύναμη την έχουν αυτοί οι 30.000. Αυτοί αποφασίζουν για όλα». Ο κ. Τσίπρας δεν θέλει να συγκρουστεί με κανέναν από αυτούς, αλλά επιδιώκει να τους πάρει τα «κλειδιά» με την εγγραφή νέων μελών, αλλάζοντας ουσιαστικά τη σύσταση του κόμματος. Ο στόχος είναι να δημιουργήσει ένα νέο κόμμα, αφήνοντας την ταμπέλα «ΣΥΡΙΖΑ». Εξ ου και την εγγραφή νέων μελών θα την πάρει ο ίδιος πάνω του, ξεκινώντας περιοδείες ανά την Ελλάδα.

Τα νέα μέλη του κόμματος, τα οποία ειρήσθω εν παρόδω θα εγγράφονται διαδικτυακά, θα έχουν το δικαίωμα τόσο του εκλέγειν όσο του εκλέγεσθαι. Αυτά δηλαδή θα εκλέξουν τις νέες νομαρχικές επιτροπές, τους συνέδρους και, με τη σειρά τους, οι σύνεδροι θα εκλέξουν όλα τα νέα όργανα του κόμματος. Γίνεται απολύτως αντιληπτό πως αυτή τη στιγμή ο κ. Τσίπρας δεν θέλει να αλλάξει ο ίδιος προσωπικά καμία ισορροπία και να δημιουργήσει εσωτερικές εντάσεις που θα είναι εναντίον του, αλλά να ρίξει το βάρος των αλλαγών στα νέα μέλη που θα εγγραφούν.

Ετσι ερμηνεύεται και το γεγονός πως ο ίδιος έκλεισε προσώρας το ζήτημα της εκλογής αρχηγού από τη βάση. Οι αντιδράσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν αρκετές, στη λογική πως ένα κόμμα της Αριστεράς εκλέγει αρχηγό από τα όργανα και όχι από ανοικτή διαδικασία. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», όμως, το θέμα δεν έχει κλείσει οριστικά. Το είπε εμμέσως πλην σαφώς και ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, σε συνέντευξή του την Παρασκευή, όταν δήλωσε πως προφανώς και δεν είναι το επίδικο η εκλογή από τη βάση, αλλά τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί μελλοντικά. Για παράδειγμα, έμπειρο πολιτικό στέλεχος σημειώνει στην «Κ» πως, αν η εγγραφή νέων μελών δεν προχωρήσει κατά το αναμενόμενο (ο στόχος είναι 180.000 μέλη), τότε μπορεί να ενεργοποιηθεί και πάλι το σενάριο εκλογής από τη βάση, ώστε να υπάρξει νέο κίνητρο εγγραφών.

Είναι σαφές από τα παραπάνω πως το σχέδιο του Αλέξη Τσίπρα δεν είναι άμεσο, αλλά έχει ένα βάθος εξαμήνου, ώστε τότε, εάν επιτύχει το εγχείρημα, να έχει διαφορετικό κόμμα στα χέρια του. Στο πλαίσιο αυτό και χωρίς ακόμα να έχουν αποκρυσταλλωθεί τα βήματα και να έχει ανοίξει πλήρως η εσωκομματική βεντάλια, οποιαδήποτε συζήτηση για «ανοίγματα» είναι άκαιρη. Ετσι εξηγείται και η σιγή ιχθύος απέναντι στο ΚΙΝΑΛ, που αποτελεί τον μικρό «συγκάτοικο» του ΣΥΡΙΖΑ στην ευρύτερη κεντροαριστερή πολυκατοικία. Αυτό δεν σημαίνει πως η Κουμουνδούρου δεν έχει στραμμένο το βλέμμα της σε όσα γίνονται στη Χαριλάου Τρικούπη. Αρμόδιες πηγές, μάλιστα, ανέφεραν πως το πρώτο κρας τεστ στο εσωτερικό του ΚΙΝΑΛ θα είναι ο εκλογικός νόμος, όπου υπάρχουν αντίθετες απόψεις.

Ρίχνουν γέφυρες

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», υπάρχουν υποψήφιοι βουλευτές του ΚΙΝΑΛ που δεν κατάφεραν να εκλεγούν και οι οποίοι ρίχνουν γέφυρες προς την Κουμουνδούρου. Σε κάθε περίπτωση, οι ζυμώσεις στο όλον της Κεντροαριστεράς θα έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς σε όλα τα παραπάνω παραμονεύει πάντα και το πολιτικό ατύχημα που ανατρέπει τα δεδομένα.