Ο δάσκαλος που έκανε ένα χωριό της Σάμου κέντρο φωτογραφίας και μνήμης
Ιστορίες δημιουργίας. Μια από τις πλέον κυτταρικές και ανόθευτες μορφές τους φυτρώνει στο χωριό Κοντακαίικα στη Σάμο, με όχημα τη μνήμη, τα οικογενειακά άλμπουμ και με κινητήρες έναν δάσκαλο που διορίστηκε εκεί το 2002 και τη συσπειρωμένη κοινότητα. Η περίπτωση της «Φωτόνησος».
Δεκάδες παιδιά, εδώ και σχεδόν 10 χρόνια, με μικρές κάμερες στο χέρι και οδηγό τον δάσκαλο του δημοτικού σχολείου Αποστόλη Γιαννακόπουλο, άρχισαν να αποτυπώνουν τη ζωή τους, τη φύση, τα πρόσωπα, το διαρκές τοπίο γύρω τους.
Ταυτόχρονα, ο ίδιος δάσκαλος μαζί με ανθρώπους του χωριού, αγρότες, ξυλουργούς, στρατιωτικούς, δικηγόρους, δημιούργησαν μια κοινότητα με στόχο να σκάψουν βαθιά στα οικογενειακά άλμπουμ και να βρουν φωτογραφίες που περιγράφουν την πορεία του τόπου και των ανθρώπων του.
Στο νησί της Σάμου, αυτή η κοινότητα πήρε το όνομα Φωτόνησος.
Αυτές τις μέρες και ως την Κυριακή 19 Νοεμβρίου βρίσκεται σε εξέλιξη το τέταρτο «Φεστιβάλ Τεχνών Σάμου -Ανατολικό Άκρο», ενώ δύο παράλληλες εκδηλώσεις θα γίνουν στις 24 και 25 Νοεμβρίου.
Πηγή έμπνευσης για το φετινό φεστιβάλ αποτελεί το πλούσιο ιστορικό, οικονομικό και κοινωνικό παρελθόν του νησιού της Σάμου, καθώς και εκφράσεις της σύγχρονης ζωής των κατοίκων του. Στο πλαίσιο αυτό αξιοποιούνται αρχεία από τα ψηφιοποιηθέντα οικογενειακά άλμπουμ των κατοίκων του νησιού, έργο που έχει αναλάβει εθελοντικά η Φωτόνησος από το 2020.
Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Ανατολικό Άκρο πραγματοποιούνται στην πόλη του Καρλοβασίου και στα χωριά Κοντακαίικα, Κονταίικα, Υδρούσσα, Καστανιά και Άγιοι Θεόδωροι.
Η κύρια εικαστική έκθεση «Ταξιδιώτες» πραγματοποιείται στο ξενοδοχείο Erato, στο λιμάνι του Καρλοβασίου. Σε αυτή συμμετέχουν καταξιωμένοι εικαστικοί και φοιτητές καλλιτεχνικών σχολών (Αρβανίτης Νίκος, Βασιλακάκης Βασίλης, Βενέτης Χρήστος, Κεραμάρης Χρήστος, Μαρλάκα Περσεφόνη, Τσεσμελή Μαρία, Τσιάλιου Μάνθα, Χριστόπουλος Κώστας), η Διεύθυνση Πολιτισμού του Δήμου Πειραιά, το Ινστιτούτο Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων (IMTIIE) και το Φωτογραφικό Τμήμα της Φωτονήσου.
Πραγματοποιούνται υπαίθριες εκθέσεις παλαιών φωτογραφιών από το παρελθόν του νησιού («Πορτρέτα του ερειπιώνα» και «Μία αναμνηστική στο λιμάνι»), 40 ευέλικτες εκθέσεις σε card postal σε χώρους συνάντησης ανθρώπων (σχολεία, καφενεία, κουρεία, συνεργεία αυτοκινήτων κ.ά.), προβολή της ταινίας μικρού μήκους «Dark sea», παρουσίαση του φωτογραφικού βιβλίου «162 Μέτρα (πάνω από τη θάλασσα) / Αρχείο αναμνήσεων – Κοντακαίικα Σάμου» και μουσική εκδήλωση του συγκροτήματος Atrapos.
Την Παρασκευή 17 και το Σάββατο 18 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί η επιστημονική διημερίδα «Οικοδομημένος πολιτισμός: Παρελθόν, παρόν και μέλλον του κτηριακού αποθέματος στο Καρλόβασι Σάμου», με στόχο την ιστορική αναφορά στο πλούσιο βιομηχανικό παρελθόν του νησιού, την παρουσίαση της σύγχρονης εικόνας του κτηριακού αποθέματος και την κατάθεση προτάσεων προς τη διαχείρισή του.
Να, λοιπόν, μια ιστορία ρίζας και αξίας στην Ελλάδα που δημιουργεί -και συχνά μεγαλουργεί- μακριά από το κέντρο και την επικράτεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή του Αποστόλη Γιαννακόπουλου. Διορίστηκε δάσκαλος στο χωριό το 2002. Δεν είχε ιδέα από το νησί, βρέθηκε πρώτη φορά στη Σάμο και αποφάσισε να μείνει εκεί. Να γίνει μέρος του νησιού και να του το ανταποδώσει.
Έτσι, ξεκίνησε πριν από περίπου 10 χρόνια να κάνει μαθήματα φωτογραφίας στο σχολείο -και ήταν το πρώτο ελληνικό δημοτικό σχολείο όπου εισήχθη το μάθημα αυτό.
Με την υποστήριξη του Ιδρύματος Λάτση αγόρασε κόμπακτ φωτογραφικές μηχανές για κάθε παιδί, τα καθοδήγησε, τους έκανε μαθήματα τεχνικής και ιστορίας της φωτογραφίας, τους γνώρισε κορυφαίους φωτογράφους και άφησε τα παιδιά να πειραματιστούν και να δημιουργήσουν.
Όμως η ιστορία αυτή δεν τελειώνει εδώ. Εχει αποκτήσει διακλαδώσεις και νέες ρίζες. Ο Αποστόλης Γιαννακόπουλος, μαζί με άλλους κατοίκους του νησιού έφτιαξε τη Φωτόνησο και άρχισε να ψηφιοποιεί φωτογραφίες από οικογενειακά άλμπουμ του χωριού, του Καρλοβασίου, των γύρω χωριών, τώρα πάει στον Μαραθόκαμπο και ούτω κάθε εξής. Περισσότερες από 3.700 φωτογραφίες έχουν ψηφιοποιηθεί.