Μετά και τη χθεσινή μεγάλη παγκόσμια κινητοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων, τη δεύτερη σε μία εβδομάδα, πλησιάζει η στιγμή κατά την οποία το κίνημα «Fridays for Future» θα πάψει να θεωρείται ένα άκακο ξέσπασμα οργισμένων νιάτων και θα μπει στην εξίσωση της πολιτικής.

Βιέννη, χθες το πρωί: Περίπου 100.000 μαθητές και ακτιβιστές στον δρόμο

Την περασμένη Τρίτη, όταν κάποια μέλη του κινήματος, με πρώτη την Γκρέτα Τούνμπεργκ, προσέφυγαν δικαστικά εναντίον μεγάλων χωρών υποστηρίζοντας ότι, όσο οι κυβερνήσεις δεν λαμβάνουν δραστικά μέτρα κατά της κλιματικής κρίσης, παραβιάζουν τη σύμβαση για τα δικαιώματα των παιδιών, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απάντησε ότι οι «ριζοσπαστικές θέσεις λειτουργούν ανταγωνιστικά ως προς τις κοινωνίες μας».

H Γκρέτα Τούνμπεργκ πριν από τη διαδήλωση στο Μόντρεαλ του Καναδά 

Είναι σίγουρα άβολο, την ώρα που κάποιοι ηγέτες δεσμεύονται ότι θα λάβουν ορισμένα μέτρα, να έρχεται ένα κίνημα και να απορρίπτει τόσο σαρωτικά τα μέτρα αυτά ως ανεπαρκή. Στη Γερμανία, η Αγκελα Μέρκελ πέρασε μήνες ολόκληρους διαπραγματευόμενη το νέο πακέτο μέτρων για το κλίμα με τους κυβερνητικούς εταίρους της, μόνο και μόνο για να εισπράξει την έντονη απογοήτευση, όταν τελικά, την περασμένη Παρασκευή, το παρουσίασε. Αν εκατομμύρια παιδιά κατεβαίνουν στους δρόμους ζητώντας πολιτικά ανέφικτες ριζικές αλλαγές στο ενεργειακό σύστημα, στις μεταφορές, στη γεωργία κ.τ.λ., μήπως δημιουργείται στις κοινωνίες ένα ρήγμα που δεν μπορεί να κλείσει; Τι νόημα έχει να κατηγορεί η 16χρονη Γκρέτα Τούνμπεργκ τους ηγέτες ότι της «έκλεψαν την παιδική ηλικία» αντί να αφήσει τα παιδιά του κόσμου να χαρούν ανέμελα τη δική τους παιδική ηλικία;

«Πώς τολμάτε;». Τα λόγια της Γκρέτα βρήκαν τον δρόμο τους ώς το Νέο Δελχί

Κατ’ αρχάς, ας σημειωθεί ότι η Γκρέτα κυριολεκτούσε. Στα 11 της, η νεαρή Σουηδέζα είχε αντιληφθεί τόσο πολλά για την κλιματική κρίση και είχε απογοητευθεί τόσο βαθιά από τη γενικευμένη αδιαφορία που έπαθε κατάθλιψη και σχεδόν σταμάτησε να τρώει. Η ιδέα ότι μπορεί να κινητοποιηθεί και να κινητοποιήσει και άλλους τη βοήθησε να γυρίσει σελίδα, αλλά δεν παύει να κατηγορεί τη σημερινή πολιτική ηγεσία ότι κλέβει τα όνειρα των παιδιών. Και ενώ συνήθως διατηρεί την ψυχραιμία της, όταν ακούει να παρουσιάζονται ως λύσεις μέτρα μικρής εμβέλειας που δεν θα αποτρέψουν την καταστροφή, όπως έγινε στη σύνοδο του ΟΗΕ τη Δευτέρα, οργίζεται.

Πάντως, αν κάτι λειτουργεί πραγματικά «ανταγωνιστικά προς τις κοινωνίες» δεν είναι ο θυμός της Γκρέτας, ούτε οι διαδηλώσεις για την κλιματική κρίση αλλά η ίδια η κρίση. Ο επίτιμος διευθυντής του ινστιτούτου κλιματικής έρευνας του Πότσνταμ, Γιόαχιμ Σελνχουμπνέρ προειδοποιεί ότι στο χειρότερο σενάριο ανεξέλεγκτων ρύπων που οδηγούν σε υπερθέρμανση 4-6 βαθμών Κελσίου, η Γη θα μπορεί να υποστηρίξει μόλις ένα δισεκατομμύριο κατοίκους. Αλλά και πιο αισιόδοξα σενάρια υπερθέρμανσης «μόλις» 3 βαθμών Κελσίου κινδυνεύουν να στερήσουν σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους τα σπίτια τους, λόγω της ανόδου της στάθμης των θαλασσών καθώς και την τροφή τους, λόγω διατάραξης των οικοσυστημάτων. Τότε τα σημερινά προσφυγικά ρεύματα θα μοιάζουν μικρά και πάλι θα διερωτώνται οι απόγονοί μας πώς είναι δυνατόν να αγνοήθηκαν οι διαδηλώσεις του 2019.

Μήπως, όμως, είναι απαράδεκτο να βγαίνουν στους δρόμους παιδιά τα οποία μπορεί, στο κάτω κάτω να μην έχουν καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει;

«Δράστε τώρα ή κολυμπήστε αργότερα», ένα από τα συνθήματα στο Σύνταγμα

Στην κλιματική κρίση οι όροι δείχνουν να έχουν αντιστραφεί, με τους ανήκοντες στις μεγαλύτερες γενιές να δυσκολεύονται να κατανοήσουν το μέγεθος της απειλής και το πόσο επείγει η αντιμετώπισή της. Οι νεότεροι δίνουν πολύ μεγαλύτερη βάση στην επιστήμη που μετράει τις συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και αποφαίνεται ότι με τους τωρινούς ρυθμούς, σε λιγότερο από μία δεκαετία, η κατάσταση θα είναι μη αναστρέψιμη. Σε λιγότερο από μία δεκαετία – άρα προτού η σημερινή νέα γενιά αναλάβει την εξουσία. Η μόνη επιλογή που βλέπουν οι νέοι είναι να πιέσουν τους σημερινούς ηγέτες να κάνουν άλματα που δεν έχουν κάνει έως σήμερα. Το τέλος των διαδηλώσεων δεν φαίνεται στον ορίζοντα.