ΤΕΧΝΕΣ

Οι καλύτερες «αδικημένες» της δεκαετίας

Ράιαν Γκόσλινγκ του «Drive» (αριστερά), ένας από τους μεγάλους σταρ της δεκαετίας. Το «Melancholia» (πάνω δεξιά) περιέχει κάδρα που μοιάζουν με πίνακες. Καλοκαιρινή ατμόσφαιρα έχουν τα «Spring Breakers» (κέντρο) και «Suntan» (δεξιά), με τον Μάκη Παπαδημητρίου και την Ελλη Τρίγκου.

Ολοι διαβάζουμε αυτές τις μέρες λίστες με τις κορυφαίες ταινίες της δεκαετίας, τις πιο αξέχαστες στιγμές του κινηματογράφου, που τα τελευταία 10 χρόνια άλλαξε πολύ, αλλά συνέχισε να παράγει (και) διαμάντια, πολλά από τα οποία έφτασαν και μέχρι τα Οσκαρ. Επειδή, ωστόσο, το καλό σινεμά δεν συνοδεύεται απαραίτητα από… χρυσόσκονη, σήμερα συντάσσουμε μια ελαφρώς διαφορετική λίστα με ταινίες, οι οποίες μπορεί να μην πήραν κανένα Οσκαρ, ωστόσο κατέχουν άξια θέση στις καλύτερες της δεκαετίας, καθεμιά για τους δικούς της ιδιαίτερους λόγους. Το εναλλακτικό τοπ-10 ακολουθεί τη σειρά με την οποία είδαμε καθένα από τα φιλμ στις ελληνικές αίθουσες.

«Melancholia» (2011)
Πριν ο Λαρς Φον Τρίερ παραδοθεί στον πειρασμό της ηθελημένης κινηματογραφικής πρόκλησης, πρόλαβε να μας χαρίσει ένα ακόμα αριστούργημα. Η οικογενειακή ιστορία δύο αδελφών (Κίρστεν Ντανστ, Σαρλότ Γκεϊνσμπούρ) συμπλέκεται με την επιστημονική φαντασία, καθώς ένας πλανήτης πρόκειται να συγκρουστεί με τη Γη, αφανίζοντας κάθε ίχνος ζωής. Γοητευτική αλληγορία πάνω στην κατάθλιψη, φιλοσοφικός στοχασμός αλλά και υπέροχες εικόνες από έναν μάστορα του σινεμά.

«Super 8» (2011)
Ο Τζ. Τζ. Αμπραμς ανοίγει τον χορό της ’70s και ’80s νοσταλγίας, η οποία έγινε κινηματογραφική μόδα στη συνέχεια της δεκαετίας, για να αποθεωθεί με το τηλεοπτικό «Stranger Things». Παρόμοιας υφής, το φιλμ του αφηγείται την περιπέτεια μιας ομάδας παιδιών, με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας και άψογη τεχνική που θυμίζει όμορφες στιγμές από το σινεμά του Στίβεν Σπίλμπεργκ, συν την εξαιρετική πιτσιρίκα Ελ Φάνινγκ.

«Σε λάθος χρόνο» (2014)
Ενας ακόμα σταρ που αναδείχθηκε για τα καλά μέσα στην περασμένη δεκαετία είναι ο Τομ Χάρντι. Εδώ επιλέγουμε μία από τις λιγότερο λαμπερές –κορυφαία όμως ποιοτικά– ερμηνείες του, αφού ούτε λίγο, ούτε πολύ παίζει σε όλη την ταινία μόνος του. Για την ακρίβεια με τη συνοδεία της τηλεφωνικής ανοιχτής ακρόασης, με το πανέξυπνο φιλμ του Στίβεν Νάιτ να είναι τοποθετημένο σχεδόν αποκλειστικά μέσα σε ένα αυτοκίνητο.

«Spring Breakers» (2012)
Ισως η πιο αμφιλεγόμενη ταινία της λίστας, η ποπ εξτραβαγκάνζα του Χάρμονι Κόριν είναι από εκείνες που θα μπορούσε άνετα να μπει στην κατηγορία με τα «σκουπίδια», αν δεν είχε τόσο έξυπνο και εύστοχο δεύτερο επίπεδο. Μαζί με τα «Bling Ring» (2013) και «American Animals» (2018), το φιλμ αποτελεί εύστοχο σχόλιο για μια γενιά που παρανομεί «επειδή βαριέται», σε μια κοινωνία που αποθεώνει τον ανούσιο υλισμό.

«Το μικρό νησί» (2015)
Ενα άλλο ιδιαίτερο είδος που άκμασε μετά το 2010 ήταν το ισπανικό θρίλερ. Συνήθως αστυνομικής υφής και πάντως χαρακτηριστικής ατμόσφαιρας, οι συγκεκριμένες ταινίες είναι πραγματικά απολαυστικές, με κορυφαία ίσως αυτή του Αλμπέρτο Ροντρίγκεζ. Στη μεταδικτατορική Ισπανία, δύο ντετέκτιβ αναζητούν ένα κατά συρροήν δολοφόνο κάπου στον επαρχιακό νότο.

«Drive» (2011)
Ο απίθανος Δανός Νίκολας Γουίντινγκ Ρεφν δημιουργεί ένα φιλμ-ποπ icon, με πρωταγωνιστή τον σιωπηλό Ράιαν Γκόσλινγκ, στον ρόλο ενός μυστηριώδους οδηγού και χολιγουντιανού κασκαντέρ. Από την ατμοσφαιρική φωτογραφία και τις σκηνές δράσης που θυμίζουν Ταραντίνο, μέχρι το απίθανο σάουντρακ που παίζεται ακόμα στα ραδιόφωνα, τα πάντα εδώ φωνάζουν «καλτ» και «κλασικό».

«Στην καρδιά του χειμώνα» (2011)
Η ταινία που έγινε γνωστή επειδή μας σύστησε το ταλέντο της Τζένιφερ Λόρενς, αποτελεί επίσης αριστουργηματική αποτύπωση μιας αθέατης πλευράς της Αμερικής. Η Ντέμπρα Γκρέινικ, μόλις στη δεύτερη ταινία της, απεικονίζει με σκληρό ρεαλισμό την ιστορία μιας νεαρής κοπέλας, η οποία θα βρεθεί να σηκώνει όλα τα οικογενειακά βάρη, καταμεσής μιας διαλυμένης, πραγματικά καμένης, κοινότητας.

«Suntan» (2016)
Το ελληνικό φιλμ της λίστας δεν είναι απαραίτητα και το καλύτερο εγχώριο των τελευταίων ετών, διαθέτει όμως χαρακτήρα και έναν άψογο πρωταγωνιστή. Ο Αργύρης Παπαδημητρόπουλος αντιστέκεται στον πειρασμό που διακατέχει πολλούς Ελληνες συναδέλφους του, φτιάχνοντας μια ταινία με θαυμαστή οικονομία θέματος και αφήγησης. Ο δε Μάκης Παπαδημητρίου ταλαιπωρείται από τον έρωτα, με φόντο τον καυτό ήλιο της Αντιπάρου.

«Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί» (2014)
Ο Τζιμ Τζάρμους δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα, με ένα φιλμ που ίσως δεν είναι το καλύτερό του, ωστόσο διεκδικεί εύκολα τον τίτλο του πιο στυλάτου της δεκαετίας. Η Τίλντα Σουίντον συναντά τον Τομ Χίντλεστον, με τους δυο τους να υποδύονται τα πιο εκλεπτυσμένα βαμπίρ της κινηματογραφικής ιστορίας. Από τις δεκάδες αναφορές στις τέχνες μέχρι το αξέχαστο σάουντρακ, εδώ έχουμε έναν σκοτεινό ύμνο στην ομορφιά.

«Fruitvale Station» (2013)
Από όλες τις (πολλές) ταινίες που ασχολήθηκαν τα τελευταία χρόνια με το θέμα της «μαύρης» Αμερικής, αυτό το ανεξάρτητο φιλμ του Ράιαν Κούγκλερ το έκανε μάλλον με τον πιο άμεσο και συγκλονιστικό τρόπο. Η πραγματική ιστορία του Οσκαρ Γκραντ, γίνεται αφήγηση μιας μέρας και παράλληλα γροθιά στο στομάχι για τον ανυποψίαστο θεατή.

ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ-kathimerini.gr