Οι τελευταίες δεσμεύσεις για το κλίμα που αναλήφθηκαν από τα συμβαλλόμενα κράτη της Συμφωνίας του Παρισιού απέχουν «πολύ μακριά» από τους στόχους, κατήγγειλε την Παρασκευή ο ΟΗΕ, καλώντας τις χώρες που είναι οι μεγάλοι ρυπαντές να περάσουν από τον λόγο στις πράξεις.

«Το 2021 είναι ή του ύψους ή του βάθους για την παγκόσμια έκτακτη κλιματική ανάγκη. Η επιστήμη είναι ξεκάθαρη, για να μειωθεί η άνοδος της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου, πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές κατά 45% έως το 2030 σε σχέση με το 2010», δηλώνει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Ωστόσο, η ενδιάμεση έκθεση για τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν για το κλίμα στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού «είναι ένας κόκκινος συναγερμός για τον πλανήτη μας», επιμένει.

Οι σχεδόν 200 υπογράφοντες τη Συμφωνία για το Κλίμα του 2015 που στοχεύει στη μείωση της υπερθέρμανσης στους +2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή (και εάν δυνατό στον +1,5 βαθμό Κελσίου) έπρεπε να υποβάλουν πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2020 τις αναθεωρημένες δεσμεύσεις τους, που αποκαλούνται «εθνικά καθορισμένη συνεισφορά» (ΕΚΣ / NDC).

Αλλά μόνο 75 χώρες, (από τις οποίες τα μέλη της Ε.Ε.) ενήργησαν πράγματι, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 30% των παγκόσμιων εκπομπών. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η συνδυασμένη επίδραση αυτών των νέων συνεισφορών μπορεί να συνιστά λιγότερο από το 1% της μείωσης των εκπομπών έως το 2030 (συγκριτικά με το 2010). Πολύ μακριά από το αναγκαίο 45% για να μείνουμε κάτω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου όπως το έχουν υπολογίσει οι ειδικοί για το κλίμα του ΟΗΕ (Giec).

«Είναι απίστευτο να σκεφθεί κανείς ότι ενώ οι χώρες αντιμετωπίζουν μια έκτακτη ανάγκη που μπορεί μακροπρόθεσμα να εξαλείψει την ανθρώπινη ζωή από αυτόν τον πλανήτη, και ότι παρ’ όλες μελέτες, όλες τις εκθέσεις και τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων όλου του κόσμου, πολλές χώρες εμμένουν στην προσέγγισή τους ως προς την υφιστάμενη κατάσταση», δήλωσε η υπεύθυνη για το Κλίμα του ΟΗΕ Πατρίτσια Εσπινόζα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου.

Οι μεγαλύτεροι ρυπαντές πρέπει να παρουσιάσουν πολύ πιο φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών για το 2030 στις εθνικές τους συνεισφορές πολύ πριν από τη Διάσκεψη για το Κλίμα της Γλασκόβης (COP26) τον Νοέμβριο, επιμένει ο Γκουτέρες, κι ενώ αυτή η καθοριστική COP26 αναβλήθηκε ήδη για έναν χρόνο λόγω της πανδημίας της COVID-19.

Ο ΟΗΕ θα κάνει νέα έκθεση αξιολόγησης των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (ΕΚΣ) πριν από την προθεσμία αυτή. Πολλοί περιμένουν μέχρι τότε ειδικότερα, τις συνεισφορές της Κίνας, η οποία δεσμεύτηκε στην ουδετερότητα του άνθρακα μέχρι το 2060 αλλά δεν κατέθεσε νέα ΕΚΣ, και των Ηνωμένων Πολιτειών, των οποίων ο νέος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έθεσε το κλίμα μια από τις προτεραιότητές του και πολύ πρόσφατα επέστρεψε στη Συμφωνία του Παρισιού.

Ο πλανήτης κέρδισε λίγο πάνω από 1 βαθμό Κελσίου επί του παρόντος, οδηγώντας ήδη σε αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, από καύσωνες και καταιγίδες μέχρι ξηρασίες και πλημμύρες.

Μεταξύ των πιο ευάλωτων σε αυτές τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, οι νησιωτικές χώρες κατήγγειλαν την «τρομακτική έλλειψη βούλησης και πραγματικής δράσης» των μεγάλων ρυπαντών. «Φλερτάρουμε επικίνδυνα με το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου στο οποίο ο κόσμος συμφώνησε. Οι μικρές νησιωτικές χώρες μας είναι αυτές που θα πληρώσουν το τίμημα, αν το όριο δεν τηρηθεί», προειδοποιεί η ‘Οντρεϊ Ουέμπσον, πρόεδρος της ομάδας Aosis που τις εκπροσωπεί.

Ορισμένες χώρες προτάσσουν την άνευ προηγουμένου κρίση της COVID-19 για να αναβάλουν τη δέσμευσή τους για το κλίμα. Ένα επιχείρημα που ενίοτε μπορεί να είναι κατανοητό, σημειώνει η Εσπινόζα. «Ωστόσο η έκτακτη κλιματική ανάγκη δεν σταματά για την πανδημία, και δεν θα εξαφανιστεί γιατί υπάρχει άλλη έκτακτη ανάγκη», επιμένει, ζητώντας να αδράξουμε την ευκαιρία της ανάκαμψης για να επιταχυνθεί η οικολογική μετάβαση. «Δεν μπορούμε να γυρίσουμε στις παλιές συνήθειες (…) και οι μεγάλοι ρυπαντές, κυρίως οι χώρες της G20, της Ομάδας των 20 μεγάλων οικονομιών του πλανήτη, πρέπει να δείξουν τον δρόμο».