ΤΕΧΝΕΣ

Με τον τρόπο του Λευτέρη Βογιατζή

«Ολοι μιλούσαν για τη μέθοδο του Βογιατζή, ωστόσο ο ίδιος έλεγε: Δεν μου αρέσουν οι μέθοδοι και η διδασκαλία», λέει ο Γ. Λυκιαρδόπουλος.

Υπήρξε μία από τις σημαντικότερες, επί 30 χρόνια, εστίες θεατρικής ανανέωσης και μυσταγωγίας.

Στην οδό Κυκλάδων 11, στην Κυψέλη, γεννήθηκαν από τον μεγάλο θεατράνθρωπο Λευτέρη Βογιατζή σπουδαίες παραστάσεις, συνεργασίες. Είδαμε πώς γεννιέται μία παράσταση μέσα από παίδεμα και εξαντλητική έρευνα, πώς ο ηθοποιός φθάνει στην ουσία. Από το φθινόπωρο, το «Θέατρο Οδού Κυκλάδων» θα ανάψει πάλι τους προβολείς του για να συναντηθούν στη σκηνή του συνεργάτες από τα παλιά, αλλά και νέοι, σε ένα ρεπερτόριο που είχε φωτίσει ο ιδρυτής του. Επτά χρόνια από τον θάνατο του Λ. Βογιατζή, το θέατρο περνά σε νέα χέρια. Ο παραγωγός Γιώργος Λυκιαρδόπουλος, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε αρχικά στον κινηματογράφο, πριν περάσει, το 2004, στη θεατρική παραγωγή με την εταιρεία «Λυκόφως», το ανέλαβε, όπως λέει στην «Κ», για την επόμενη δεκαετία.

Η αλήθεια είναι ότι μετά τον θάνατο του Λ. Βογιατζή, το 2013, έγιναν πολλές απόπειρες από τη σύντροφο και συνεργάτιδα του, Ειρήνη Λεβίδη, να αποτελέσει το θέατρο «ένα φυτώριο καλλιτεχνικής δημιουργίας υψηλών προδιαγραφών». «Δεν είναι εύκολο να διαχειρίζεσαι, ειδικά σήμερα, ένα θέατρο. Η Εταιρεία των Φίλων της Τέχνης του θεάτρου βρέθηκε σε δύσκολη κατάσταση. Οταν αποχώρησε, πέρυσι, από τον χώρο, οι ιδιοκτήτες αναζήτησαν κάποιον να αναλάβει. Η Ειρήνη Λεβίδη δέχεται να χρησιμοποιήσουμε το όνομα “Θέατρο Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής”, με τον όρο ότι θα συνεχίσουμε με σεβασμό», τονίζει ο Γ. Λυκιαρδόπουλος.

Και συμπληρώνει: «Το θέατρο θα διατηρηθεί όπως είναι, με έκθεση φωτογραφιών και αντικειμένων στο εσωτερικό και διάθεση των παλιών εκδόσεων, που επιμελήθηκε με φροντίδα η κ. Λεβίδη. Θα παρουσιάσουμε έργα που ανέβασε ο Λευτέρης Βογιατζής, έχοντας κοντά μας καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάστηκε (Αμαλία Μουτούση, Δημήτρης Ημελλος, Νίκος Κουρής, Γιώργος Σκεύας κ.ά.). Στόχος είναι η συγκρότηση ενός θεατρικού πυρήνα. Θα συμβάλει ο Στάθης Λιβαθινός, ο οποίος θα σκηνοθετήσει τον Ιανουάριο το “Συμφορά από το πολύ μυαλό”  του Αλεξάντρ Γκριμπογέντοφ, που ανέβηκε από τον Βογιατζή το 1985, σε μετάφραση Μήτσου Αλεξανδρόπουλου, και έκτοτε δεν παρουσιάστηκε αλλού. Ο Στάθης είναι πολύ κοντά στον τρόπο εργασίας του Βογιατζή και θα βοηθήσει σε αυτή τη συλλογική δουλειά». Θα προηγηθεί ο επί χρόνια συνεργάτης του θεάτρου Γιώργος Σκεύας, ο οποίος θα σκηνοθετήσει το «Τέφρα και σκιά» του Πίντερ, με πρωταγωνιστές τους Δημήτρη Ημελλο και Μαρία Σκουλά (θυμίζουμε ότι πρωτοανέβηκε το 2008, με τον Λ. Βογιατζή και τη Ρένη Πιττακή). Την επόμενη χρονιά σχεδιάζεται συνεργασία με τον Βασίλη Μπισμπίκη, ενώ συζητείται για αργότερα ο Γιάννης Οικονομίδης.


Ο θεατρικός παραγωγός Γιώργος Λυκιαρδόπουλος.

«Ολοι μιλούσαν για τη μέθοδο του Βογιατζή, ωστόσο ο ίδιος έλεγε: “Δεν μου αρέσουν οι μέθοδοι και η διδασκαλία”. Είχε έναν τρόπο και αυτόν θα ανιχνεύσουμε στα σεμινάρια και εργαστήρια που ετοιμάζουμε, όπου θα διδάξουν καλλιτέχνες που δούλεψαν μαζί του, όπως η Αμαλία Μουτούση», λέει ο Γ. Λυκιαρδόπουλος. Πολυσχιδής, οραματιστής, εξοντωτικός, τυραννικός στις πρόβες, ο Βογιατζής έφερνε συχνά τους συνεργάτες του στα όριά τους. «Δεν ήταν εύκολος στις πρόβες», συμφωνεί ο Γ. Λυκιαρδόπουλος. «Ελεγε πως υπάρχουν βασικοί κανόνες που ανακάλυψε μέσα από την τριβή και τους συζητούσε με τους ηθοποιούς. “Δεν είναι κανόνες για το πώς να παίζεις αλλά για το πώς να διαθέτεις τον εαυτό σου”. Εισχωρούσε στο είναι του ηθοποιού και αυτόν τον τρόπο θα ψάξουμε. Επιπλέον, η Εταιρεία Φίλων θα διαθέσει από το βεστιάριο  κουστούμια και σκηνικά, στοιχεία παλιών παραστάσεων τα οποία θα χρησιμοποιήσουμε σαν γέφυρα στις νέες παρουσιάσεις των έργων από άλλους σκηνοθέτες. Σχεδιάζουμε, επίσης, τη συντήρηση και ψηφιοποίηση του αρχείου, που έχει ιστορική, εκπαιδευτική και καλλιτεχνική αξία. Θα γίνει από την Εταιρεία και την Ειρήνη Λεβίδη και εμείς θα αναζητήσουμε κονδύλια και μέσω των προγραμμάτων του ΥΠΠΟΑ. Με το “Θέατρο Κυκλάδων” είχα συνεργαστεί πριν από τρία χρόνια, αλλά η διαφορά είναι ότι τώρα το ανέλαβα για μία δεκαετία, με σχεδιασμό».

Μπορούν όμως τα θέατρα του ενός δημιουργού, όπως ήταν του Βογιατζή ή του Κουν, να σταθούν όταν φύγουν οι ιδρυτές τους; «Τώρα είναι μια καλή εποχή να επανέλθουμε στο θέατρο της ουσίας, από το οποίο ξεφύγαμε για να κάνουμε το θέατρο της υπερπροσφοράς παραστάσεων. Οι αναγγελίες έργων και το ανεβοκατέβασμα παραστάσεων –σχεδόν 2.000– δεν δημιουργούν τάσεις, μόνο θόρυβο. Τον χειμώνα θα γίνουν λιγότερα πράγματα και το κοινό θα αναζητεί περισσότερο την ποιότητα. Νομίζω ότι την επόμενη διετία θα μειωθεί τουλάχιστον κατά 50% η δραστηριότητα στο ελληνικό θέατρο, αλλά αυτό, δυστυχώς ή ευτυχώς, θα είναι για καλό».

Ο Γ. Λυκιαρδόπουλος που έχει την ομάδα ΝΑΜΑ και το «Σύγχρονο Θέατρο», ενώ πήρε για μία μόνο σεζόν το «Αμφιθέατρο» για να ανεβάσει η Κατερίνα Ευαγγελάτου τον «Αμλετ», υποστηρίζει ότι «πολλοί ηθοποιοί θα αλλάξουν δουλειά και άλλοι θα γυρίσουν στην τηλεόραση. Θα είναι μια σεζόν – έκπληξη και θρίλερ μαζί, δύσκολη και απρόβλεπτη. Ο συνδυασμός ίσως φέρει νέο αέρα στο θέατρο».

ΓΙΩΤΑ ΣΥΚΚΑ-kathimerini.gr