Ματθαίος Γιωσαφάτ: Το ταξίδι της ζωής και ο φόβος του θανάτου
Θλίψη σκόρπισε η είδηση του θανάτου του Ματθαίου Γιωσαφάτ. Ο κορυφαίος Έλληνας ψυχίατρος που έφυγε την Τετάρτη 27/7/2022 από τη ζωή ήταν ένας επιστήμονας αυθεντικά υποστηρικτικός, που ταυτίστηκε με την ομαδική ψυχανάλυση και τη θεραπεία της οικογένειας.
«Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ δεν είναι πια μαζί μας. Το πνεύμα όμως, τα λόγια και το αποτύπωμα του πάνω σε χιλιάδες ανθρώπους θα είναι πάντα εδώ. Αφιέρωσε τη ζωή του στην κατανόηση των άλλων και είχε σαν κίνητρο πάντα να βοηθήσει όσο περισσότερους μπορούσε με τη θεραπεία, τις διαλέξεις, τα βιβλία του… Αφήνει πίσω του ένα έργο σημαντικό κ μια οικογένεια κ φίλους που νιώθουμε τυχεροί που τον είχαμε στη ζωή μας» προστίθεται στην ανάρτηση», ανέφερε ανάρτηση στη σελίδα του στο Facebook.
«Εγώ φοβάμαι λιγότερο τον θάνατο τώρα. Όχι ότι δεν φοβάμαι, φοβάμαι σαν τρελός, αλλά λιγότερο από όταν ήμουν έφηβος… Τώρα το πήρα απόφαση, αλλά και πάλι, το πήρα απόφαση επιφανειακά. Δεν λύνεται αυτό το πρόβλημα. Ένας τρόπος είναι η εκκλησία. Ένας άλλος είναι η πίστη… Ή πας σε ένα κόμμα, ή πας στην εκκλησία, ή βρίσκεις καμιά γκόμενα, ή το ρίχνεις στη δουλειά…», έλεγε τον Νοέμβριο του 2020 στη συνέντευξή του στην Τασούλα Επτακοίλη για την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ».
Ματθαίος Γιωσαφάτ: Η πανδημία κλονίζει και τις σχέσεις
«Δεν υπάρχει αντίδοτο (σ.σ. για τον φόβο του θανάτου στον άνθρωπο). Το καταπίνουμε όλοι… Ο καθένας βρίσκει διαφορετικούς τρόπους. Και όταν δεν είσαι καλά με τον εαυτό σου, φοβάσαι ακόμη παραπάνω», δήλωνε. «Περνάνε γρήγορα τα χρόνια. Πότε ήμουν εγώ 18 – 20, πότε βρέθηκα μερικές 20ετίες παραπάνω, δεν το κατάλαβα».
Σε ερώτηση σχετικά με την κρίση της πανδημίας που πριν από δύο χρόνια βρισκόταν στην κορύφωσή της, τόνιζε: «Μεγάλωσα σε μια πολύ χειρότερη εποχή. Εμφύλιος, πείνα. Αυτά που λέμε κρίση και λοιπά είναι αστεία. Εμείς δεν είχαμε να φάμε. Ο πατέρας μου έφερνε το Πάσχα ένα κομμάτι κόκκαλο με λίγο κρέας πάνω και το βραζε και το ξανάβραζε η μάνα μου και μας έδινε το ζουμί. Ήταν δύσκολη, αλλά ήταν πιο καλές οι σχέσεις. Εκείνη ήταν χειρότερη εποχή αλλά ψυχολογικά ήταν καλύτερη».
Ματθαίος Γιωσαφάτ: Ο πιο πεπειραμένος άρρωστος…
Αναφορικά με τις κατηγορίες που του προσήπταν ότι εκλαϊκεύει υπερβολικά, είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στη Μαριαλένα Σπυροπούλου για την «Κ» το 2014: «Το θέλω αυτό. Αυτό είναι το μεγαλύτερο προσόν μου. Και τον Γιάλομ κατηγορούν ότι εκλαϊκεύει. Αυτό όμως δεν αναιρεί το επιστημονικό υπόβαθρό του. Είναι υποχρέωσή μας να μιλάμε απλά. Πόσους θα αναλύσω στο ιατρείο μου; Οσα γνωρίζω είναι ένα όπλο που μπορεί να κάνει πολλούς, όχι να κάνουν ψυχανάλυση, αλλά να καταλάβουν μερικά πράγματα. Εγώ θεωρώ υποχρέωσή μου να μεταδίδω όσα γνωρίζω στον κόσμο. Δεν κάνουν όλοι για ανάλυση, ούτε όλοι μπορούν να κάνουν από οικονομική άποψη ούτε υπάρχουν πολλοί καλοί αναλυτές στη χώρα μας. Τέλος, δεν μπορούμε να αρέσουμε σε όλους».
Σχετικά με το ταξίδι της ζωής του, είχε πει: «Οταν ρώτησε ο Καζαντζάκης κάποιο βοσκό στην Κρήτη, που ήταν 100 χρόνων, πώς του φάνηκε η ζωή, εκείνος είπε, σαν ένα ποτήρι κρύο νερό. Υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που δεν έκανα και θα ήθελα. Ξεκίνησα για να γίνω συγγραφέας. Τώρα γράφω ένα είδος μυθιστορηματικής βιογραφίας και μιλάει για την Ελλάδα που έζησα, αλλά και την πορεία του ανθρώπου που ψάχνεται. Γι’ αυτά που έκανα, δεν μετανιώνω. Δεν έχω κάνει κακό σε άνθρωπο. Λίγο τη γυναίκα μου έχω ταλαιπωρήσει, όμως αυτό είναι μέσα στο πρόγραμμα. Είμαι υπερήφανος που έχω βοηθήσει μερικούς ανθρώπους να βρουν τη ζωή τους. Κυρίως όμως δεν θα ήθελα να τελειώσει η ζωή. Μέσα μου νιώθω 25 χρόνων. Μόνον ο καθρέφτης μού υπενθυμίζει ότι μεγάλωσα».
Για τον αν είχε αναθεωρήσει πράγματα που πίστευε, είχε απαντήσει πως: «Προσπαθώ να μαθαίνω από τα σφάλματά μου. Δεν είμαι θεός. Τότε όμως που σκεφτόμουν έτσι, το πίστευα. Γι’ αυτό δεν μετανιώνω, γιατί δεν έχω κάνει κακό σε άρρωστο. Πάντα είμαι καλοπροαίρετος. Αλλά δεν έχω τη σούπερ αναλυτική δύναμη ούτε πάντα τη δύναμη του χαρακτήρα. Ποτέ δεν ανέλαβα ασθενή που δεν μπορούσα να δουλέψω μαζί του. Ακόμα και τότε που χρειαζόμουν χρήματα. Δεν μας πάνε όλοι οι άνθρωποι, ούτε όλοι οι ασθενείς. Το πιο σημαντικό για ένα θεραπευτή είναι να αντιμετωπίζει τον εαυτό του. Και πρέπει να δέχεσαι αυτά που έχεις αλλά και αυτά που δεν έχεις. Η ωριμότητα σε κάνει να σκέφτεσαι τη ζωή με πιο σχετικό τρόπο».
Μια πορεία γεμάτη διακρίσεις
Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1963 και απέκτησε την ειδικότητα του Νευρολόγου-Ψυχιάτρου το 1967. Μετέβη για περαιτέρω σπουδές στον Λονδίνο, όπου και παρέμεινε για δεκαπέντε χρόνια. Εκεί έλαβε μετά από εξετάσεις διάφορα διπλώματα στην Ψυχιατρική και Παιδοψυχιατρική (Δίπλωμα Ψυχολ. Ιατρικής, ανώτατο Δίπλωμα Ψυχιατρικής του Κολλεγίου Ψυχιάτρων κ.λ.π.).
Εξελέγη διευθυντής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (Κέντρο Παιδικής και Οικογενειακής Ψυχιατρικής Finchley Λονδίνου). Δίδαξε στο Κέντρο Towistock και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Ιατρικό Μεταπτυχιακό Κέντρο) ως Επίκουρος Καθηγητής (Senior Lecturer). Έκανε επίσημη πενταετή εκπαίδευση στην Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία και τετραετή στην Ομαδική Ανάλυση και Οικογενειακή Θεραπεία.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα εξελέγη διευθυντής του Παιδοψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. Ίδρυσε με άλλους την Ελληνική Εταιρία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας, που εκπαιδεύει στην ατομική ψυχαναλυτική θεραπεία, και την Ελληνική Εταιρεία Ομαδικής Ανάλυσης και Οικογενειακής Θεραπείας.
Υπήρξε τακτικό μέλος πολλών διεθνών επιστημονικών Εταιρειών και μετείχε στην συγγραφή πολλών επιστημονικών βιβλίων και πολυάριθμων άρθρων. Είχε δώσει πολλές διαλέξεις στο εξωτερικό (Παν/μιο Οξφόρδης, London School of Economics κ.α.) καθώς και σε πολυάριθμα νοσοκομεία, επιστημονικά κέντρα, στη σειρά διαλέξεων του Megaron Plus κ.λ.π. Ήταν ένας εκ των ιδρυτών της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, της οποίας και εξελέγη ο πρώτος Πρόεδρος.
Πηγή: kathimerini.gr