Ο κινηματογράφος Ολύμπιον ήταν όπως πάντα φωτισμένος, οι εθελοντές στη θέση τους, αλλά τίποτα δεν έμοιαζε το ίδιο. Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά και βουβή.

Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είχε εγκαίρως ενημερώσει ότι, λόγω του τριήμερου πένθους μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, η προγραμματισμένη τελετή έναρξης της 25ης διοργάνωσης, τα πάρτι και οι συναυλίες θα ακυρώνονταν. Έτσι, το βράδυ της Πέμπτης 2/3 η παγκόσμια πρεμιέρα τού «La Singla» πραγματοποιήθηκε χωρίς ομιλίες και ανακοινώσεις, σε μια βροχερή Θεσσαλονίκη. «Το σινεμά μπορεί να μας παρηγορήσει ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές», σημείωσε ο διευθυντής του φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, και αυτό ήταν αρκετό.

Και πράγματι, το φιλμ της Ισπανίδας σκηνοθέτιδος Παλόμα Θαπάτα, που αφηγείται την ιστορία της κωφής χορεύτριας του φλαμένκο Αντόνια Σίνγκλα, ήταν μια μικρή απόδραση από τον ζόφο των ημερών. Η Ισπανίδα – Ρομά Αντόνια Σίνγκλα ή «Λα Σίνγκλα», όπως έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο πριν χαθούν ξαφνικά τα ίχνη της, γεννήθηκε το 1948 σε μια παραγκούπολη της Βαρκελώνης. Πολύ μικρή και πριν προλάβει να μιλήσει έχασε την ακοή της. Και ενώ το μέλλον της προδιαγραφόταν τουλάχιστον αβέβαιο, εκείνη έκανε κάτι που ακόμη και σήμερα μοιάζει απίστευτο: έγινε χορεύτρια του φλαμένκο χωρίς να έχει ακούσει ποτέ στη ζωή της ούτε μία νότα.

Το άγριο αλλά εντυπωσιακό βλέμμα της Λα Σίνγκλα, η κίνηση και ο έλεγχος του σώματός της, το ποδοβολητό των τακουνιών της όσο χτυπάει τα πόδια της με οργή στις πίστες για να νιώσει τις δονήσεις, η μουσική που πλημμυρίζει την ταινία, είναι στοιχεία που κρατούν την προσοχή μας, όσο μαθαίνουμε για τη ζωή της. Το πλούσιο αρχειακό υλικό –ο κινηματογράφος την ανακάλυψε πρώτος– τροφοδοτεί τον μύθο της Ισπανίδας χορεύτριας που σταμάτησε να χορεύει ξαφνικά στα 30 της χρόνια. Το φιλμ μάς πηγαίνει από τις παραγκουπόλεις της Βαρκελώνης στα κλαμπ της Μαδρίτης και στη Γερμανία, στον Νταλί και στον Μαρσέλ Ντουσάμπ και από το άγρυπνο βλέμμα του ατζέντη πατέρα της στη μείξη του φλαμένκο και της τζαζ και ξανά στο σήμερα.

Ενα ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας είναι ότι πρόκειται για μια μείξη μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ. Η σκηνοθέτις δεν στηρίζεται μόνο στη δύναμη της ιστορίας της αλλά δημιουργεί μια ταινία γύρω από την έρευνα που έκανε για να εντοπίσει την 75χρονη σήμερα Σίνγκλα. Αυτό το σχήμα άλλοτε πετυχαίνει τον σκοπό του τονίζοντας τα δραματικά στοιχεία του φιλμ, άλλοτε όμως μας φέρνει μπροστά σε αμήχανες στιγμές και «στημένες» σκηνές που βοηθούν στην προώθηση της πλοκής αλλά χάνουν σε αυθεντικότητα.

Η ζωή της Λα Σίνγκλα είναι μια ιστορία δύναμης και θέλησης για ζωή. Η ένταση με την οποία χορεύει η νεαρή Ισπανίδα στα ασπρόμαυρα βίντεο κρύβει όμως και μια σκοτεινή πλευρά και ίσως –κάτι που υφέρπει σε όλο το φιλμ αλλά ποτέ δεν ομολογείται ανοιχτά– μια ιστορία κακοποίησης. Το άγριο βλέμμα της είναι την ίδια στιγμή βλέμμα απόγνωσης. Μοιάζει σαν το δικό μας αυτές τις μέρες. Ζητάει από κάπου να πιαστεί.

Σάκης Ιωαννίδης-kathimerini.gr