Το INCB προειδοποιεί για «μια κρυφή επιδημία, τη χρήση ναρκωτικών από ηλικιωμένους», δηλαδή από άτομα άνω των 65, τα οποία μέχρι το 2050 θα αποτελούν τον 1 στους 6 ανθρώπους πάνω στη Γη, καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός γερνάει ταχέως.

Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση του INCB (Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών), που έδωσε στην δημοσιότητα τo KΕΘΕΑ, ως σύμβουλος οργανισμός του ΟΗΕ (ΕCOSOC) σε θέματα ναρκωτικών, η χρήση ουσιών και οι σχετικές διαταραχές στον γηραιότερο πληθυσμό έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.

Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, την τελευταία δεκαετία έχει τριπλασιαστεί η χρήση των περισσότερων ουσιών μεταξύ των ηλικιωμένων. Η κατανάλωση παυσίπονων, ηρεμιστικών, βενζοδιαζεπινών και καταπραϋντικών είναι υψηλότερη σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα από ό,τι στον γενικό πληθυσμό.

Επιπλέον, και η χρήση κάνναβης κατά τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκε στους ηλικιωμένους άνω των 65 από 1,2% το 2012 σε 5,1% το 2019. Ωστόσο, όπως επισημαίνει το ΙΝCB, υπάρχει η τάση αυτή η πληθυσμιακή ομάδα να αγνοείται επιδημιολογικά, επιστημονικά και πολιτισμικά.

Οι ηλικιωμένοι που κάνουν χρήση ουσιών αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα που σχετίζονται με την ηλικία τους, συμπεριλαμβανομένης της απομόνωσης ή σωματικών προβλημάτων.

Το INCB συνιστά ενίσχυση της έρευνας σχετικά με τις διαταραχές χρήσης ναρκωτικών μεταξύ των ηλικιωμένων ως πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση αυτής της επικίνδυνης τάσης. Καλεί, επίσης, τις κυβερνήσεις να βελτιώσουν την πρόσβαση σε απαραίτητες υπηρεσίες υγείας και θεραπείας, σχεδιασμένες για αυτήν την πληθυσμιακή ομάδα.

O αντίκτυπος της COVID-19

Το INCB εκφράζει ανησυχία για την αρνητική επίδραση της πανδημίας COVID-19 στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού φαρμάκων. Τα κυβερνητικά μέτρα που αποσκοπούν στον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού οδήγησαν σε έλλειψη ορισμένων ελεγχόμενων ουσιών για ιατρικούς και επιστημονικούς σκοπούς. Η αυξημένη ζήτηση για θεραπεία ασθενών με COVID-19 δημιούργησε περαιτέρω ελλείψεις και διέκοψε θεραπείες και άλλες υπηρεσίες που σχετίζονται με την υγεία.

Το INCB τονίζει, επίσης, ότι άτομα με διαταραχές ψυχικής υγείας και χρήσης ουσιών έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα από την πανδημία COVID-19. Οι περιορισμοί στις μετακινήσεις και η κοινωνική απομόνωση ασκούν μεγαλύτερη πίεση σε άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας και χρήσης ναρκωτικών, επιδεινώνοντας ενίοτε αυτά τα προβλήματα.

Ο Πρόεδρος του INCB Cornelis de Joncheere δήλωσε: «Σε μια περίοδο που οι πόροι είναι ήδη περιορισμένοι, δεν πρέπει να ξεχνάμε τους ανθρώπους που πάσχουν από διαταραχές χρήσης ναρκωτικών. Το INCB καλεί τις κυβερνήσεις να διασφαλίσουν ότι θα συνεχίσουν να παρέχονται υπηρεσίες πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης».

O αντίκτυπος της COVID-19 στην παράνομη διακίνηση

Τα μέτρα καταπολέμησης της εξάπλωσης του κορωνοϊού έχουν επηρεάσει τις παράνομες αγορές ναρκωτικών, οδηγώντας σε ελλείψεις ορισμένων ναρκωτικών και σε υψηλότερες τιμές. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η καθαρότητα των ναρκωτικών σε τοπικό επίπεδο έχει μειωθεί και ότι χρησιμοποιούνται προσμείξεις, όπως η φαιντανύλη, που αυξάνουν τα ποσοστά υπερδοσολογίας.

Επίσης, έχει αυξηθεί η διαδικτυακή διακίνηση ναρκωτικών μέσω κρυπτογραφημένων επικοινωνιών από το οργανωμένο έγκλημα. Ανοικτές αγορές στο διαδίκτυο και το darknet, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα διαδικτυακά φόρουμ φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικότερο ρόλο στην προμήθεια ναρκωτικών ουσιών σε επίπεδο λιανικής.

Στο Αφγανιστάν η παράνομη παραγωγή οπίου παρέμεινε υψηλή

Η παραγωγή οπίου στο Αφγανιστάν παρέμεινε υψηλή το 2019, και η χώρα αντιπροσωπεύει σχεδόν το 84% της παγκόσμιας παραγωγής οπίου τα τελευταία πέντε χρόνια. Επιπλέον, δεν υπήρξαν ενδείξεις μείωσης του εφοδιασμού ηρωίνης αφγανικής προέλευσης σε καταναλωτικές αγορές παγκοσμίως. Το ΙΝCB καλεί τη διεθνή κοινότητα να παρέχει τεχνική και οικονομική υποστήριξη στη χώρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Το INCB συνεχίζει να καλεί τις κυβερνήσεις να εφαρμόζουν τις διεθνείς συμβάσεις ελέγχου των ναρκωτικών με πλήρη σεβασμό προς το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι προσεγγίσεις των χωρών πρέπει να βασίζονται στην αρχή της αναλογικότητας σε ό,τι αφορά τη μεταχείριση των συνδεόμενων με τα ναρκωτικά αδικημάτων και στον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.

60η επέτειος της Ενιαίας Σύμβασης του 1961 για τα Ναρκωτικά και 50η επέτειος της Σύμβασης του 1971 για τις Ψυχοτρόπους ουσίες

Με αφορμή την 60η και την 50η επέτειο αντίστοιχα των δύο συμβάσεων, το INCB πραγματοποίησε ειδική έκδοση. Σε αυτήν αναφέρει ότι μία από τις κύριες προκλήσεις για τις χώρες είναι να επιτύχουν ισορροπία, αφενός ανάμεσα στη διασφάλιση της διαθεσιμότητας ελεγχόμενων φαρμάκων που είναι αναγκαία για ιατρικούς σκοπούς και αφετέρου στην πρόληψη της κατάχρησής τους, της παράνομης παραγωγής και διακίνησής τους.

Παράλληλα, τονίζει ότι η προσέγγιση των κυβερνήσεων για την καταπολέμηση του σχετιζόμενου με τα ναρκωτικά εγκλήματος πρέπει πάντα να τηρεί την αρχή της αναλογικότητας και να περνά μέσα από το επίσημο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.