ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Ενα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του νέου κορωνοϊού είναι η υπερβολικά γρήγορη εξάπλωσή του σε ολόκληρη την υφήλιο. Ο ιός εμφανίσθηκε αρχικά στην κεντρική Κίνα και εντός τριών μηνών βρισκόταν σε όλες τις ηπείρους, με εξαίρεση την Ανταρκτική, διακόπτοντας την καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων.

Την ίδια ώρα, την έκπληξη των επιστημόνων προκάλεσε η ικανότητα του κορωνοϊού να μεταδίδεται από φαινομενικά υγιείς ασθενείς, καθιστώντας σχεδόν αδύνατο τον έλεγχο της εξάπλωσης. «Είναι μια δυνητικώς θανατηφόρα ασθένεια, με το 40% των ασθενών να μη γνωρίζουν καν ότι είναι φορείς», λέει ο δρ Ερικ Τοπόλ. Οι επιστήμονες εξήγησαν την τρομακτική προοπτική της μετάδοσης από ασυμπτωματικούς ή προσυμπτωματικούς φορείς, παρότι ο ρόλος των φορέων αυτών στην εξάπλωση της νόσου παραμένει ακόμη ασαφής.

Τα πρώτα σημάδια ύπαρξης ασυμπτωματικών ασθενών είχαν εμφανισθεί ήδη στις αρχές Ιανουαρίου. «Νομίζαμε ότι η ασθένεια θα ήταν σαν τον SARS: μια μακρά περίοδος επώασης κατά τη διάρκεια της οποίας ο ιός δεν μεταδίδεται», σημειώνει η δρ Λόρεν Μάιερς του Πανεπιστημίου του Τέξας. Η δρ Μάιερς δημιούργησε μια φοιτητική ομάδα η οποία αναζήτησε διαδικτυακές σελίδες κινεζικών υγειονομικών υπηρεσιών, που αποκάλυπταν τις ημερομηνίες της πρώτης εμφάνισης κρουσμάτων, προσπαθώντας να ιχνηλατήσουν τη μετάδοση του ιού.

Μεταξύ 21 Ιανουαρίου και 8 Φεβρουαρίου, οι φοιτητές εντόπισαν πολλά περιστατικά κατά τα οποία ο ασυμπτωματικός φορέας είχε μολύνει όλη την οικογένειά του, προτού εμφανίσει ο ίδιος συμπτώματα. «Οταν μελετήσαμε τα στοιχεία, είπα: “Οχι, αυτό δεν μπορεί να είναι αλήθεια”. Το σοκ ήταν μεγάλο», λέει η δρ Μάιερς. Εχοντας καταγράψει περισσότερα από 50 τέτοια κρούσματα, η Μάιερς επικοινώνησε αμέσως με την υπηρεσία ελέγχου λοιμώξεων CDC, στέλνοντας τα δεδομένα της στις 20 Φεβρουαρίου. Η υπηρεσία τής απάντησε λίγες ώρες αργότερα, εκφράζοντας την απορία πώς ένας ιός μπορούσε να μεταδίδεται τόσο γρήγορα.

Στο μεταξύ, η δρ Λάιλ Χούμπεν δημιούργησε στο Λονδίνο ένα μαθηματικό μοντέλο με στόχο την εκτίμηση του ποσοστού ασυμπτωματικών ασθενών που δεν είχαν εντοπιστεί. Υστερα από τέσσερις εβδομάδες, τα πρότυπά τους έδειξαν ότι το 75% των μολυσμένων ασθενών στο κρουαζιερόπλοιο «Diamond Princess» ήταν ασυμπτωματικό. Το πόρισμα της έρευνας ήταν σαφές: οι ασυμπτωματικοί συμβάλλουν καθοριστικά στην εξάπλωση του ιού.