Η ασιατική υπερδύναμη πιέζεται από τις οικονομικές επιτπώσεις του lockdown, καθώς δεκάδες εκατομμύρια νέοι άνεργοι ανταγωνίζονται για μειωμένες θέσεις εργασίες

Η δεύτερη οικονομία του πλανήτη εξακολουθεί να πιέζεται υπό το βάρος των επιπτώσεων του lockdown που οδήγησε εκατομμύρια Κινέζους πολίτες στην ανεργία.

Είναι σχεδόν αδύνατο να αποκτήσει κανείς μια ακριβή εικόνα του εύρους της καταστροφής. Τα στοιχεία που μοιράζεται το Πεκίνο είναι διαβόητα για την απουσία διαφάνειάς τους, ενώ ο επίσημος δείκτης ανεργίας, ο οποίος καταγράφει μόνο τους ανέργους των αστικών περιοχών, μόλις που έχει ανέβει από το 4% στο 5% εδώ και πολλά χρόνια.

Όμως ακόμη και τα επίσημα στοιχεία έχουν αρχίσει να αποτυπώνουν μια κορύφωση του αριθμού των ανέργων. Η ανεργία άγγιζε το 5,9% κατά τη διάρκεια του Μαρτίου, ελάχιστα πεσμένη σε σχέση με το 6,2% που είχε καταγραφεί ένα μήνα νωρίτερα. Αυτό συνεπάγεται ότι περισσότεροι από 27 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς δουλειά, σύμφωνα με υπολογισμούς του CNN.

“Η πραγματική ανεργία στην Κίνα θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερη”, αναφέρει ο Γουίλι Λαμ, καθηγητής στο Κέντρο Κινεζικών Σπουδών, στο Κινεζικό Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ. “Δεν συνηθίζουν να μοιράζονται αρνητικά στοιχεία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση έχει την τάση να “μαγειρεύει” τα νούμερα, η πραγματική κατάσταση θα πρέπει να είναι χειρότερη”.

Ένα πρόβλημα χωρίς προηγούμενο

Τα στοιχεία του Πεκίνου έτσι κι αλλιώς δεν συμπεριλαμβάνουν τους κατοίκους των επαρχιακών περιοχών, όπως και μεγάλο μέρος των 290 εκατομμυρίων μεταναστών εργατών που απασχολούνται στην οικοδομή, τη βιομηχανία και άλλες χαμηλόμισθες αλλά ζωτικές δραστηριότητες. Αν συμπεριλάβουμε και αυτούς τους εργάτες, ενδέχεται έως και 80 εκατομμύρια άνθρωποι να έχουν χάσει τις δουλειές τους μέχρι το τέλος Μαρτίου, σύμφωνα με άρθρο του Ζανγκ Μπιν, ενός οικονομολόγου της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών, μιας κρατικής δεξαμενής σκέψης.

Άλλοι ειδικοί συμφωνούν ότι η εκτίμηση των 80 εκατομμυρίων είναι πιθανότατα πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, είναι και πολύ πιο ανησυχητική, καθώς συνεπάγεται ότι σχεδόν το 10% των Κινέζων που φαίνονται να απασχολούνται στην πραγματικότητα δεν έχουν δουλειά, σύμφωνα με οικονομολόγους της Société Générale.

Το Υπουργείο Εμπορίου δεν απάντησε στο CNN Business όταν τους ζητήθηκε να σχολιάσουν την υπόθεση.

Σε ομιλία του τον περασμένο μήνα, εκπρόσωπος της Κινεζικής Στατιστικής Υπηρεσίας αναγνώρισε ότι η αγορά εργασίας αντιμετωπίζει τεράστιες πιέσεις, όμως επέμεινε ότι σε γενικές γραμμές η απασχόληση παραμένει “σταθερή”.

“Αν και ο κοροναϊός είχε πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην εργασία, δεν έχουν σημειωθεί μαζικές απολύσεις στη χώρα”, ανέφερε συγκεκριμένα ο Μάο Σενγκγιόνγκ.

Εν αναμονή περαιτέρω επιδείνωσης

Όμως το Πεκίνο αναμένεται να αντιμετωπίσει επιπλέον προβλήματα στους επόμενους μήνες. Φέτος αποφοιτά από τα πανεπιστήμια ένας αριθμός – ρεκόρ και αυτό πρόκειται να ασκήσει νέες πιέσεις στην αγορά εργασίας. Αν και η οικονομία της χώρας ενδέχεται να επιτύχει και πάλι κάποιο βαθμό ανάπτυξης για το 2020, η πορεία της προς την πλήρη ανάκαμψη θα είναι μακρά.

Η κινεζική κυβέρνηση ποτέ δεν συζητούσε ανοιχτά τις οικονομικές της δυσκολίες όμως τα πρόσφατα μηνύματα των στελεχών της αποδεικνύουν ότι η ανεργία έχει προκαλέσει σημαντικό προβληματισμό.

Ήδη πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, η οικονομική ανάπτυξη της χώρας ήταν η χαμηλότερη εδώ και δεκαετίες, πιέζοντας την χώρα στην πρώτη της συρρίκνωση από το 1976, όταν ο θάνατος του Μάο σηματοδότησε το τέλος μιας δεκαετίας κοινωνικού και οικονομικού αναβρασμού.

Προτεραιότητα η απασχόληση

Η ανάγκη ενίσχυσης της οικονομίας και αποτροπής της ανεξέλεγκτης αύξησης της ανεργίας έγινε ακόμη πιο πιεστική τους τελευταίους μήνες. Τον Απρίλιο, το Πολίτμπιρο του Κομμουνιστικού Κόμματος, το κορυφαίο νομοθετικό όργανο της χώρας, ζήτησε από όλα τα στελέχη της κυβέρνησης να δώσουν προτεραιότητα στην ασφάλεια των θέσεων εργασίας και την κοινωνική σταθερότητα.

Η επιστροφή των πολιτών στις δουλειές τους είναι σημαντική εν μέρει γιατί οι αρχές φοβούνται ότι η ανεργία θα οδηγήσει σε κοινωνική αναταραχή, δημιουργώντας έναν τεράστιο πολιτικό πονοκέφαλο, σύμφωνα πάντα με τον Λαμ.

“Το μεγαλύτερο άγχος του Πεκίνου δεν είναι το ΑΕΠ, αλλά η απασχόληση”, τόνισε στο CNN.

«Αισθάνομαι απελπισμένος»

Οι πολίτες που βρίσκονται σε αναζήτηση εργασίας δεν ελπίζουν σε μια άμεση βελτίωση της κατάστασης. Ο Γουανγκ, ένας εργαζόμενος στον χώρο της τεχνολογίας από το Πεκίνο, δήλωσε στο CNN ότι τα πράγματα είναι δύσκολα για όλους αυτή τη στιγμή.

“Αισθάνομαι απελπισμένος”, ανέφερε. “Όμως δεν μπορώ να κάνω τίποτα για αυτό. Νομίζω ότι κανείς δεν μπορεί”.

Ο Γουανγκ εξηγεί ότι το σημερινό περιβάλλον έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με εκείνο που συνάντησε αποφοιτώντας από το πανεπιστήμιο το 2015. Το Πεκίνο εκείνη την περίοδο πρόσφερε διάφορες μορφές οικονομικής ενίσχυσης και επιδοτήσεις σε start-up εταιρείες, ενθαρρύνοντας τους επιχειρηματίες να ιδρύσουν νέες επιχειρήσεις. Το ποσοστό ανεργίας εκείνη τη χρονιά βρισκόταν στο 5%.

Σύμφωνα με τον Γουανγκ, οι ευκαιρίες είχαν μειωθεί ακόμη και πριν την πανδημία, ενώ οι εταιρείες που εργαζόταν στο παρελθόν χρεωκοπούσαν, καθώς δυσκολεύονταν να βρουν χρηματοδότηση εξαιτίας των νέων νόμων του Πεκίνου.

Τώρα όμως, όπως λέει, η εύρεση εργασίας είναι σχεδόν αδύνατη. Εκείνος και οι φίλοι του έχουν ήδη μειώσει τις προσδοκίες τους, ενώ ορισμένοι δεν είναι καν σίγουροι για το κατά πόσον μπορούν να παραμείνουν στο Πεκίνο.

Μείωση των θέσεων εργασίας

Τα στοιχεία συμφωνούν με την άποψή του. Οι κενές θέσεις εργασίας μειώθηκαν κατά 28% για το πρώτο τρίμηνο του 2020 σε σύγκριση με το τέταρτο του 2019, σύμφωνα με έρευνα του Κινεζικού Ινστιτούτου για την Έρευνα της Απασχόλησης και του Zhaopin.com, μιας από τις μεγαλύτερες ιστοσελίδες ευρέσεως εργασίας στη χώρα. Ταυτόχρονα, ο ανταγωνισμός αυξήθηκε σημαντικά: Ο αριθμός των ανθρώπων που αναζητούσαν εργασία στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς αυξήθηκε κατά 9% σύμφωνα με την έρευνα.

Ταυτόχρονα, οι εταιρείες στον τομέα υπηρεσιών της Κίνας – ο οποίος εκπροσωπεί τις μισές θέσεις εργασίας στη χώρα – σημείωσε απολύσεις – ρεκόρ για τον Απρίλιο, σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα που δημοσιεύθηκαν την Πέμπτη.

Αναμένεται επιδείνωση της κατάστασης

Τα πράγματα αναμένεται να γίνουν ακόμη πιο δύσκολα τις επόμενες εβδομάδες, καθώς το Πεκίνο περιμένει πως περίπου 8,7 εκατομμύρια άτομα θα αποφοιτήσουν από τα κολέγια και τα πανεπιστήμια της χώρας εντός της χρονιάς, αυξάνοντας κι άλλο τον ανταγωνισμό για τις θέσεις εργασίας.

Η κρατική απάντηση

Το Πεκίνο δεν αγνοεί αυτό το πρόβλημα. Η κυβέρνηση αποκάλυψε αυτή την εβδομάδα ένα σχέδιο βοήθειας των νέων αποφοίτων στην προσπάθειά τους να βρουν δουλειά, δημιουργώντας θέσεις εργασίας για δασκάλους αλλά και για άλλα επαγγέλματα. Το πρόγραμμα προτείνει επίσης και την επέκταση της εγγραφής σε μεταπτυχιακά προγράμματα.

Όμως οι αρχές είναι αντιμέτωπες με ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα, στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν εκείνους που έχασαν τις δουλειές τους.

Στην Κίνα, όλοι οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι από το νόμο να προσφέρουν ασφάλεια ανεργίας. Όμως λιγότεροι από τους μισούς εργαζόμενους στις αστικές περιοχές καλύπτονταν από το πρόγραμμα στο τέλος της περασμένης χρονιάς, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Ανθρώπινων Πόρων και Κοινωνικής Ασφάλειας. Και οι ειδικοί σημειώνουν ότι το πρόγραμμα έτσι κι αλλιώς δεν είναι επαρκές για την αντιμετώπιση μιας τόσο σημαντικής αύξησης των ανέργων.

Η κυβέρνηση φαίνεται να έχει επίγνωση αυτών των προβλημάτων, καθώς πρόσφατα υποσχέθηκε ότι θα βοηθήσει τους ανέργους να αποκτήσουν πρόσβαση στην ασφάλεια υγείας.

Υψηλό δημόσιο χρέος

Ταυτόχρονα, η Κίνα είναι αντιμέτωπη με το αυξανόμενο χρέος, πράγμα που δυσκολεύει το ενδεχόμενο ενίσχυσης του κατασκευαστικού τομέα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, τονίζει ο Τζόζεφ Τσενγκ, ακτιβιστής υπέρ της δημοκρατίας και συνταξιούχος καθηγητής πολιτικών επιστημών στο City University του Χονγκ Κονγκ.

Αρκετοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι Κινέζοι νομοθέτες θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους σε μέτρα που θα εξασφαλίσουν ότι οι πολίτες μπορούν να ικανοποιήσουν τις βασικές, καθημερινές ανάγκες τους. Οι οικονομολόγοι της Société Générale, για παράδειγμα αναφέρουν ότι μια πιο άμεση και αποτελεσματική λύση θα ήταν η καταβολή χρημάτων απευθείας στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, ώστε να μειωθεί η ανάγκη για πρόγραμμα ασφάλειας των ανέργων.

Ακόμη και ο Ζανγκ, ο οικονομολόγος της κρατικής δεξαμενής σχέσης, καταλήγει σε μια ανάλογη πρόταση. Όπως είπε στο CNN, η αντίδραση της κυβέρνησης στην οικονομική καταστροφή του κοροναϊού, θα πρέπει να συμπεριλάβει τα επιδόματα στους φτωχούς.

Πηγή: cnn.com