Τι παρακινεί τους ανθρώπους να προσφέρουν εθελοντική εργασία;

Στον απολογισμό των καταστροφικών πυρκαγιών στην Δυτική Αυστραλία εντύπωση δημιουργεί η κινητοποίηση ενός μεγάλου δικτύου 26.000, περίπου, εθελοντών των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης της Δυτικής Αυστραλίας όπως κι ένας εξίσου μεγάλος αριθμός εθελοντών φιλοζωικών οργανώσεων που φροντίζουν άγρια ζώα θύματα των πυρκαγιών, πλέκοντας ή έχοντας ράψει μια σειρά αντικειμένων, όπως γάντια για κοάλα που έχουν κάψει τις πατούσες τους, αλλά και μάρσιππους για μωρά καγκουρό που έχουν χάσει τις μητέρες τους.

Χωρίς εθελοντές, οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης της Αυστραλίας θα ήταν τελείως αναποτελεσματικές. Αυτοί οι εθελοντές προσφέρουν απίστευτο χρόνο και προσπάθεια κάθε χρόνο χωρίς να περιμένουν κάποιο αντάλλαγμα. Οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης δεν είναι ο μόνος τομέας που επωφελείται από τους εθελοντές.

Περίπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού σε Αμερική, Αυστραλία και Ευρώπη, προσφέρουν εθελοντική εργασία κάθε χρόνο σε τομείς όπως η εκπαίδευση, ο αθλητισμός, η υγεία, η θρησκεία και οι κοινωνικές υπηρεσίες. Πολλοί άνθρωποι αφιερώνουν χρόνο από τη ζωή τους στην εθελοντική εργασία!

Τι παίρνουν ως αντάλλαγμα; Τι παρακινεί τους ανθρώπους να προσφέρουν εθελοντική εργασία;

Στην πραγματικότητα, η ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, η αίσθηση ότι κάνουν την διαφορά και η συμμετοχή σε μια κοινότητα αποτελούν βασικούς λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι γίνονται εθελοντές. Προσφέροντας εθελοντική εργασία, ενισχύεται η εικόνα του εαυτού σου, το αίσθημα αυταξίας και προσωπικής ικανοποίησης. Αποκτά νόημα η ζωή σου κι έχεις κίνητρο να παρουσιάσεις μια βελτιωμένη έκδοση του εαυτού σου.

Όταν μάλιστα μέσω του εθελοντισμού έχεις την ευκαιρία να αναπτύξεις και να χρησιμοποιήσεις δεξιότητες, να συμμετέχεις στις αποφάσεις και να οικοδομήσεις σχέσεις με άλλους ανθρώπους, έχεις περισσότερες πιθανότητες να συνεχίσεις τον εθελοντισμό.

Κι ενώ τεράστιος όγκος της βιβλιογραφίας αφορά τα οφέλη του εθελοντισμού για το κοινωνικό σύνολο που γίνεται αποδέκτης αυτής της προσφοράς, οι πιο πρόσφατες έρευνες συνδέουν την εθελοντική εργασία με μείωση προβλημάτων υγείας και αύξηση του προσδόκιμου ζωής στους ίδιους τους εθελοντές.

Σε έρευνα (2013) του Πανεπιστήμιου Carnegie Mellon διαφαίνεται ότι ο εθελοντισμός για τουλάχιστον 200 ώρες το χρόνο (4 ώρες την εβδομάδα) μειώνει δραματικά, κατά 40%, την αρτηριακή πίεση σε ηλικιωμένους. Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) ενεργοποιεί μια αλυσιδωτή αντίδραση σε ενήλικες που συχνά οδηγεί σε νοσηρότητα λόγω καρδιαγγειακών παθήσεων.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι η εθελοντική εργασία μπορεί να είναι μια αποτελεσματική μη φαρμακευτική επιλογή που θα βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και θα μειώσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

«Καθημερινά μαθαίνουμε περισσότερα για το πώς οι αρνητικοί παράγοντες του τρόπου ζωής όπως η κακή διατροφή και η έλλειψη άσκησης αυξάνουν τον κίνδυνο υπέρτασης», δήλωσε ο Rodlescia S. Sneed.

«Εδώ, θέλαμε να καθορίσουμε εάν ένας θετικός παράγοντας του τρόπου ζωής, όπως η εθελοντική εργασία, θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο της ασθένειας. Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, οι κοινωνικές μεταβάσεις όπως η συνταξιοδότηση, το πένθος και η αναχώρηση των παιδιών από το σπίτι συχνά αφήνουν τους ηλικιωμένους με λιγότερες φυσικές ευκαιρίες για κοινωνική αλληλεπίδραση. Η συμμετοχή σε εθελοντικές δραστηριότητες μπορεί να προσφέρει στους ηλικιωμένους κοινωνικές σχέσεις που μπορεί να μην είχαν διαφορετικά. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η ύπαρξη καλών κοινωνικών συνδέσεων προωθεί την υγιή γήρανση και μειώνει τον κίνδυνο για μια σειρά αρνητικών αποτελεσμάτων στην υγεία».

Μια άλλη μελέτη του 2013 από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας διαπίστωσε ότι οι έφηβοι που προσφέρουν εθελοντισμό μόνο για μία ώρα την εβδομάδα έχουν πιο υγιείς καρδιές λόγω της μείωσης του Δείκτη Μάζας Σώματος και της χοληστερόλης και μάλιστα, οι εθελοντές που ανέφεραν τις μεγαλύτερες αυξήσεις στην ενσυναίσθηση και την αλτρουιστική συμπεριφορά ήταν εκείνοι που είδαν επίσης τις μεγαλύτερες βελτιώσεις στην καρδιαγγειακή υγεία τους.

Επιπλέον έρευνες αναφέρουν μείωση επιπέδου άγχους στους εθελοντές και καλύτερη ποιότητα ύπνου.

Έτσι λοιπόν, ανεξάρτητα από το είδος του εθελοντισμού, κάνοντας καλό… κάνεις καλό στον ίδιο σου τον εαυτό!

Ειρήνη Κρυσταλλίδου (Ψυχολόγος, MSc Συμβουλευτική Ψυχ.MSc Δίγλωσση ειδική αγωγή)