Θεσσαλονίκη: Τελετή απονομής του βραβείου «Θεοφανώ» στη Ροτόντα
Παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
Το βραβείο απονέμεται στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Erasmus, και αποτελεί ιδέα κορυφαίων προσωπικοτήτων της Ευρώπης.
Θα απονέμεται κάθε χρόνο στη Θεσσαλονίκη σε έναν ευρωπαϊκό θεσμό, ή προσωπικότητα, όπως εξήγησε ο πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος «Θεοφανώ», Σταύρος Ανδρεάδης, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, που δόθηκε πριν από λίγες ημέρες, για την τελετή απονομής του πρώτου πανευρωπαϊκού βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ».
Στόχος της θεσμοθέτησης του συγκεκριμένο βραβείου με τη συμβολική επιλογή του ονόματος της Βυζαντινής Αυτοκράτειρας Θεοφανούς -η συνδρομή της οποίας υπήρξε καθοριστική για την πολιτιστική αναγέννηση του δυτικοευρωπαϊκού χώρου- είναι η προώθηση της συνειδητοποίησης των ιστορικών και πολιτισμικών αλληλεξαρτήσεων των λαών της Ευρώπης
«Πίσω απ’ αυτή την ιδέα είναι σαφής η ανάγκη που έχει καταγραφεί στην Ευρώπη να ανατρέξουμε στις κοινές ρίζες μας, τις κοινές αρχές και αξίες που πρέπει να υπάρχουν σε όλα τα ευρωπαϊκά έθνη, ώστε με τον τρόπο αυτό να κάνουμε ισχυρότερους τους δεσμούς ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς», είχε επισημάνει ο κ. Ανδρεάδης. “Είναι ένα Βραβείο που φέρει το όνομα μιας ισχυρής γυναίκας του 10ου αιώνα στα χέρια μιας δυναμικής και ηγετικής φυσιογνωμίας του 21ου αιώνα”, σημείωσε.
“Με την πανδημία του κορονοϊού να μαίνεται και την οικονομική κρίση να απειλεί την εργασία και τον πλούτο οι δυσκολίες μεγεθύνονται και είναι φυσικό τα βλέμματα των λαών να στρέφονται προς τις κυβερνήσεις τους, τις εθνικές, αλλά και την υπερεθνική την ευρωπαϊκή. Μεγεθύνονται συνεπώς και οι δικές μας ευθύνες”.
Όλα όσα είπε ο πρωθυπουργός
Την απόφαση της Τουρκίας για την επέκταση της άδειας εισόδου στο παραλιακό μέτωπο των Βαρωσίων στην Κύπρο, καταδίκασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση στη Ροτόντα, στη Θεσσαλονίκη, για την απονομή του Βραβείου “Αυτοκράτειρα Θεοφανώ” στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Η απόφαση αυτή συνιστά κατάφωρη παραβίαση των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Ελλάδα πρόκειται να στηρίξει όλες τις σχετικές προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στις προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, λέγοντας πως «τα σύνορα της Ευρώπης, το περίγραμμα όχι μόνο της ευρωπαϊκής κυριαρχίας αλλά και του ίδιου του αξιακού της φορτίου αμφισβητείται όταν μια τρίτη χώρα, η Τουρκία, παραβιάζει δικαιώματα δύο μελών της Ε.Ε., της Ελλάδας και της Κύπρου».
Η Τουρκία θέτει σε κίνδυνο μια ευαίσθητη ζώνη για την Ευρώπη και την παγκόσμια ασφάλεια
Τόνισε, μάλιστα, ότι η Τουρκία θέτει σε κίνδυνο και μία ευαίσθητη ζώνη όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά και για την παγκόσμια ασφάλεια και επισήμανε: «Η απάντηση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο θέμα αυτό υπήρξε σαφής και ομόθυμη: Τάχθηκε ρητά στο πλευρό της Αθήνας και της Λευκωσίας. Κάλεσε την Άγκυρα να εγκαταλείψει τις μονομερείς και επιθετικές ενέργειες, επιστρέφοντας στις συζητήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες με βάση μόνο το Διεθνές Δίκαιο. Της επισήμανε ότι είναι η δική της συμπεριφορά που, τελικά, θα κρίνει το μέλλον των ευρω-τουρκικών σχέσεων. Και τέλος ζήτησε την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, πάντα υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών».
Η Ελλάδα σηκώνει δυσανάλογα βάρη στο μεταναστευτικό
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο μεταναστευτικό, λέγοντας πως η Ελλάδα σηκώνει τα βάρη του κατά τρόπο δυσανάλογο, υπερασπιζόμενη τα ανατολικά σύνορα της πατρίδας μας, τα οποία είναι και τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης, σώζοντας συνεχώς χιλιάδες ζωές στο Αιγαίο, φιλοξενώντας χιλιάδες κατατρεγμένων ανθρώπων στις δομές της.
«Όμως η πίεση είναι τεράστια για τις δυνάμεις μιας και μόνο χώρας. Οι πρόσφυγες, πολλοί για να χωρέσουν στην έκτασή της», παρατήρησε ο πρωθυπουργός και συνέχισε: «Η Ελλάδα μπορεί να απέδειξε ως τώρα τόσο την αποτρεπτική της δυνατότητα, όσο και την ανθρωπιστική της συμπεριφορά. Το πρόβλημα, ωστόσο, μεγεθύνεται. Και δυστυχώς γίνεται εκρηκτικό σε συνθήκες πανδημίας. Η πρόσφατη καταστροφή της Μόριας πιστοποίησε την ετοιμότητά της Πολιτείας να δημιουργήσει σε χρόνο-ρεκόρ μία εναλλακτική δομή. Σηματοδότησε όμως και τα όρια της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής».
Ειδικότερα για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είπε ότι πρέπει να αποτελεί σοβαρό σημείο εκκίνησης της αναθεώρησης της πολιτικής της, ώστε η Ευρώπη να αποκτήσει ενιαίο και σταθερό έλεγχο των συνόρων της, κοινούς και ευέλικτους κανόνες ασύλου, αλλά, κυρίως, ένα δίκαιο σύστημα επιμερισμού των προσφυγικών ροών.
Η αυτοκράτειρα Θεοφανώ
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην αυτοκράτειρα Θεοφανώ, το όνομα της οποίας φέρει το Βραβείο, που απονεμήθηκε για πρώτη φορά στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ERASMUS και είπε τα εξής:
Στα τέλη του 10ου αιώνα μια βυζαντινή πριγκίπισσα άφηνε την Κωνσταντινούπολη για τη Σαξονία.
Ήταν η ανιψιά του αυτοκράτορα Τσιμισκή, Θεοφανώ, που θα παντρευόταν τον Όθωνα τον Β΄ για να καθίσει στο πλευρό του, στο θρόνο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Αργότερα, μάλιστα, έμελλε να κρατήσει και μόνη της τα σκήπτρα μετά τον θάνατο του.
Εκείνος ο γάμος έδωσε γερμανικά δικαιώματα στον τίτλο του αυτοκράτορα των Ρωμαίων, τον οποίο μέχρι τότε έφερε μόνον ο εστεμμένος της Βασιλεύουσας.
Αυτομάτως όμως εμβολίασε και τη Δύση με τον πολιτισμό και την κουλτούρα του Βυζαντίου, όπου κυριαρχούσε το ελληνικό στοιχείο.
Θα μπορούσε, λοιπόν, να πει κανείς ότι ήταν η πρώιμη ένωση της ηπείρου μας.
Περισσότερο από μια χιλιετία μετά η αυτοκράτειρα Θεοφανώ κάνει το αντίστροφο ταξίδι, ως ισχυρό σύμβολο, πλέον, σε μια από τις πιο ακμαίες πόλεις της ανατολικής Αυτοκρατορίας και δωρίζει το όνομα της σε ένα Βραβείο αφιερωμένο στον ιστορική σύνδεση των ευρωπαϊκών λαών αλλά κυρίως στο κοινό τους μέλλον.
Ευρωπαϊκό έπαθλο
«Η διάκριση “Αυτοκράτειρα Θεοφανώ” γεννήθηκε για να τιμά πρόσωπα θεσμούς και οργανισμούς που εμβαθύνουν την ευρωπαϊκή ιδέα. Όσους, δηλαδή, συμβάλλουν στη συνειδητοποίηση των διαφορετικών αφετηριών της Ευρώπης, που όλες τους, όμως, εκβάλουν στην κοινή της κοίτη, στην ισότιμη ένωση των κρατών της», είπε χαρακτηριστικά.
Για το Βραβείο είπε ότι είναι ένα έπαθλο ευρωπαϊκό στην κυριολεξία, διότι η ιδέα του ανήκει στον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάϊ και η υλοποίηση της σε μια ομάδα από ανήσυχους ανθρώπους από τη Βόρεια Ελλάδα με πρωτεργάτη τον επιχειρηματία Σταύρο Ανδρεάδη.
Επιπλέον το Βραβείο αποτελεί μια γέφυρα που συνδέει ακόμα περισσότερο ειδικά τη Θεσσαλονίκη με την Ευρώπη, γιατί ενώ τις υποψηφιότητες τις εισηγείται η Συμβουλευτική Επιτροπή, η Διοικούσα Επιτροπή, που αποτελείται από προσωπικότητες της Μακεδονίας, κάνει την τελική επιλογή
Η ίδια η Θεσσαλονίκη, άλλωστε, υπήρξε πρόπλασμα της Ευρώπης ως περιοχή, αφού επί αιώνες διεκδικήθηκε από πολλούς κατακτητές, ωρίμασε ως σταυροδρόμι πολιτισμών και εστία διαφορετικών πληθυσμών.
Παγκόσμια διαμαρτυρία για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος
«Όπως και ο θαυμάσιος χώρος που μας φιλοξενεί» συνέχισε ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στο μνημείο της Ροτόντας όπου έγινε η τελετή απονομής την εκδήλωση, η οποία -όπως επισήμανε- «χτίστηκε, κατά πάσα πιθανότητα ως μαυσωλείο, έγινε μετά χριστιανική εκκλησία, έχοντας λειτουργήσει ενδιάμεσα ως τζαμί και αποτελεί σήμερα τοπόσημο μιας δυναμικής μητρόπολης που είναι υπερεθνικός βαλκανικός πόλος».
Στο σημείο αυτό παρατήρησε πως δυστυχώς δεν συμβαίνει το ίδιο με ένα άλλο κορυφαίο σύμβολο συνάντησης θρησκειών και πολιτισμών, την Αγία Σοφία, και σημείωσε:
«Είναι πολύ σημαντικό ότι μόλις χθες ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και υποψήφιος πρόεδρος, ο Τζο Μπάιντεν, ένωσε τη φωνή του με το παγκόσμιο κίνημα διαμαρτυρίας για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος. Κάλεσε την Τουρκία με ρητό τρόπο να επαναφέρει τον χαρακτήρα της ως μνημείο ολόκληρης της ανθρωπότητας».
Δέκα εκατομμύρια νέοι έχουν ήδη ταυτιστεί με το Πρόγραμμα ERASMUS
«Δέκα αιώνες από εκείνο το πρώτο ταξίδι της βυζαντινής πριγκίπισσας η προσέγγιση των χωρών της Ευρώπης δεν θεμελιώνεται πια πάνω στους γάμους των μοναρχών τους», είπε ο κ. Μητσοτάκης και συνέχισε: «Οικοδομείται, αντίθετα, πάνω στην αλληλοεπίδραση των πολιτών της που είναι και η ουσία του δημοκρατικού τους κεκτημένου. Όχι απλά να συνδέονται τα κράτη αλλά να συμπλέουν οι κοινωνίες τους».
Εκθείασε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ERASMUS και υπογράμμισε: «Το πρώτο Βραβείο “Αυτοκράτειρα Θεοφανώ” ανήκει δικαιωματικά σε ένα θεσμό που για παραπάνω από τρεις δεκαετίες υπηρετεί την ώσμωση, την αλληλοκατανόηση των Ευρωπαίων, διαπλάθοντας τη νέα γενιά και δίνοντας αληθινή υπόσταση στην ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη. Με το πρόγραμμα ERASMUS έχουν ήδη ταυτιστεί σχεδόν δέκα εκατομμύρια νέες και νέοι, που ταξίδεψαν και σπούδασαν σε εκατοντάδες πόλεις της ηπείρου. Συνειδητοποίησαν ότι επιμέρους ιστορικές και τοπικές διαφοροποιήσεις αποτελούν μόνο ψηφίδες και όχι ρωγμές μια ευρύτερης γεωγραφικής και πολιτιστικής ενότητας».
Είπε, μάλιστα, πως δεν είναι τυχαίο που πολλοί από αυτούς πρωταγωνιστούν σήμερα στην πολιτική, επιστημονική και καλλιτεχνική ζωή των ευρωπαϊκών χωρών και παρατήρησε: «Δεν είναι τυχαίο ότι ο καλός μου φίλος πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ βρίσκει πάντοτε την ευκαιρία να μιλήσει θερμά για το δικό του εξάμηνο στο ERASMUS στη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και για την πολύ όμορφη ζωή που πέρασε στην πόλη».
Όπως τόνισε, με το πρώτο Βραβείο στο συγκεκριμένο πρόγραμμα η Διοικούσα Επιτροπή τιμά τον πυρήνα των ευρωπαϊκών αξιών της αλληλοκατανόησης, της συναδέλφωσης των πολιτών που οδηγεί και σε συνεργασία των χωρών. Τιμά όμως ταυτόχρονα την οικουμενική και πνευματική ακτινοβολία της Ευρώπης.
Γιορτή της Ευρώπη και των αξιών της
Για την τελετή απονομής του Βραβείου είπε ότι «σήμερα έχουμε τη γιορτή της Ευρώπης και των αξιών της» και πρόσθεσε: «Είναι χαρά μου που το Βραβείο θα το παραλάβει η ίδια πρόεδρος της Κομισιόν, έστω και διαδικτυακά. Είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να μεταφέρει στις Βρυξέλλες την τιμή που αποδίδει η Θεσσαλονίκη στην ίδια και το μέλλον της κοινής μας πατρίδας. Είναι ένα Βραβείο που φέρει το όνομα μιας ισχυρής γυναίκας του 10ου αιώνα στα χέρια μιας δυναμικής και ηγετικής φυσιογνωμίας του 21ου αιώνα».
Εσωτερικοί κραδασμοί στην ΕΕ
Σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση παρατήρησε πως προκαλούνται εσωτερικοί κραδασμοί, καθώς «κάποιες άστοχες επιλογές εντείνουν τις εσωτερικές ανισότητες, άλλοι δισταγμοί τραυματίζουν την εθνική αυτοπεποίθηση και ορισμένες αδράνειες αποθρασύνουν αυτόκλητους τρίτους που σπεύδουν να δράσουν αυθαίρετα σε περιοχές όπου η Ευρώπη έχει στρατηγικά συμφέροντα».
«Είναι προκλήσεις τις οποίες πρέπει να δούμε κατάματα και να αντιμετωπίσουμε, γιατί με τη σειρά τους οι κοινωνίες της κοινής μας πατρίδας ανησυχούν, κλονίζεται η συνοχή τους και η εμπιστοσύνη τους στο κοινό όραμα, ενώ ο ανορθολογισμός, ο λαϊκισμός, η μισαλλοδοξία βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθούν», επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης και συνέχισε: «Με την πανδημία του κορονοϊού να μαίνεται και την οικονομική κρίση να απειλεί την εργασία και τον πλούτο, οι δυσκολίες αυτές μεγεθύνονται και είναι φυσικό τα βλέμματα των λαών να στρέφονται προς τις κυβερνήσεις τους, τις εθνικές, αλλά και την υπερεθνική την ευρωπαϊκή. Μεγεθύνονται συνεπώς και οι δικές μας ευθύνες Γιατί η Ευρώπη προχωρεί όταν ακούει τα αιτήματα των λαών της και οι λαοί ευημερούν όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση απαντά στις προσδοκίες τους. Είμαστε εδώ, λοιπόν, για να διατρανώσουμε ότι ερχόμαστε από μακριά και πηγαίνουμε μακριά».
Ο πρωθυπουργός είπε ακόμα ότι η ΕΕ έκανε το τελευταία διάστημα ένα πολύ σοβαρό βήμα με την απόφαση της να χρηματοδοτείται και να χρηματοδοτεί ως υπερεθνική οντότητα η ίδια και ζήτησε η απόφαση αυτή να γίνει η αφετηρία μιας νέας πορείας.
Τον πρωθυπουργό προσφώνησε ο επιστημονικός σύμβουλος του ιδρύματος “Αυτόκράτειρα Θεοφανώ”, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και βουλευτής της ΝΔ Δημήτρης Καιρίδης.
Ο κ. Μητσοτάκης έφτασε στο μνημείο της Ροτόντας μαζί με τη σύζυγο του Μαρέβα Γκραμπόφσκι- Μητσοτάκη.
Το Βραβείο εκ μέρους της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρέλαβε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς.
Η τελετή που τελούσε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου έγινε με τη συμμετοχή περιορισμένου ακροατηρίου 50 ατόμων, λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας του κορονοϊού και παρέστησαν ο υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης Θεόδωρος Καράογλου, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Μετά τις ομιλίες του πρωθυπουργού, του επίτιμου προέδρου της Κομισιόν, του προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής του ιδρύματος Θεοφανώ, Σταύρου Ανδρεάδη και τη μετάδοση του μαγνητοσκοπημένου μηνύματος της προέδρου της Κομισιόν, παρουσιάστηκε το τραγούδι που συνέθεσε για την περίσταση ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής.
Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της δημιουργίας του συνθέτη, προβάλλονταν στους τοίχους της Ροτόντας λέξεις οι οποίες παραπέμπουν στις ιδρυτικές αξίες και στα “θεμέλια” της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι πολιτισμός, ο διαμοιρασμός, ενώ με το κλείσιμο της ορχήστρας οι τοίχοι της Ροτόντας φωτίστηκαν με τα αστέρια του ευρωπαϊκής σημαίας.Η τελετή ολοκληρώθηκε με τον παρουσιαστή της εκδήλωσης και βουλευτή της ΝΔ, Δημήτρη Καιρίδη, να ανανεώνει το ραντεβού για το 2021, οπότε θα απονεμηθεί το δεύτερο βραβείο.Τέλος, οι αξιωματούχοι φωτογραφήθηκαν, ως είθισται, προτού αναχωρήσουν από το μνημείο.
Η πρόεδρος της Κομισιόν
«Τώρα η ΕΕ έχει την ευκαιρία να ανακάμψει από την κρίση και να οικοδομήσει ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές», είπε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ομιλία της από τις Βρυξέλλες, μέσω βίντεο, κατά την τελετή απονομής του πρώτου βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», που πραγματοποιήθηκε απόψε στο εμβληματικό μνημείο της Ροτόντας, στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. «Αυτή είναι μια αποφασιστική στιγμή για την Ένωσή μας», τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν και στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε τη σημασία του προγράμματος ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας «Next Generation EU».
Ειδικότερα για την Ελλάδα, η κ. Φον ντερ Λάιεν σημείωσε -μεταξύ άλλων- ότι η χώρα μας είναι ένας από τους μεγαλύτερους ωφελούμενους του Ταμείου Ανάκαμψης. «Οι επιδοτήσεις του “Next Generation EU” αντιστοιχούν στο 8,7% του ΑΕΠ της Ελλάδας και πέραν αυτών υπάρχουν και τα δάνεια. Το “Next Generation EU” προσφέρει -όσο δύσκολη κι αν είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή- τεράστιες ευκαιρίες στην Ελλάδα ώστε να βοηθήσει στον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων της και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν, υπογραμμίζοντας τη δυνατότητα αναβάθμισης των ψηφιακών υποδομών.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρθηκε στην πανδημία που οδήγησε τους Ευρωπαίους να ανακαλύψουν εκ νέου τις κοινές τους αξίες και τη συνειδητοποίηση του γεγονότος πως μόνο με ενότητα μπορεί να ξεπεραστεί η κρίση αυτή. «Ενώπιον της βαθύτερης κρίσης για την υγεία, οι Ευρωπαίοι ανακάλυψαν εκ νέου την αξία αυτού που έχουμε κοινό. Και όσο θλιβερή κι αν είναι η κατάσταση, είναι επίσης και μια νέα ευκαιρία για την Ευρώπη. Μετατρέψαμε τη δυσπιστία και την ασυμφωνία μεταξύ των κρατών- μελών σε εμπιστοσύνη και ενότητα στην Ένωσή μας. Δείξαμε τι είναι δυνατόν, όταν έχουμε πίστη ο ένας στον άλλο και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Ξέρετε πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η οικοδόμηση της ενότητας όταν διακυβεύονται τα συμφέροντα 27 χωρών και σχεδόν μισού δισεκατομμυρίου ανθρώπων. Ωστόσο, ενόψει της πανδημίας, έχουμε συνειδητοποιήσει ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση μόνο εάν μείνουμε μαζί. Η αλληλεγγύη, η εμπιστοσύνη και η ενότητα πρέπει να χτιστούν και να ξαναχτιστούν ξανά και ξανά», υπογράμμισε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στη συνεισφορά του προγράμματος ανάκαμψης «Next Generation EU», λέγοντας ότι «είναι ένα πρόγραμμα πρωτοφανούς κλίμακας και εμβέλειας και μπορεί να γίνει το επόμενο μεγάλο ενοποιητικό έργο για την ένωσή μας» και να διαμορφώσει το μέλλον για τις επόμενες γενιές. «Όταν συγκεντρώνουμε τόσο μεγάλα χρηματικά ποσά, πρέπει να επενδύσουμε αυτά τα χρήματα με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις για τις επόμενες γενιές. Είναι το μέλλον της επόμενης γενιάς της Ευρώπης που διαμορφώνουμε σήμερα», σημείωσε.
Αναφερόμενη στη σημασία του βραβείου που παρέλαβε απόψε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, εκπροσωπώντας την στην τελετή, η κ. Φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε πως το βραβείο αυτό αφορά τις αξίες που μας κάνουν Ευρωπαίους και πρόσθεσε: «Αφορά τις πεποιθήσεις και τις ενέργειες που ένωσαν την ήπειρό μας μετά από χιλιάδες χρόνια συγκρούσεων. Πρόκειται για τον κοινό πολιτισμό μας που δεν σταματά στα σύνορα».
Δεν παρέλειψε να κάνει ιδιαίτερη μνεία και στη Θεσσαλονίκη, «την πρωτεύουσα αυτών των κοινών ευρωπαϊκών αξιών» αλλά και σε μια συμβολική τοποθεσία, όπως χαρακτήρισε τη Ροτόντα, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Η Θεσσαλονίκη είναι μια περίληψη της ιστορίας και του πολιτισμού της Ευρώπης, μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, μια πύλη προς την Ασία, ένα σταυροδρόμι πολιτισμών».
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Erasmus, στο οποίο απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», σημείωσε πως λειτούργησε ως μια «τέλεια γέφυρα» μεταξύ των νέων σε όλη την Ευρώπη. «Εκατομμύρια νέοι ανακάλυψαν τι είχαν κοινό με άλλες εθνικότητες και τι τους έκανε ξεχωριστούς. Για πρώτη φορά ένιωσαν ότι ανήκουν σε μια μεγάλη κοινότητα που εκτείνεται πέρα από τα εθνικά σύνορα των χωρών τους. Σήμερα, η γενιά του Erasmus βρίσκεται παντού γύρω μας», είπε, φέρνοντας ως παράδειγμα, όπως και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τον πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου «ο οποίος δεν θα ξεχάσει ποτέ το δικό του Erasmus στη Θεσσαλονίκη» αλλά και την εμπειρία που είχαν μέσω του προγράμματος τα δικά της παιδιά και πολλοί άλλοι νέοι ανά την Ευρώπη για τους οποίους, όπως τόνισε, «το Erasmus είναι τόσο σημαντικό όσο και η ενιαία αγορά, το ενιαίο νόμισμα και τα ανοιχτά σύνορα».
«Το Erasmus είναι ένα από τα μεγαλύτερα ενοποιητικά επιτεύγματα στην ιστορία της Ένωσής μας», υπογράμμισε και αναφέρθηκε στην αύξηση κατά 55% στον προϋπολογισμό του προγράμματος αλλά και στην επέκταση του σκοπού του, ώστε να επωφελούνται περισσότεροι νέοι είτε πηγαίνουν στο σχολείο, είτε στο πανεπιστήμιο ή συμμετέχουν σε κάποια άλλη εκπαιδευτική διαδικασία. «Δεν ξέρω αν το πρόγραμμα “Next Generation EU” μπορεί να αλλάξει την Ευρώπη τόσο βαθιά όσο το πρόγραμμα Erasmus. Αλλά ξέρω ότι για άλλη μια φορά η Ευρώπη επέλεξε να κυριαρχήσει και να διαμορφώσει το μέλλον της μαζί. Ζήτω η Ευρώπη», σημείωσε -μεταξύ άλλων- η κ. Φον ντερ Λάιεν.
Μ’ ένα δικό του χαϊκού -«οι νέοι τραγουδούν την ωδή της ευτυχίας, η αυτοκράτειρα τους επευφημεί»- και τη ρήση «Είμαι Έλληνας, Ich bin Grieche» ο επίτιμος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν φαν Ρομπάι, ο οποίος ήταν παρών στη σημερινή τελετή στη Ροτόντα, υπογράμμισε στη δική του ομιλία τόσο τη σημασία του βραβείου όσο και του ελληνικού πολιτισμού στον ρου της ευρωπαϊκής ιστορίας. Υπογράμμισε, δε, τη σημασία της ενότητας και της αλληλεγγύης ως βασικές αξίες για την Ένωση, του ανθρωπισμού αλλά και τη διασφάλιση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, ενώ για το πρόγραμμα Erasmus, στο οποίο δόθηκε το πρώτο βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», το χαρακτήρισε ως το πιο επιτυχημένο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Η Ευρώπη είναι η μεγάλη απάντηση στις μεγάλες προκλήσεις», σημείωσε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να εμπιστευόμαστε τους νέους ανθρώπους.
«Βρισκόμαστε, σήμερα, εδώ για να γιορτάσουμε την Ευρώπη», υπογράμμισε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος και πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος, Σταύρος Ανδρεάδης, ο οποίος ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό που από την πρώτη στιγμή αγκάλιασε, όπως είπε, με ενθουσιασμό αυτή την πρωτοβουλία και τη στήριξε αποφασιστικά σε όλα της τα στάδια, αλλά και τον Χέρμαν φαν Ρομπάι, έναν «πραγματικό Ευρωπαίο statesman», όπως χαρακτηριστικά είπε. Ο κ. Ανδρεάδης αναφέρθηκε επίσης στη συμβολή της Θεσσαλονίκης στον ρου της ευρωπαϊκής ιστορίας, ενώ σημείωσε πως αυτά που μας ενώνουν στην Ευρώπη είναι περισσότερα και πιο σημαντικά από τις επιμέρους διαφορές μας.
Στην αποψινή εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε με όλους τους απαραίτητους περιορισμούς που επιτάσσει η πανδημία του νέου κορονοϊού, παραβρέθηκαν -μεταξύ άλλων- ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας και εκπρόσωποι φορέων της πόλης. Τον πρωθυπουργό και τους υπόλοιπους ομιλητές προλόγισε ο επιστημονικός σύμβουλος του Ιδρύματος “Θεοφανώ”, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Δημήρτης Καιρίδης.
Η πρώτη απονομή του βραβείου πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.