Η τουρκική οικονομία, όμηρος της εξωτερικής πολιτικής
Τα οικονομικά σχέδια της Τουρκίας ενδέχεται να πέσουν θύμα της εξωτερικής της πολιτικής.
Η υποχώρηση του πληθωρισμού και η σχετική σταθερότητα της λίρας υποτίθεται πως θα έδιναν στην κεντρική τράπεζα το περιθώριο να μειώσει τα επιτόκια δανεισμού και να βοηθήσει την κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Εντογάν ώστε να επιτύχει τον φιλόδοξο στόχο για ανάπτυξη 5% το 2020. Ωστόσο, η ευκαιρία για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής ενδέχεται να χάνεται. Την Τρίτη, η Τουρκία ανακοίνωσε ότι ολοκλήρωσε τις προετοιμασίες για στρατιωτική επιχείρηση στη νοτιοανατολική Συρία, αφότου οι ΗΠΑ άρχισαν να αποσύρουν τα δικά τους στρατεύματα, ανοίγοντας τον δρόμο για τουρκική επίθεση κατά τον κουρδικών δυνάμεων που εδώ και καιρό είναι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον. Η κίνηση ενδέχεται να αποφέρει πολιτικά κέρδη στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά ήταν λιγότερο ευπρόσδεκτη μεταξύ των επενδυτών. Ακόμη περισσότερο επειδή ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε απειλήσει τη Δευτέρα να «καταστρέψει και εκμηδενίσει» την τουρκική οικονομία αν προχωρήσει η Αγκυρα σε ενέργειες στη Συρία, τις οποίες κρίνει ο ίδιος ως απαράδεκτες.
Χθες, η τουρκική λίρα υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο του τελευταίου μήνα έναντι του αμερικανικού δολαρίου, ενώ έχει υποχωρήσει κατά 2,4% σε σύγκριση με την Παρασκευή. Υποχώρησε και ο δείκτης αναφοράς του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, όπως υποχώρησε για δεύτερη συναπτή ημέρα και η τιμή των τουρκικών κρατικών ομολόγων σε δολάριο. Το οικονομικό σχέδιο της Τουρκίας βασίζεται στη χαλαρότερη νομισματική πολιτική και θα μπορούσε να εκτροχιαστεί αν υποχωρήσει η συναλλαγματική ισοτιμία της λίρας σε τέτοιο βαθμό, ώστε να αυξηθεί η τιμή των εισαγόμενων προϊόντων. Η τουρκική κεντρική τράπεζα έχει μειώσει τα επιτόκια δανεισμού δύο φορές από τον περασμένο Ιούλιο, όταν ο Ερντογάν είχε απολύσει τον προηγούμενο επικεφαλής της. Αναμενόταν να ακολουθήσει και άλλη μείωση των επιτοκίων δανεισμού αφότου ο ετήσιος πληθωρισμός υποχώρησε τον Σεπτέμβριο κάτω από το 10%, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών.
Η ύπαρξη αυτού του θετικού πλαισίου επέτρεψε την περασμένη εβδομάδα στον Τούρκο υπουργό Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ να υποστηρίξει, παρουσιάζοντας τα οικονομικά σχέδια για τα επόμενα δύο χρόνια, πως η τουρκική οικονομία είχε σχετικά ομαλή «προσγείωση». Οι εκτιμήσεις μπορεί να διαψευστούν αν επικρατήσουν οι στρατιωτικές φιλοδοξίες της Τουρκίας έναντι των οικονομικών. Ενδεχόμενη επανάληψη των κυρώσεων που είχαν επιβάλει πέρυσι οι ΗΠΑ στην Τουρκία εξαιτίας της σύλληψης Αμερικανού πάστορα θα έπληττε σκληρά την τουρκική οικονομία. Το μεγάλο ύψος του εξωτερικό δανεισμού της Τουρκίας εξακολουθεί να αποτελεί λόγο ανησυχίας. Αν επιταχυνθεί η υποχώρηση της λίρας, η κεντρική τράπεζα θα αναγκαστεί να επιλέξει μεταξύ του να υποστηρίξει είτε το νόμισμα είτε την οικονομική ανάπτυξη.
DASHA AFANASIEVA / REUTERS BREAKINGVIEWS