Το νέο αρνητικό ρεκόρ που σημείωσε χθες το τουρκικό νόμισμα δείχνει τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο χρηματοπιστωτικός κλάδος της χώρας

Βαθιά στο κόκκινο εξακολουθεί να βρίσκεται η λίρα Τουρκίας που υποχώρησε σε νέα επίπεδα ρεκόρ έναντι του δολαρίου, με την ισοτιμία να διαμορφώνεται πλέον στα επίπεδα του 7,49. Την ίδια στιγμή νέο καμπανάκι χτύπησε χθες ο οίκος Fitch για τις τουρκικές τράπεζες, αναφέροντας σε έκθεσή του ότι η ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού τους θα επιδεινωθεί λόγω της πανδημίας. Η ποιότητα στοιχείων ενεργητικού μαζί με τη ρευστότητα σε συνάλλαγμα αποτελεί σημείο κλειδί για την πιστοληπτική αξιολόγηση των τραπεζών της Τουρκίας, όπως σημειώνει στη σχετική έκθεση η Fitch, δείχνοντας τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο χρηματοπιστωτικός κλάδος της χώρας λόγω της πανδημίας αλλά και από το γεγονός ότι οι αγορές γυρίζουν την πλάτη στον Ερντογάν λόγω των πολιτικών του.

Σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί το κλίμα, ιδιαίτερα στο εσωτερικό της χώρας, ο υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Μπλούμπεργκ ανέφερε ότι η ισοτιμία της λίρας βρίσκεται στο επίκεντρο νέας πολιτικής για να πραγματοποιηθούν περισσότερες εξαγωγές. Οταν η ισοτιμία ενός εθνικού νομίσματος υποχωρεί τότε οι εξαγωγές από τη χώρα αυτή γίνονται πιο ανταγωνιστικές, αλλά και οι εισαγωγές πολύ ακριβότερες.

Με τη λίρα να έχει υποχωρήσει κατά 20% έναντι του δολαρίου φέτος, οι προκλήσεις για την οικονομία και τις τράπεζες είναι πολλές. Πλέον το ένα δολάριο έχει φτάσει να έχει ισοτιμία 7,495 λίρες που είναι επίπεδα ρεκόρ. Το ένα ευρώ έχει φτάσει τις 8,81 λίρες. Για να στηριχτεί το νόμισμα η Τουρκία έχει χρησιμοποιήσει μεγάλο μέρος των συναλλαγματικών αποθεμάτων, στα οποία αναφέρεται και η Fitch, επειδή ο Ερντογάν για πολιτικούς λόγους δεν θέλει να αυξήσει τα επίσημα επιτόκια δανεισμού. Μόλις πριν από λίγες ημέρες η Fitch είχε προχωρήσει σε αναθεώρηση προς τα κάτω των προοπτικών δύο μεγάλων κρατικών αναπτυξιακών τραπεζών για την πιστοληπτική τους αξιολόγηση σε ξένο και εγχώριο νόμισμα. Πλέον οι προοπτικές αυτές είναι «αρνητικές» αντί για «σταθερές», γεγονός που σημαίνει ότι μπορεί να επίκειται υποβάθμιση στο κοντινό μέλλον. Η αναθεώρηση προς τα κάτω αφορά επίσης και άλλες 18 τράπεζες της Τουρκίας και τις θυγατρικές τους.

Αρνητική αναθεώρηση

Επιπλέον στις 23 Αυγούστου η Fitch είχε αναθεωρήσει σε «αρνητικές» από «σταθερές» τις προοπτικές ολόκληρης της τουρκικής οικονομίας, αφήνοντας αμετάβλητη τη βαθμολογία στην πιστοληπτική ικανότητα της χώρας. Τότε στην ανακοίνωσή του ο οίκος είχε κάνει λόγο για μείωση συναλλαγματικών αποθεμάτων, μειωμένη αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής, αρνητικά πραγματικά επιτόκια και σημαντικό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο εν μέρει τροφοδοτείται από την εκτεταμένη παροχή δανείων. Η Fitch θεωρεί ότι όλοι αυτοί οι παράγοντες αυξάνουν τους κινδύνους για την οικονομία της Τουρκίας σε συνδυασμό και με τις μεγάλες πιέσεις για χρηματοδότησή της από το εξωτερικό.

Στη νέα χθεσινή της προειδοποίηση η Fitch έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα κόκκινα δάνεια στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον οίκο, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPL) που ανακοινώνονται «θα κολακεύονται από την ανοχή των ρυθμιστικών και αύξηση του αριθμού των δανείων» που χορηγούνται. Η χαλάρωση των κανονισμών ανακοίνωσης κατάστασης δανείων που έχει προγραμματιστεί να διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2020, σημαίνει ότι πολλά δάνεια θα κατηγοριοποιούνται ότι έχουν 180 μέρες καθυστέρηση στην αποπληρωμή, αντί για 90 ημέρες που ίσχυε μέχρι τώρα. Αλλα δάνεια θα κατηγοριοποιούνται ότι έχουν 90 ημέρες καθυστέρηση στην πληρωμή αντί για 30 ημέρες. Αυτό, αναφέρει ο οίκος, σε συνδυασμό με το σχέδιο της Τουρκίας για αναβολή καταβολής δόσεων δανείων που επιτρέπει σε πελάτες να αναβάλουν τις πληρωμές τόκων ή κεφαλαίων για έως τρεις μήνες, «θα καθυστερήσει τις αναφερόμενες αυξήσεις NPL (τα κόκκινα δάνεια που ανακοινώνονται) έως περίπου το πρώτο τρίμηνο του 2021». Επίσης αναφέρει ότι αν και θα μπορούσαν να γίνουν πολλές αναδιαρθρώσεις δανείων για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση καλύτερα, πολλά εταιρικά δάνεια είχαν ήδη αναδιαρθρωθεί μετά την κρίση της οικονομίας και της λίρας του 2018. Αυτό θα μπορούσε να περιορίσει τις νέες αναδιαρθρώσεις βραχυπρόθεσμα ανέφερε ο οίκος.

Γιώργος Κανελλόπουλος – in.gr