Η νοστιμιά της μνήμης
Με μια πολύ πρόχειρη έρευνα στο Διαδίκτυο εμφανίστηκαν 47.100 συνταγές για ταραμοσαλάτα. Βελούδινη, αέρινη, αφράτη, χωρίς ψωμί, χωρίς πατάτα, light, της Αργυρώς, της Μαρίας, της θείας Νίτσας, του τάδε, του δείνα, πολίτικη, χωρίς γλουτένη, με χαμηλούς υδατάνθρακες, ταραμοσαλάτα κέτο, ταραμοσαλάτα σε πέντε λεπτά, μους ταραμά και πάει λέγοντας.
Στον ωκεανό του Διαδικτύου, μπορείς να βρεις όποια ταραμοσαλάτα τραβάει η όρεξή σου και καλύπτει τις διατροφικές σου απαιτήσεις. Οι νέες τάσεις, οι νέες πρώτες ύλες οι καινούργιες τεχνικές και, φυσικά, τα καινούργια εργαλεία-σκεύη αλλάζουν την παράδοση, τη μετασχηματίζουν, συχνά την κάνουν αγνώριστη για να λέμε την αλήθεια, ωστόσο έχει ενδιαφέρον αυτή η εξέλιξη, αν και μερικές φορές απλώς νοσταλγείς την ταραμοσαλάτα της γιαγιάς. Κι ας είχε και ατέλειες.
Της δικής μου γιαγιάς δεν είχε την ιδανική υφή, ίσως ήταν παραπάνω λιπαρή απ’ το κανονικό – ποιο είναι το κανονικό θα μου πείτε· ήταν σίγουρα λίγο αλμυρούτσικη και αρκετά ξινή. Τη θυμάμαι να λέει «μου έπεσε παραπάνω λεμόνι» και κάθε επόμενη φορά τής έπεφτε… παραπάνω. Την έφτιαχνε, φυσικά, στο χέρι και με υπομονή, ανακάτευε, ξανά ανακάτευε, έτρωγε ένα πρωινό για να την ετοιμάσει και όταν τη σέρβιρε έβαζε στο κέντρο μια μαύρη ελίτσα, για ντεκόρ. Οσες ταραμοσαλάτες και να δοκιμάσω, αυτή η γεύση είναι αξεπέραστη.
Αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω θα είχα περισσότερο μυαλό και υπομονή, κι ένα σημειωματάριο να καταγράφω συνταγές. Την ταραμοσαλάτα της μιας γιαγιάς, τα πιτάκια με τυρί της άλλης, τις σουπιές στην κατσαρόλα με χόρτα, το γλυκό του κουταλιού σταφύλι, όλα αυτά τα απλά και ταπεινά που έφτιαχναν στην αγία καθημερινότητα. Πόσες φορές έχω μετανιώσει που δεν το έκανα. Θα μου πείτε, υπάρχουν όλα στο Διαδίκτυο. Ψάχνεις στο Google και τα βρίσκεις. Ναι, φυσικά. Και ενδεχομένως να πρόκειται για την ίδια πάνω-κάτω διαδικασία και τις ίδιες πρώτες ύλες. Σύμφωνοι. Αλλά πάντα θα λείπει το πιο σημαντικό. Οι εικόνες που θα ζωντανεύουν όταν θα ανοίγεις το σημειωματάριο με τις οικογενειακές συνταγές. Η μνήμη. Αυτή είναι που τα νοστιμίζει όλα περισσότερο.
Γιούλη Επτακοίλη-kathimerini.gr