Παρόλο που η Πρωταπριλιά είναι η μέρα κατά την οποία τα ψέματα και οι φάρσες δικαιολογούνται, πολλοί είναι εκείνοι που κάθε χρόνο «την πατάνε» και πιστεύουν απίστευτες ιστορίες βγαλμένες από τη φαντασία.

Με αφορμή, λοιπόν, την ημέρα που αρκετοί από εμάς διασκεδάζουμε, προσπαθώντας να ξεγελάσουμε τους άλλους ή πέφτωντας… οι ίδιοι θύματα, ανασύρουμε από το ντουλάπι της Ιστορίας το πλέον επιτυχημένο ψέμα που έχει ειπωθεί ποτέ. Πρόκειται στην ουσία για μια φάρσα που αν και δεν έλαβε χώρα Πρωταπριλιά, κατάφερε να… παρασύρει εκατομμύρια κόσμου.

Η… εισβολή των Αρειανών

Στις 30 Οκτωβρίου του 1938 ο Όρσον Γουέλς από την εκπομπή του CBS «The Mercury Theatre on the Air» μετέδωσε μία επικαιροποιημένη δραματοποίηση του κλασσικού μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας του Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς «Ο πόλεμος των κόσμων». Οι Αρειανοί… προελαύνουν ραδιοφωνικά και χιλιάδες ακροατές της Ανατολικής πλευράς της χώρας που αγνόησαν τα μηνύματα ότι επρόκειτο για ένα θεατρικό έργο βγήκαν στους δρόμους έντρομοι. Τα τηλεφωνικά κέντρα της αστυνομίας και των εφημερίδων… βομβαρδίστηκαν από τηλεφωνήματα τρομοκρατημένων πολιτών, οικογένειες υπό τον φόβο της εισβολής οπλίστηκαν ενώ κάποιοι σκέφτηκαν ακόμα και το ενδεχόμενο της αυτοκτονίας μπροστά στον επώδυνο θάνατο από τις ακτίνες των Αρειανών.

Το επόμενο πρωί οι New York Times με πρωτοσέλιδο δημοσίευμά τους αναφέρουν ότι «ένα τεράστιο κύμα μαζικής υστερίας κατακυρίευσε χιλιάδες ακροατές του ραδιοφώνου… κάνοντάς τους να πιστέψουν ότι ξεκίνησε μία διαπλανητική διαμάχη με την εισβολή των Αρειανών να σπέρνει τον θάνατο και την καταστροφή στο Νιου Τζέρσεϊ και τη Νέα Υόρκη».

Ο 23χρονος τότε Γουέλς κατάφερε κάτι που λίγοι θα μπορούσαν, να τρομάξει με τον πιο πετυχημένο τρόπο μία ολόκληρη χώρα.

Ήδη καταξιωμένος στον χώρο του θεάτρου, είχε από το καλοκαίρι του 1938 τον πλήρη έλεγχο των ωριαίων μεταδόσεων θεατρικών και λογοτεχνικών έργων κάθε Κυριακή 9 με 10 το βράδυ. Ο Γουέλς προτιμούσε να προσαρμόζει και να δραματοποιεί αυτά τα έργα και έτσι έκανε και με τον «Πόλεμο των Κόσμων».

Μετά από μία κατευναστική εισαγωγή για τους ακροατές, ακούστηκαν οι «αστραφτεροί» ήχοι του Ραμόν Ρακέλο και της ορχήστρας του και ξαφνικά η μουσική διακόπηκε από ένα έκτακτο δελτίο ειδήσεων. Τα αστεροσκοπεία αναφέρουν εκρήξεις στον πλανήτη Άρη. Σε μία σύνδεση με το αστεροσκοπείο του Πρίνστον ο καθηγητής Ρίτσαρντ Πίρσον (τον οποίο υποδύεται ο Γουέλς) διαβεβαιώνει τους ακροατές ότι δεν υπάρχει τίποτα ανησυχητικό, αλλά λίγο αργότερα καταφθάνουν οι πρώτες πληροφορίες για σύγκρουση μετεωρίτη στη Γη. Ο μετεωρίτης έπεσε στο Νιου Τζέρσεϊ και ένας Αρειανός βγήκε από μέσα!

Ο ένας εξωγήινος μετατράπηκε σε εκατοντάδες, οι οποίοι αργότερα εξολόθρευσαν χιλιάδες εθνοφρουρούς σε Σικάγο και Σεντ Λιούις. Η παράσταση του Γουέλς είχε ηχητικά εφέ και οι ηθοποιοί έπαιζαν τους ρόλους τους τέλεια. Όταν ένας τρίτος ρεπόρτερ είπε ότι οι κάτοικοι εγκαταλείπουν τα σπίτια τους σε εκείνες τις περιοχές, ο πανικός ήταν θέμα χρόνου.

Οι Αρειανοί επιτίθενται με τις θανατηφόρες ακτίνες τους και με μία κυβερνητική ανακοίνωση επιβεβαιώνεται η εξωγήινη επίθεση. Κανείς όμως δεν άκουσε το δεύτερο μέρος στο οποίο οι Αρειανοί τελικά πεθαίνουν από μία γήινη ασθένεια. Στο τέλος της εκπομπής ο Γουέλς κάνει μία μικρή συζήτηση γύρω από το Halloween. Το… κακό όμως έχει ήδη γίνει.

Σύμφωνα με μία έρευνα του Πρίνστον περίπου 1,2 από τα 6 εκατομμύρια ακροατών έπεσαν θύματα της ραδιοφωνικής φάρσας.

Όταν τα νέα έφτασαν στο CBS, ο Γουέλς διέκοψε την παράσταση και είπε στους τηλεθεατές πως όσα εξελίσσονταν στο στούντιο ήταν μέρος ενός θεατρικού έργου. Το αμερικανικό ΕΣΡ αρκέστηκε να συμβουλεύσει τα δίκτυα να είναι πιο προσεκτικά στο μέλλον.

Ο Γουέλς θεώρησε ότι καταστράφηκε. Ωστόσο δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Η δημοσιότητα που κέρδισε, του έδωσε το εισιτήριο για το Χόλιγουντ και για μια σπουδαία καριέρα, με αποκορύφωμα το φιλμ του 1941, «Ο Πολίτης Κέιν», που θεωρείται μια από τις καλύτερες όλων των εποχών.