Χάρισε σε εκατομμύρια παιδιά ένα γέλιο ανθεκτικό στην ενηλικίωση και ικανό να ξεπηδάει ακόμα και μέσα από ένα μόλις σκίτσο –το οπτικό χιούμορ δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Για τους μεγάλους σχεδίασε την εικόνα μιας Ευρώπης όπου, παρ’ όλους τους καβγάδες, δεν πεθαίνει ποτέ κανείς – τα εθνικά στερεότυπα, όπως η ουδετερότητα των Ελβετών και το φλέγμα των Βρετανών, ήταν κι αυτά πηγή χαράς. Το πιο περίεργο; Εγινε σχεδιαστής κόμικς αν και γεννήθηκε έχοντας έξι δάχτυλα σε κάθε χέρι και αχρωματοψία.

Από μια άποψη, λοιπόν, δεν είναι παράξενο που ο Αλμπέρ Ουντερζό, συνδημιουργός του Αστερίξ μαζί με τον σεναριογράφο Ρενέ Γκοσινί, «ήταν πολύ κουρασμένος τις τελευταίες εβδομάδες»: αυτή ήταν η μελαγχολική κατακλείδα της ανακοίνωσης του θανάτου του, σε ηλικία 92 ετών, στο σπίτι του στο Νεϊγί, «από καρδιακή προσβολή, που δεν είχε σχέση με τον κοροναϊό».

Βρισκόμαστε στο 1959 μ.Χ. Τα γαλλοβελγικά κόμικς διαθέτουν πρωταγωνιστές με μάλλον θετικά χαρακτηριστικά, που επαινούν την ενδεχόμενη καταγωγή τους. Ολα; Ηδη γνωρίζετε την απάντηση· οι περιπέτειες του «Αστερίξ, του Γαλάτη», που δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά στο περιοδικό Pilote εκείνη τη χρονιά, έχουν ως ήρωες έναν βραχύσωμο και πονηρό πολεμιστή, τον ευαίσθητο στην ψυχή και χοντρό (είπαμε, εύσωμο) φιλαράκο του, καθώς και μια πλειάδα γκρινιάρηδων, καβγατζήδων και ξεροκέφαλων Γαλατών, που υπερασπίζονται το μικρό και ήσυχο χωριό τους από τους ανεπίδεκτους μαθήσεως Ρωμαίους.

Πολύ συχνά, ο Αστερίξ και ο Οβελίξ εξορμούν σε διάφορα μέρη της Ευρώπης και του κόσμου, με στόχο την εκτέλεση κάποιας παρατραβηγμένης αποστολής. Τα κατορθώματά τους αρέσουν τόσο, που τώρα πια (κι αφήνοντας κατά μέρος τις πάμπολλες κινηματογραφικές μεταφορές, το franchise και τα θεματικά πάρκα) τα 38 τεύχη της σειράς έχουν πουλήσει πάνω από 375 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, έχοντας μεταφραστεί σε σχεδόν 110 γλώσσες και διαλέκτους. Μεγέθη που ίσως τα συναγωνίζεται μόνο η Βίβλος.

Γιος Ιταλών που μετανάστευσαν στη Γαλλία, ο Αλμπέρ Ουντερζό ξεκίνησε να σχεδιάζει από τα 14 του χρόνια. Εργάστηκε ως βοηθός σε εκδοτικούς οίκους, ως «ρεπόρτερ-σχεδιαστής» σε πρακτορεία ειδήσεων ή ως σκιτσογράφος σε εφημερίδες. Το 1951 γνωρίστηκε με τον Ρενέ Γκοσινί και μαζί, ένα απόγευμα με πολύ τσιγάρο και παστίς, δημιούργησαν τους δύο ήρωες που θα τους έκαναν διάσημους σαν ντουέτο, τουλάχιστον μέχρι τον θάνατο του Γκοσινί το 1977, που οδήγησε τον Ουντερζό στην ανάληψη σεναριακών καθηκόντων.

Το λεπτό και λαϊκό χιούμορ τού ενός και η «καθαρή γραμμή» του άλλου, ήρθαν στην Ελλάδα στη δεκαετία του ’60 από τις εκδόσεις Σπανός, ενώ τη σκυτάλη πήραν οι εκδόσεις Ψαρόπουλος και η Μαμούθκομιξ. Εδώ και χρόνια, τις περιπέτειες του Αστερίξ αφηγούνται οι Ζαν-Ιβ Φερί και Ντιντιέ Κονράντ. Το χιούμορ τού Γκοσινί δεν αναπαράγεται εύκολα, όμως η κληρονομιά του Ουντερζό επιβιώνει ικανοποιητικά: στο τελευταίο καρέ κάθε ιστορίας, απεικονίζεται ακόμα εκείνο το μεγάλο τσιμπούσι.

ΝΙΚΟΛΑΣ ΖΩΗΣ-kathimerini.gr