Η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι

Η φάλαινα ★★★★
ΔΡΑΜΑ (2022)
Σκηνοθεσία: Ντάρεν Αρονόφσκι
Ερμηνείες: Μπρένταν Φρέιζερ,Σαμάνθα Μόρτον, Σέιντι Σινκ

Μία από τις καλύτερες ταινίες που είδαμε στο τελευταίο Φεστιβάλ Βενετίας κυκλοφορεί από αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες, σε περιορισμένο κύκλωμα διανομής (και κανονικά από την επόμενη Πέμπτη 12.1). Έπειτα από μερικές λιγότερο επιτυχημένες μεγάλου βεληνεκούς παραγωγές, ο Ντάρεν Αρονόφσκι επιστρέφει σε πιο μίνιμαλ μονοπάτια, αποδεικνύοντας γιατί θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους κινηματογραφιστές της γενιάς του. Εδώ υιοθετεί ένα σενάριο του Σάμιουελ Ντ. Χάντερ, βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό του ιδίου, το οποίο έχει για ήρωά του τον Τσάρλι (Μπρένταν Φρέιζερ), έναν ακραία υπέρβαρο καθηγητή αγγλικών, ο οποίος ζει σαν ερημίτης. Η ραγδαία επιδείνωση της υγείας του, ωστόσο, θα τον ωθήσει να επανασυνδεθεί με την αποξενωμένη κόρη του σε μια τελευταία απόπειρα εξιλέωσης.

Σχεδόν τα πάντα ξεκινούν και τελειώνουν με τον πρωταγωνιστή Μπρένταν Φρέιζερ, ο οποίος παραδίδει μια απλά συγκλονιστική ερμηνεία, που θα τον οδηγήσει σίγουρα και στην τελετή των προσεχών Όσκαρ. Ο Αρονόφσκι από την πλευρά του «αγκαλιάζει» το γεγονός πως σχεδόν ολόκληρη η πλοκή του διαδραματίζεται μέσα στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού του Τσάρλι, σκηνοθετώντας αριστοτεχνικά και καταφέρνοντας να κάνει ενδιαφέρουσα μια κατά τα άλλα στρυφνή, αν όχι απολύτως σκληρή, εικονοποιία.

«Η “Φάλαινα” σε ωθεί να βρεις την ανθρωπιά σου σε χαρακτήρες που δεν είναι ούτε καλοί ούτε κακοί. ‘Ολοι τους έχουν κάνει λάθη, αλλά μοιράζονται την επιθυμία να αγαπήσουν»

Ο Αμερικανός κινηματογραφιστής, προφανώς σε αρμονία με τον σεναριογράφο του, δεν χάνει καιρό με ωραιοποιήσεις: αντιθέτως παρουσιάζει τον ήρωα σε όλο το απωθητικό μεγαλείο του· μέσα του ωστόσο αυτός ο παχύσαρκος άνδρας κρύβει ένα κοφτερό μυαλό και (κυρίως) μια τρυφερή καρδιά, η οποία φέρει ένα βαθύ τραύμα από το παρελθόν. «Η “Φάλαινα” σε ωθεί να βρεις την ανθρωπιά σου σε χαρακτήρες που δεν είναι ούτε καλοί ούτε κακοί, που έχουν πλούσιο και περίπλοκο εσωτερικό κόσμο. ‘Ολοι τους έχουν κάνει λάθη, αλλά μοιράζονται την επιθυμία να αγαπήσουν, ακόμη και όταν οι άλλοι μοιάζουν απωθητικοί. Είναι μια ιστορία που θέτει το ουσιαστικό ερώτημα: μπορούμε να σώσουμε ο ένας τον άλλον; Αυτό είναι σημαντικό σήμερα, ειδικά όταν οι άνθρωποι φαίνεται να στρέφονται μακριά από τον διπλανό τους».

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως εδώ υπάρχει μόνο δράμα και ασήκωτο ψυχικό βάρος για τον θεατή· αντίθετα, το (μαύρο) χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός λειτουργούν ευεργετικά, μέχρι τουλάχιστον το καταληκτικό κομμάτι της ταινίας, όπου δύσκολα θα μείνουν πολλά μάτια αδάκρυστα. Αξιοσημείωτη, τέλος, είναι και η παρουσία της νεαρής Σέιντι Σινκ, την οποία γνωρίσαμε μέσα από το τηλεοπτικό «Stranger Things» και εδώ υποδύεται την κόρη του Τσάρλι.

Αιμίλιος Χαρμπής – kathimerini.gr