Ελλάδα, η χώρα της εξαπάτησης
ΣΤΑΥΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ
Προσπαθήστε να δείτε τις επόμενες παραγράφους ως σενάριο σε ένα βίντεο 3-4 λεπτών. Οπου χρειαστεί, θα δίνω και εικόνες. Αρχίζουμε λοιπόν:
«Σοβαρός αναλυτής: “Τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες, στα social media αλλά και γενικότερα στον δημόσιο χώρο, δεν αντιπροσωπεύουν αυτό που είναι η Ελλάδα’’.
Αφηγητής: Ναι; Είμαστε σίγουροι γι’ αυτό; Γιατί οι σεξιστικές και ρατσιστικές συμπεριφορές, οι θεωρίες συνωμοσίας, η κομματικοποίηση των πάντων, εμένα μου ακούγονται πολύ ελληνικά… Γυρίστε λίγο στο παρελθόν. Πώς έχει αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία καραμπινάτα περιστατικά διακρίσεων και κακοποιήσεων; Πότε οι θεσμοί στήριξαν τα θύματα και πότε τα media τα σεβάστηκαν; Μήπως λοιπόν αυτά που συμβαίνουν σήμερα δεν θα έπρεπε να μας προκαλούν έκπληξη; Μήπως οι κομματικές ταμπέλες ήταν ανέκαθεν ο ζυγός της ζωής μας; Και τελικά, όλα αυτά τα βίαια και παράλογα πού φωλιάζουν – αν όχι στο εθνικό μας DNA;»
Η αφήγηση συνεχίζεται παράλληλα με εικόνες από τις πλατείες των «Αγανακτισμένων».
«Αφηγητής: Πώς αντιδράσαμε στη μεγαλύτερη κρίση της γενιάς μας; “Αλήτες Ευρωπαίοι, εδώ είναι Ελλάδα, αν θέλετε θα ζήσουμε ξανά με φασολάδα”. “Ξεχάστε τις πόρτες λαμόγια βουλευτές, το μόνο που σας σώζει να σκάψετε στοές”.
Διάλεξα τα λιγότερο υβριστικά συνθήματα – όχι μιας συμμορίας, αλλά ενός ολόκληρου “κινήματος”. Ακραίοι, δεξιοί και αριστεροί, ενωμένοι. Με τα παιδιά στις πλάτες των πατεράδων τους να μουτζώνουν ρυθμικά τη Βουλή. Απολογήθηκε ποτέ κανείς γι’ αυτό; Οχι. Αντιθέτως, κάποιοι επιβραβεύθηκαν και ήπιαν –ενωμένοι– κρασιά νίκης στις αίθουσες που είχαν σκεφτεί να κάψουν. Πολιτικοί που ανεμίζουν σημαίες ευκαιρίας και σπαταλούν τον χρόνο τους στο Twitter βρίζοντας τους αντιπάλους τους. Αυτούς επιλέγουν όμως οι ψηφοφόροι. Γιατί είναι ακριβώς αυτό που και οι ίδιοι είναι.
Μη λέτε ψέματα λοιπόν. Η κοινοτοπία –ότι δεν είναι έτσι η Ελλάδα– είναι μια φαντασιοπληξία. Λες και αν επαναλαμβάνουμε συνέχεια ότι “δεν είμαστε έτσι”, θα αλλάξουμε την πραγματικότητα.
Φυσικά “αυτό” δεν είναι το μόνο που είμαστε. Υπάρχουν οι εξαιρέσεις. Παραδείγματα που χάνονται σαν φωτοβολίδες. Ομως τη δύναμη των εξαιρέσεων θα την εκτιμήσουμε μόνο αν σταματήσουμε να ξεπλένουμε τις αμαρτίες μας.
Οταν όμως χαιρόμαστε τους μικρούς εμφυλίους… Οταν θυσιάζουμε την ηθική στις προσωπικές φιλοδοξίες… Οταν επιλέγουμε τον λαϊκισμό αντί της γνώσης… Οταν σπέρνουμε το χάος εις βάρος της ίδιας της πολιτείας μας… Τότε… αυτή είναι η Ελλάδα! Συνειδητοποιήστε το!». Εδώ κάπου τελειώνει το βίντεο.
Προσέξτε τώρα: Πολλά από αυτά που σας είπα τα ξεπατίκωσα από το τελευταίο βίντεο των New York Times.
«Αμερική, χώρα των απατεώνων», λένε οι δημοσιογράφοι των ΝΥΤ. Για την ακρίβεια λένε: «H χώρα των ανθρώπων που πουλάνε πετρέλαιο φιδιού», όπως εμείς θα λέγαμε «πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες». Και κοντράρουν τον νέο τους πρόεδρο, που σχολιάζοντας τα όσα συνέβησαν στο Κογκρέσο, λέει «δεν είναι αυτή η Αμερική».
Θα αντέχαμε να φωνάξουμε κι εμείς το ίδιο; Ελλάδα, η χώρα της εξαπάτησης; Ή προτιμάμε να σχολιάζουμε το τέρας που είναι μακριά μας, σιτίζοντας όμως το τέρας που ζει ανάμεσά μας;
Μας τρόμαξαν οι κρεμάλες έξω από το Καπιτώλιο. Μα και εμείς τις είχαμε στο Σύνταγμα. Μας τρόμαξαν τα λόγια του Τραμπ για τους Μεξικανούς. Μα και εμείς τα ίδια έχουμε πει για τους βόρειους γείτονές μας. Μας τρομάζουν οι θεωρίες συνωμοσίας των Αμερικανών. Μα και εμείς μέσα στις συνωμοσίες ζούμε.
Ενας στους τρεις Eλληνες πίστευε ότι έχει βρεθεί το φάρμακο για τον καρκίνο αλλά μας το κρύβουν. Και τώρα, ένας στους τρεις επιμένει ότι δεν πρέπει να κάνουμε το εμβόλιο για τον κορωνοϊό γιατί ή θα παραλύσουμε ή θα μας βάλουν τσιπάκι ή θα μας αλλάξουν το εθνικό μας DNA.
Γιατί, και χθες και σήμερα, 3 στους 10 είναι σίγουροι ότι μας ψεκάζουν. Και 5 στους 10 λένε ότι αυτοί που κινούν τα νήματα είναι οι μυστικές οργανώσεις που δρουν στο παρασκήνιο.
Να σταματήσουμε λοιπόν να προσποιούμαστε ότι «δεν είναι αυτή η Ελλάδα». Πώς το λέει ο ποιητής; «Εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω».
Η χρονιά μάς βρήκε να μετράμε τα τετραγωνικά στο εξοχικό του Τσίπρα και o Φλεβάρης φεύγει με τους κομματικούς στρατούς να μαλώνουν για το τι ψηφίζουν οι βιαστές. Από όλες τις μεγάλες ιστορίες, οι κυρίαρχοι του θεάματος ανασύρουν τις λεπτομέρειες που έχουν τη μικρότερη σημασία.
«Να ακούσουμε τα θύματα», λέμε υποκριτικά, αλλά οι μαρτυρίες τους είναι απλώς η καύσιμη ύλη για τις δικές μας επιδείξεις και κυρίως για τον άσβεστο πόλεμο των κομμάτων. Τα επιτελεία των οποίων μοιράζουν χάσταγκ σαν στραγάλια: #ξεφτίλες, #βόθρος. Λίγο ακόμη και θα νοσταλγήσουμε την αθωότητα της εποχής των μνημονίων (#γερμανοτσολιάδες) και του μακεδονικού (#προδότες).
Ομως, και για να σοβαρευτούμε: Τι σχέση έχουν όλα αυτά με το δράμα των παιδιών που κακοποιήθηκαν; Και με την προστασία που πρέπει η πολιτεία να τους παρέχει; Ποιο θύμα θα βγει ξανά και θα μιλήσει; Κι αν είναι «δεξιός» ο ένοχος; Να ρίξει νερό στον μύλο του Αλέξη; Κι αν είναι «αριστερός» ο ένοχος; Να κάνει αβάντα στον Κυριάκο; Πώς θα επιστρέψει η ξεγνοιασιά στο θέατρο που έχει μαγαριστεί μέσα από τις πολιτικές γενικεύσεις; Τα τρολ είναι πλέον οικόσιτα σε όλα τα μικρά και μεγάλα συστήματα εξουσίας. Λουφάζουν και αντεπιτίθενται σε χρόνο ανύποπτο. Ολα τα άλλα –άνθρωποι, αλήθειες, αρχές– είναι απλώς παράπλευρες απώλειες. Α, και όσοι προσπαθούν να σταθούν απέξω από όλα αυτά, είναι οι πρώτοι στόχοι. Γιατί ο βούρκος δεν θέλει… εξαιρέσεις (το είπαμε και στο βίντεο).
Αυτή λοιπόν την πραγματικότητα πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Κι αν δεν την κοιτάξουμε κατάματα, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να την αλλάξουμε.
Ακούστε εδώ το podcast: